Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ đã bác luật kiểm soát súng đạn ở New York, ‘mở cửa’ cho hầu hết tất cả quyền mang súng đạn ở nơi công cộng. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
HOA KỲ – Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ đã ‘mở cửa’ cho hầu hết tất cả quyền mang súng đạn ở nơi công cộng cho mục đích phòng vệ, bác bỏ một đạo luật của New York đặt ra những hạn chế nghiêm ngặt đối với việc mang súng bên ngoài phạm vi nhà ở, theo trang TheGuardian đưa tin ngày Thứ Năm, 23 tháng 6 năm 2022.
Thống đốc New York, dân cử Đảng Dân Chủ, cho biết phán quyết của TCPV “không chỉ là liều lĩnh mà còn đáng trách.” Chỉ ra những vụ xả súng hàng loạt gần đây ở New York và Texas, một nhóm cấp tiến dẫn đầu đã gọi phán quyết là “đáng xấu hổ và quá đáng.”
Tổng thống Joe Biden nói: “Phán quyết của TCPV mâu thuẫn với cả lẽ thường lẫn hiến pháp và sẽ gây rắc rối sâu sắc cho tất cả chúng ta.”
Luật ở tiểu bang New York quy định bất kỳ ai muốn mang súng ngắn ở nơi công cộng phải chứng minh được “lý do chính đáng.” Quyết định trong vụ kiện New York State Rifle & Pistol Association và Bruen lý giải rằng luật này vi phạm hiến pháp đối với quyền mang vũ khí của Tu Chính Án Số 2.
Trong phán quyết, Thẩm phán Clarence Thomas viết: “Quyền mang vũ khí ở nơi công cộng nhằm tự vệ là quyền Hiến định. Do đó, pháp luật không thể yêu cầu một cá nhân chỉ có thể thực hiện quyền này sau khi chứng minh với các quan chức chính phủ rằng bản thân có một số nhu cầu đặc biệt.”
Ông Thomas cho biết luật của tiểu bang New York cũng vi phạm Tu Chính Án Số 14, trong đó các quyền của Tu Chính Án Số 2 được áp dụng cho các tiểu bang.
Tổng thống Biden cho biết: “Kể từ năm 1911, bang New York đã yêu cầu những cá nhân muốn mang súng giấu kín nơi công cộng phải trình bày được họ có nhu cầu chính đáng và phải có giấy phép. Hơn một thế kỷ sau, Tối Cao Pháp Viện của Hoa Kỳ đã chọn cách hủy bỏ thẩm quyền lâu đời của New York để bảo vệ công dân của họ.”
Ông nói thêm: “Như Thẩm phán [bảo thủ] quá cố [Antonin] Scalia công nhận, Tu Chính Án Số 2 không phải là tuyệt đối. Trong nhiều thế kỷ, các tiểu bang đã quy định những người có thể mua hoặc sở hữu vũ khí, loại vũ khí mà họ có thể sử dụng và nơi họ có thể mang những vũ khí đó. Các tòa án đã giữ nguyên các quy định này. Tôi kêu gọi người dân Hoa Kỳ trên khắp đất nước hãy lên tiếng về vấn đề an toàn súng. Nhiều sinh mạng đang bị đặt vào nguy hiểm.”
Phán quyết có ý nghĩa sâu sắc đối với sự an toàn và hành vi của lên đến 83 triệu người ở New York và 7 tiểu bang khác cộng với Washington D.C. với các luật tương tự về “lý do chính đáng.” Họ bao gồm các tiểu bang đông dân như California và New Jersey.
Thời gian qua, hàng loạt vụ xả súng đã gây chấn động Hoa Kỳ và làm dấy lên những tranh cãi mới về quyền sở hữu súng đạn. Chỉ trong vài tuần gần đây, 19 trẻ em và 2 giáo viên đã bị bắn chết tại một trường tiểu học ở Uvalde, Texas; và 10 người bị bắn chết trong vụ xả súng tại một cửa hàng tạp hóa ở Buffalo, New York.
Các TNS Đảng Dân Chủ và Cộng Hòa kể từ đó đã đồng ý một khuôn khổ cho việc cải cách súng đạn. Mitch McConnell, Lãnh Đạo Đảng Cộng Hòa tại Thượng Viện, cho biết các đề xuất không “động tới một cọng tóc của Tu Chính Án Số 2” và sẽ giúp đất nước an toàn hơn. Nhưng bất kỳ đạo luật nào về súng chắc chắn phải đối mặt với những luồng gió ngược mạnh mẽ.
Bất đồng quan điểm với phán quyết của New York, thẩm phán sắp nghỉ hưu Stephen Breyer viết rằng: “Vào năm 2020, 45,222 người dân Hoa Kỳ đã bị giết bởi súng đạn. Kể từ đầu năm nay, đã có 277 vụ xả súng hàng loạt, trung bình hơn một vụ mỗi ngày. Bạo lực súng đạn hiện đã vượt qua các vụ va chạm xe cộ, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em và thanh thiếu niên. Nhiều tiểu bang đã cố gắng giải quyết một số mối nguy hiểm của bạo lực súng đạn bằng cách thông qua các luật hạn chế những ai có thể mua, mang theo hoặc sử dụng các loại vũ khí khác nhau. Ngày hôm nay, Pháp Viện lại tạo gánh nặng nghiêm trọng cho các nỗ lực đó của các tiểu bang.”
Rahna Epting, giám đốc điều hành của nhóm cấp tiến MoveOn, than thở về “một quyết định đáng xấu hổ và quá đáng,” nói thêm rằng: “Pháp Viện Tối Cao bảo thủ, phối hợp với các dân cử Cộng Hòa trong Quốc Hội, đang đảm bảo các trường học, cửa hàng và nhà thờ của chúng ta sẽ tiếp tục là mục tiêu của bạo lực, mà đúng ra đó phải là những nơi tôn nghiêm và an toàn.”
Pháp Viện đã dần dần hủy bỏ các luật về súng đạn, công nhận quyền giữ súng ở nhà để tự vệ vào năm 2008 và mở rộng quyền đó vào năm 2010.
Trong vụ kiện ở New York, hai người đàn ông đã kiện tiểu bang. Theo luật “lý do chính đáng,” người ta chỉ được phép mang súng giấu kín ở nơi công cộng nếu có nhu cầu đặc biệt để tự bảo vệ. Các luật sư lập luận rằng việc mang súng bên ngoài phạm vi nhà ở là một “quyền cơ bản của hiến pháp. Đó không phải là một hành động phi thường nào đó mà cần phải có chứng minh nhu cầu phi thường.”
Các nhóm dân quyền và an toàn súng đã cố gắng làm Pháp Viện đổi ý. Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU) lập luận rằng gỡ bỏ các biện pháp kiểm soát súng ở những nơi công cộng sẽ làm tổn hại đến các quyền trong Tu Chính Án Số 1 như hội họp, hội nghị và tự do phát biểu. Những người ủng hộ việc kiểm soát súng đạn cảnh báo rằng việc bác bỏ luật có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa cảnh sát và công dân vì bất kỳ ai tiếp xúc với cơ quan thực thi pháp luật đều có quyền mang theo vũ khí.
Thống đốc New York Kathy Hochul cho biết: “TCPV đang khiến chúng ta phải thụt lùi trong việc đối phó với bạo lực súng đạn ... Quyết định này không chỉ là liều lĩnh mà còn đáng trách.” Hochul cũng cho biết bà đã “chuẩn bị để gọi cơ quan lập pháp họp trở lại để giải quyết vấn đề.”
Letitia James, Bộ Trưởng Tư Pháp New York, nói rằng bà sẽ không ngần ngại “đứng lên chống lại nhóm vận động hành lang cho súng đạn và những nỗ lực không ngừng của họ nhằm gây nguy hiểm cho người dân New York.”
Một đại diện hàng đầu của nhóm vận động hành lang, Wayne LaPierre của Hiệp hội Súng trường Quốc gia, đã cùng các dân cử Cộng Hòa ăn mừng “chiến thắng quan trọng” và nói rằng: “Quyền tự vệ và bảo vệ gia đình và những người thân yêu của quý vị không nên chỉ quanh quẩn trong phạm vi nhà ở của quý vị.”
Tuy nhiên, Ủy Viên Cảnh Sát Thành Phố New York Keechant Sewell cho biết sẽ chưa có thay đổi nào tại thành phố: “Nếu mang súng bất hợp pháp tại New York, quý vị vẫn sẽ bị bắt.”
Tại California, nơi cũng có luật yêu cầu người mang súng phải có “lý do chính đáng,” Bộ Trưởng Tư Pháp Bang Rob Bonta nói rằng phán quyết không ảnh hưởng đến “những nỗ lực lâu dài của California nhằm ngăn chặn các cá nhân nguy hiểm có được những giấy phép này.”
Ông Bonta cho biết sau phán quyết đối với đạo luật của New York, California sẽ chỉnh sửa đạo luật đã đệ trình trước đó để tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của Tối Cao Pháp Viện về việc ai có thể bị từ chối cho phép mang vũ khí trong người và những nơi có thể cấm vũ khí, chẳng hạn như trường học, tòa án và địa điểm bỏ phiếu (bầu cử). California cũng đang đề xuất thực hiện “đánh giá mức độ nguy hiểm” trong quá trình xem xét những người nộp đơn xin giấy phép mang theo súng trong người.
Gửi ý kiến của bạn
