
KYIV – Một ngày trước khi Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc công bố bản đánh giá về nhà máy Zaporizhzhia, nhà máy đã bị ngắt điện lần thứ hai chỉ trong vòng hai tuần, theo Reuters đưa tin ngày Thứ Hai, 5 tháng 9 năm 2022.
Cả Ukraine và Nga đều cáo buộc lẫn nhau có nguy cơ gây ra thảm họa hạt nhân khi thực hiện những đợt pháo kích gần nhà máy Zaporizhzhia ở miền Nam Ukraine. Các viên chức cho biết đường dây điện nối với nhà máy đã bị gián đoạn và đưa lò phản ứng duy nhất còn lại tại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Châu Âu vào tình trạng mất kết nối.
Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế (International Atomic Energy Agency – IAEA) cho biết đường dây điện dự phòng tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia mà Nga kiểm soát ở Ukraine đã bị chủ động ngắt kết nối để dập lửa chứ đường dây không bị hư hỏng. Cơ quan cho biết nhà máy có đủ điện để vận hành an toàn và sẽ được kết nối lại với lưới điện sau khi nguồn điện dự phòng được khôi phục.
Nhà máy Zaporizhzhia ở miền nam Ukraine và có 6 lò phản ứng. Nó đã trở thành tâm điểm của cuộc xung đột kéo dài 6 tháng sau khi Moscow nắm quyền kiểm soát từ tháng 3, trong khi vẫn được tiếp tục vận hành bởi các kỹ sư Ukraine, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xảy ra một vụ tai nạn hạt nhân.
Công ty hạt nhân nhà nước Ukraine Energoatom cho biết khối lò phản ứng hoạt động cuối cùng của nhà máy đã bị ngắt kết nối với lưới điện của Ukraine sau khi Nga pháo kích làm gián đoạn đường dây điện.
Theo IAEA, các nhân viên Ukraine tại nhà máy cho biết họ có kế hoạch sửa chữa đường dây nhưng sẽ mất vài ngày. Đường dây dự phòng 330 kV có thể cung cấp cho Zaporizhzhia nguồn điện từ một nhà máy nhiệt điện than.
IAEA cho biết: “Zaporizhzhia vẫn tiếp tục nhận được lượng điện cần thiết để đảm bảo an toàn cho lò phản ứng duy nhất còn vận hành của mình. Ukraine đã thông báo cho IAEA rằng đường dây dự phòng sẽ được kết nối lại sau khi dập lửa xong.”
Ngoài ra, giám đốc IAEA Rafael Grossi sẽ đưa ra một bản đánh giá về nhà máy điện Zaporizhzhia, trong đó bao gồm thông tin về nhà máy và thông báo cho Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.
Cùng với những lo ngại về hạt nhân là những mối lo về cuộc chiến năng lượng đang diễn ra giữa Moscow và phương Tây kể từ khi cuộc xâm lược Ukraine xảy ra vào cuối tháng 2. Đầu tuần này, thị trường Châu Âu đã ‘rơi tự do’ khi Nga tuyên bố đóng cửa đường ống dẫn khí đốt chính đến Đức.
Moscow đổ lỗi cho việc gián đoạn sửa chữa và bảo trì thiết bị do các lệnh trừng phạt của phương Tây gây ra, làm gián đoạn dòng khí đốt cung cấp qua đường ống Nord Stream 1. Trước đó, Nga dự kiến mở lại đường ống vào Thứ Bảy, nhưng hiện nay nó đã bị đóng vô thời hạn.
Châu Âu và Hoa Kỳ cáo buộc Nga đang vũ khí hóa nguồn cung cấp năng lượng, và nói thêm rằng họ đang cùng nhau hợp tác để đảm bảo nguồn cung cấp. Các quốc gia cũng đã cung cấp hàng tỷ euro viện trợ vào tuần trước, giúp giảm bớt mức giá khí đốt của Châu Âu.
Tuy nhiên, tin tức về việc Nord Stream sẽ ngừng hoạt động trong thời gian dài đã khiến giá cả tăng vọt một lần nữa vào đầu tuần này, tăng tới hơn 35%, gây lo ngại về một mùa đông ảm đạm cho người tiêu dùng và các công ty trên khắp lục địa Âu Châu.