Hôm nay,  

Liệu chúng ta rồi có thể “trẻ mãi không già”? Các Khoa Học Gia Công Bố Tìm Ra Cách Đảo Ngược Quá Trình Lão Hóa

20/01/202300:12:00(Xem: 9477)

lao hoa
Các thí nghiệm mới trên chuột đã chỉ ra quá trình lão hóa có thể đảo ngược và có thể tiến và lùi theo thời gian. Theo David Sinclair, tác giả chính của công trình nghiên cứu này, cơ thể con người có một bản sao lưu giữ tuổi trẻ có thể được kích hoạt để tái tạo các tế bào trong cơ thể. (Nguồn: pixabay.com)
 
Sau 13 năm, cuối cùng thì Bác sĩ David Sinclair và các đồng nghiệp đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi: Điều gì thúc đẩy quá trình lão hóa? Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell vào ngày 12 tháng 1 năm 2023, Sinclair, giáo sư di truyền học và đồng giám đốc của Paul F. Glenn Center for Biology of Aging Research tại Trường Y Harvard (Harvard Medical School), đã phác họa ra một chiếc đồng hồ lão hóa, khi ta vặn chiều kim là có thể đẩy nhanh hoặc đảo ngược quá trình lão hóa của các tế bào.
 
Các khoa học gia nghiên cứu về lão hóa thường tranh cãi về thứ thúc đẩy quá trình lão hóa trong tế bào – và chủ yếu tập trung vào các đột biến trong DNA, theo thời gian, có thể làm cho các hoạt động bình thường của tế bào bị rối loạn và kích hoạt quá trình tế bào chết đi. Nhưng lý thuyết đó đã không còn đúng với thực tế là các tế bào của người cao niên không thường bị đột biến, và động vật hoặc con người có nhiều tế bào bị đột biến cao hơn cũng không có vẻ gì là sẽ bị lão hóa sớm.
 
Do đó, Sinclair tập trung vào một phần khác của bộ gen, được gọi là epigenome. Tất cả các tế bào đều có cùng một bản thiết kế DNA, còn epigenome là thứ ‘chỉ đạo’ cho các tế bào da biến thành tế bào da còn tế bào não trở thành tế bào não, mà không bị lẫn lộn. Nói nôm na, epigenome cung cấp các hướng dẫn khác nhau cho các tế bào khác nhau, để chúng kích hoạt gen nào và không kích hoạt gen nào. Di truyền biểu sinh (ngoại di truyền – Epigenetics) tương tự như các hướng dẫn mà thợ may dựa vào các bản mẫu để cắt may ra áo sơ mi, quần tây hay áo khoác. Loại vải ban đầu có thể giống nhau, nhưng bản mẫu sẽ quyết định hình dạng và chức năng của quần áo được may ra. Với các tế bào, các hướng dẫn biểu sinh sẽ cho ra các tế bào có cấu trúc và chức năng vật lý khác nhau trong một quá trình gọi là biệt hóa (differentiation).
 
Trong nghiên cứu đăng trên Cell, Sinclair và nhóm của ông báo cáo rằng họ không chỉ có thể ‘tăng tốc thời gian’ lão hóa của những con chuột mà còn có thể đảo ngược quá trình lão hóa đó, khôi phục sự trẻ trung cho chúng. Khả năng đảo ngược đó là một minh chứng mạnh mẽ cho thực tế: yếu tố thúc đẩy quá trình lão hóa không phải là đột biến trong DNA, mà là do sai sót trong các hướng dẫn biểu sinh, bằng cách nào đó, đôi khi chúng bị chệch hướng. Sinclair từ lâu đã cho rằng lão hóa là hậu quả của việc tế bào bị mất đi các hướng dẫn quan trọng mà chúng cần để tiếp tục hoạt động. Điều này đã được ông nêu ra trong văn bản Lý Thuyết Thông Tin Về Lão Hóa (Information Theory of Aging). Ông nói: “Lão hóa là do các tế bào bị mất một số thông tin, chứ không chỉ là do bị tích tụ nhiều tổn thương. Ta cần thay đổi cách suy nghĩ về lão hóa.”
 
Kết quả mới nhất của nghiên cứu có vẻ như ủng hộ lý thuyết đó. Sinclair cho biết, nó tương tự như cách các chương trình software (phần mềm) hoạt động ngoài hardware (phần cứng), nhưng đôi khi bị hư hỏng và cần tái khởi động. Ông nói: “Nếu nguyên nhân gây ra lão hóa là do tế bào chứa đầy đột biến, thì ta sẽ không thể đảo ngược tuổi tác được. Nhưng chúng tôi đã chứng minh được có thể đảo ngược quá trình lão hóa, điều đó cho thấy hệ thống vẫn còn nguyên vẹn, có một bản sao lưu trữ và chỉ cần tái khởi động phần mềm.”
 
Ở những con chuột, nhóm nghiên cứu đã thực hiện việc tái khởi động lại các tế bào để bật lại bản lưu trữ backup của các hướng dẫn biểu sinh. Về cơ bản, điều này cũng giống như xóa các tín hiệu bị hư hỏng là nguyên nhân khiến các tế bào trở nên lão hóa. Họ cũng mô phỏng lại các tác động của lão hóa đối với epigenome (biểu sinh) bằng cách tạo ra các vết đứt gãy trong DNA của những con chuột non. Sau khi được “làm lão hóa” theo cách này, chỉ trong vài tuần, Sinclair nhận thấy những con chuột non bắt đầu có dấu hiệu già đi – như là màu lông bị xám đi, trọng lượng cơ thể thấp hơn mặc dù chế độ ăn uống không thay đổi, giảm hoạt động và ngày càng yếu ớt.
 
Ở bên ngoài phòng thí nghiệm, những thay đổi biểu sinh có thể được thúc đẩy bởi một số yếu tố, bao gồm việc hút thuốc, môi trường ô nhiễm và tiếp xúc với hóa chất…
 
Việc tái khởi động lại diễn ra dưới dạng một liệu pháp gen, liên quan đến ba gen hướng dẫn các tế bào tự tái lập trình – trong trường hợp của những con chuột, các hướng dẫn đã hướng dẫn các tế bào tái khởi động những thay đổi biểu sinh xác định danh tính của chúng, chẳng hạn như hai loại tế bào dễ bị lão hóa là tế bào thận và da. Các gen này đến từ bộ nhân tố được gọi là tế bào gốc Yamanaka – một bộ nhân tố bốn gen được khoa học gia Shinya Yamanaka, đạt giải Nobel năm 2006, phát hiện ra rằng có thể quay ngược chiều kim đồng hồ trên các tế bào trưởng thành để cho chúng trở về trạng thái tế bào gốc, trạng thái mà chúng bắt đầu quá trình phát triển, hay quá trình biệt hóa, tất cả cứ lặp đi lặp lại. Sinclair không muốn xóa toàn bộ lịch sử biểu sinh của tế bào, chỉ cần tái khởi động lại là đủ để tái thiết lập các hướng dẫn biểu sinh. Nhóm nghiên cứu sử dụng ba trong số bốn nhân tố quay ngược thời gian khoảng 57%, đủ để khiến những con chuột trẻ trung trở lại.
 
Sinclair nói: “Chúng tôi không tạo ra tế bào gốc mà là quay ngược thời gian để chúng có thể nhớ lại mình là dạng tế bào gì. Tôi thực sự ngạc nhiên khi nó có hiệu quả với tất cả các loại tế bào. Chưa có loại tế bào nào mà chúng tôi không thể khiến nó già đi hay đảo ngược lão hóa của nó.”
 
Trẻ hóa tế bào ở chuột là một chuyện, nhưng liệu quá trình này có hiệu quả ở người không? Đó là bước tiếp theo mà Sinclair và nhóm nghiên cứu sẽ tìm hiểu. Và nhóm đã sẵn sàng thử nghiệm ở các loài linh trưởng khác ngoài con người. Các nhà nghiên cứu sẽ gắn một ‘công tắc sinh học’ cho phép họ bật và tắt đồng hồ bằng cách buộc việc kích hoạt các gen tái lập trình với một loại kháng sinh, doxycycline. Cho các con vật thử nghiệm sử dụng doxycycline để bắt đầu đảo ngược đồng hồ, và ngừng dùng thuốc để dừng quá trình đảo ngược. Trong phòng thí nghiệm, Sinclair hiện đang thử nghiệm với các tế bào thần kinh, da và nguyên bào sợi của con người.
 
Năm 2020, Sinclair báo cáo rằng quá trình này đã giúp những con chuột già phục hồi thị lực; kết quả hiện tại cho thấy hệ thống này có thể áp dụng không chỉ cho một mô hoặc cơ quan mà là toàn bộ cơ thể con vật. Theo ông dự đoán, các bệnh về mắt sẽ là những loại bệnh đầu tiên được dùng để kiểm tra khả năng đảo ngược lão hóa ở người, vì liệu pháp gen có thể được tiêm trực tiếp vào vùng mắt.
 
Sinclair cho biết: “Chúng ta nghĩ các quá trình đằng sau lão hóa, và các bệnh tật liên quan đến lão hóa, là không thể đảo ngược. Đối với mắt, có quan niệm sai lầm rằng ta cần phải trồng lại các dây thần kinh mới. Nhưng trong một số trường hợp, vấn đề chỉ là do các tế bào đang có không làm đúng nhiệm vụ của chúng, nên nếu tái khởi động lại chúng, chúng sẽ hoạt động ngon lành. Đó là một cách nghĩ mới mẻ về y học.”
 
Điều đó có thể có nghĩa là có nhiều loại bệnh tật – bao gồm các bệnh mãn tính như bệnh tim và thậm chí cả rối loạn thoái hóa thần kinh như Alzheimer's – có thể được điều trị phần lớn bằng cách đảo ngược quá trình lão hóa, thứ gây ra các loại bệnh đó. Ngay cả trước khi điều đó xảy ra, quá trình này có thể là một công cụ mới rất quan trọng cho các nhà nghiên cứu tìm hiểu về các loại bệnh này. Trong hầu hết các trường hợp, các khoa học gia chỉ dựa vào các mô hoặc con vật non để lập mô hình nghiên cứu các bệnh lão hóa, và không phải lúc nào họ cũng tái tạo được tình trạng lão hóa một cách trung thực. Hệ thống mới “làm cho những con chuột già đi rất nhanh, vì vậy chúng ta có thể tạo ra mô não của con người tương đương với ở một người 70 tuổi, và sử dụng những mô đó để nghiên cứu thêm về bệnh Alzheimer.”
 
Ngoài ra, ý nghĩa của việc có thể làm lão hóa và trẻ hóa các mô, cơ quan, hoặc thậm chí toàn bộ cơ thể con vật hay con người là rất phi thường. Sinclair đã làm trẻ hóa các dây thần kinh mắt nhiều lần, điều này đặt ra câu hỏi sâu sắc hơn cho các nhà đạo đức sinh học và xã hội, rằng việc liên tục tua lại đồng hồ khi người ta già đi sẽ có ý nghĩa như thế nào.
 
Nghiên cứu này chỉ là bước đầu tiên trong việc xác định lại ý nghĩa của tuổi tác. Sinclair cũng thừa nhận rằng nó đặt ra nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời. Ông nói: “Chúng ta không hiểu quá trình trẻ hóa thực sự hoạt động như thế nào, nhưng biết rằng nó có hoạt động. Chúng ta có thể sử dụng tiến trình này để làm trẻ hóa các bộ phận của cơ thể và rất hy vọng sẽ tạo ra những loại thuốc mới đột phá. Giờ đây, khi tôi gặp một người cao niên, tôi không coi họ là già, mà chỉ nghĩ là họ tới lúc cần tái khởi động lại hệ thống.
Vấn đề không còn là liệu quá trình trẻ hóa có khả thi hay không, mà là khi nào.”
 
Việt Báo phỏng dịch theo bài viết “Scientists Have Reached a Key Milestone in Learning How to Reverse Aging” của Alice Park, được đăng trên trang Time.com.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ông X. Nguyễn bị trục xuất vào sáng sớm của một ngày trong tháng Tư. Cuối ngày hôm đó, vào lúc 5 giờ chiều, cô K. Nguyễn bay về Sài Gòn. Cô đến phi trường Tân Sơn Nhứt sau chuyến bay trục xuất anh cô khoảng một ngày.“Khi đến Tân Sơn Nhứt, họ đưa anh tôi và mấy người bị trục xuất một lối đi đặc biệt để vào nơi làm thủ tục hải quan. Họ phỏng vấn, lăn tay, làm giấy tờ. Rồi họ đọc tên từng người, nếu có thân nhân, họ sẽ dắt ra cổng, bàn giao lại cho người nhà. Với ai không có thân nhân, nhưng có tên trong danh sách của Ba Lô Project (BLP) thì tình nguyện viên của nhóm sẽ nhận. BLP cho mỗi người một ba lô, trong đó có những vật dụng cá nhân cần thiết, một điện thoại có sim sẵn và $50”, cô K. kể.
Tôi có một người bạn viết lách văn nghệ. Chị cho rằng mình có chút tài nghệ, đủ để khi cần móc túi lấy ra xài. Chị không viết đều. Chỉ viết khi thích – đôi khi chị viết gửi vài tạp chí mạng, có khi chỉ viết để đó, không gửi ai. Chị sống trên căn gác nhỏ, gọi đó là "giang sơn sáng tác" của riêng mình. Mỗi ngày chị dậy lúc gần trưa, pha ly cà phê nguội, rồi mở máy tính. Có bài chị viết ngay sau ngụm cà-phê đầu tiên – vài chục phút là xong – gửi đi ngay rồi gập máy, đi ngủ tiếp. Có bài để ba năm hôm, không sửa gì cả, gửi đi như vậy. Tôi hỏi: “Sao không đọc lại?” Chị nhún vai: Lúc viết là thật nhất. Sửa nhiều, mất hồn. Tôi hỏi tiếp: Không sợ thiếu sót? Chị cười, lấy ngón tay chỉ lên bức thư pháp trên tường:“Tri túc giả phú” (Biết đủ là đủ).
Kể từ khi Donald Trump tái đắc cử Tổng thống, giới sáng lập và đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao tại Thung lũng Silicon – gồm các tỷ phú như Elon Musk, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg – đã được xem là những nhân vật có ảnh hưởng quan trọng đối với chính quyền mới. Họ xuất hiện trong lễ nhậm chức của Trump và nhanh chóng đóng vai trò chính trong việc định hình các chính sách "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại". Với niềm tin mãnh liệt vào tiềm năng của công nghệ hiện đại, những nhà lãnh đạo này tin rằng họ có thể vận hành nó trong khuôn khổ một nền kinh tế thị trường tự do. Họ cổ súy cho sự phát triển không giới hạn của một hình thái tư bản tự do tuyệt đối và công nghệ có thể giải quyết hầu hết các vấn đề xã hội và quốc gia. Trong tầm nhìn của các cá nhân tiên phong công nghệ, họ muốn có vai trò lãnh đạo trong việc xóa bỏ các thủ tục hành chính phức tạp của nhà nước phúc lợi. Đó là hai điều kiện tiên quyết để tăng tốc cho các tiến bộ xã hội,
Ba giờ sáng của một ngày giữa Tháng Tư, cả hệ thống điện và điện thoại trong trại giam Adelanto Detention Center (California) đồng loạt bị ngắt. Bóng tối phủ trùm khắp các khu vực. Nhân viên trại giam đi từng khu vực, gõ cửa từng phòng, gọi tên “những người được chọn.” Mỗi phòng một, hoặc hai người bị gọi tên. “Thu xếp đồ đạc của các anh” – lệnh được truyền đi vắn tắt, không giải thích. Ông X. Nguyễn, cư dân của Santa Ana, đến Mỹ từ năm 1990, là một trong những người bị đánh thức được lệnh phải thu dọn đồ đạc.Cùng với những người khác - không ai biết ai vì tất cả đèn đã tắt, trong bóng tối họ bị áp tải ra khỏi trại giam trong tình trạng tay bị còng, chân bị xích. Chỉ đến khi bước vào chiếc xe bít bùng, họ mới nhận ra nhau qua cùng tiếng Mẹ đẻ, mới biết mình không đơn độc – mà cùng những người khác cùng ngôn ngữ, cùng cố hương, cùng một chuyến đi không có ngày trở lại. “Họ đưa anh tôi và những người trên xe đến tòa nhà INS (Immigration and Naturalization Service) ở Los Angeles.
Chuyện đời của Tổng thống Donald Trump như một cuốn sách, không phải tự truyện, không phải tiểu sử, là một trường thiên tiểu thuyết đang viết vào chương cuối cùng. Đã gọi là tiểu thuyết, nghĩa là không thật như đời thường, có nhiều diễn biến ly kỳ, bí mật và những âm thầm giấu giếm bên trong. Nhân vật chính là một người có đời sống phóng đảng từ trẻ đến già. Con nhà giàu, đẹp trai, học không giỏi. Bảy mươi mấy năm sống có thể gôm vào sáu chữ: Ham gái. Ham danh. Ham tiền. Ông không có khả năng gì đặc biệt, ngoài trừ khả năng bạo phổi, quen thói tỷ phú quyền lực, ít học, kém tư cách, ông muốn nói gì thì nói, muốn tuyên bố gì thì tuyên bố, bất kể đúng sai, bất kể hậu quả. Việc này khiến ông nổi bật giữa những kiểu mẫu đứng đắn, đạo hạnh, tử tế, trí thức của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ dọc theo lịch sử. Sự phá vỡ tư cách lãnh đạo theo truyền thống, lạ lùng, được một số đông cử tri ủng hộ.
Tôi có một đứa cháu gái. Mỗi sáng, cháu ngồi trên bậc thềm, chăm chỉ buộc dây giày. Mỗi bên phải đều nhau, mỗi nút thắt phải đúng thứ tự. Nếu lỡ tay thắt ngược, cháu sẽ gỡ ra và làm lại từ đầu – đôi khi ba, bốn lần. Cháu sẽ nhất định không chịu đi học cho đến khi nào giây thắt thật ngay ngắn. Cháu thuộc dạng trẻ em tự kỷ – một khác biệt mà người ngoài mới nhìn vào khó thấy. Và để được hỗ trợ trong lớp học, con bé phải làm điều mà cả hệ thống ép nó làm: thi IQ. Nếu điểm thấp quá, cháu bị đưa ra khỏi lớp chính. Nếu điểm “không thấp đủ,” cháu lại không được hỗ trợ vì không đạt tiêu chuẩn “khuyết tật.” Cùng một con số, khi là tấm thẻ vào cửa, khi là án lệnh đuổi ra khỏi cửa. Và chẳng ai thấy việc này có gì sai. Tất cả đều hợp lệ. Tất cả đều dựa vào một niềm tin: con người có thể đo được bằng ba con số.
Trong tháng 7 năm 2025, Thượng Viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu gần như hoàn toàn theo đường lối đảng phái để hủy bỏ khoản ngân sách trị giá 1.1 tỷ MK đã được chuẩn thuận cấp cho Tập Đoàn Phát Thanh Truyền Hình Công Cộng (Corporation for Public Broadcasting, CPB). Những người ủng hộ quyết định này cho rằng đây là hành động cần thiết để ngừng tài trợ cho “cánh truyền thông thiên tả.” “Phát thanh truyền hình công cộng đã rơi vào tay các nhà hoạt động đảng phái từ lâu rồi,” TNS Ted Cruz (Texas) tuyên bố, khẳng định chính phủ không cần thiết phải tài trợ cho các cơ quan báo chí “thiếu công tâm.” Ông châm biếm: “Muốn xem tuyên truyền của phe cấp tiến hả, cứ bật MSNBC đi.”
Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington...
Tài liệu ghi chép lịch sử Tòa Bạch Ốc cho biết, khi nhân viên dưới thời chính quyền của Woodrow Wilson chuẩn bị dời vị trí của Vườn Hồng, họ nhìn thấy hồn ma của cố Đệ Nhất Phu Nhân Dolley Madison, phu nhân của cố Tổng thống đời thứ tư của Mỹ James Madison. Thế là, để “xoa dịu” bà Madison, họ quyết định không di dời nữa và Vườn Hồng ở nơi đó cho đến tận bây giờ. Ông Jeremiah Jerry Smith làm việc trong Toà Bạch Ốc dưới thời của chính quyền Tổng Thống Ulysses S. Grant vào cuối những năm 1860. Trong suốt 35 năm, ông là một người hầu, quản gia, đầu bếp, gác cửa, dọn dẹp văn phòng. Smith là người được các ký giả, người viết sách tìm đến khi họ muốn biết về tin tức hoặc chuyện hậu cung. Theo tài liệu lịch sử của White House, ông Smith nói từng nhìn thấy hồn ma của Lincoln, Grant, McKinley và một số đệ nhất phu nhân từ năm 1901 đến 1904.
Trong nhóm bạn bè khá thân, chúng tôi có một cặp bạn - anh chồng là người tốt bụng, dễ mến; anh yêu vợ, nhưng lại có tình ý với một người khác. Khi bạn bè nhắc, anh luôn trả lời chắc nịch: “Vợ tôi đơn giản lắm, bả ấy chẳng để ý, cũng chẳng hay biết gì đâu.”Cô vợ cũng là bạn tôi, một người hiền lành, tử tế. Khi nghe tiếng gần tiếng xa, bạn chỉ cười nhẹ nhàng: “Mình chẳng muốn biết, biết chi cho mệt, cứ nhắm mắt, rồi mọi chuyện cũng qua thôi.”
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.