-- Cứ thử đi, ngươi không thể hủy diệt di tích vĩnh hằng của trái tim
con người-tình yêu. (Victor Hugo).
*
PHILIP SIDNEY (1554- 1586)
Người Tôi Yêu Có Trái Tim Tôi
Và tôi, tôi có trái tim chàng
Chỉ cần đổi trao nhau
hai trái tim đẹp ý:
Tôi nâng niu trái tim chàng
Và tim tôi, chàng không thể thiếu
Chưa bao giờ có được
cuộc đổi trao nào
xinh đẹp tuyệt vời hơn:
Người tôi yêu có trái tim tôi
Và tôi, tôi có trái tim chàng.
Trái tim chàng trong tôi
giữ chàng và tôi làm một
Trái tim tôi trong chàng
dẫn đường cho tư tưởng và giác quan chàng:
Chàng yêu trái tim tôi
Vì đó cũng là trái tim chàng một bận
Tôi ấp ủ trái tim chàng
vì tim chàng trú ngụ trong tôi:
Người tôi yêu có trái tim tôi
Và tôi
Tôi có trái tim chàng.
(Đỗ Tư Nghĩa dịch)
*
P. B. SHELLEY (1792 -1822)
Dạ Khúc Ấn Độ
Tôi tỉnh dậy
ra khỏi những giấc mơ thấy em
trong giấc ngủ đầu tiên của đêm
Khi gió đang thì thào thở nhẹ
và những vì sao
đang chiếu sáng trên trời:
Tôi tỉnh dậy
ra khỏi những giấc mơ thấy em
Và một thần linh nơi bàn chân tôi
đã dẫn tôi đi
Bằng cách nào thế nhỉ?
đến cửa sổ phòng em – hỡi em yêu dấu!
Bao khúc điệu lãng du
yếu dần
trên con suối đen lặng im –
Mùi hoa Champak phai đi
như những ý tưởng dịu êm
trong giấc mộng.
Tiếng than vãn của chim họa mi
chết trên trái tim mình –
Như tôi sẽ phải chết trên tim em –
Ôi, em thân thương dường ấy!...
(Đỗ Tư Nghĩa dịch)
*
EUGENE FIELD (1850-1895)
Một Tấm Thiệp Valentine
Hỡi thần Cupid,
Hãy đi và nói với người tôi yêu
rằng tôi yêu nàng tha thiết.
Vâng, dẫu nàng giẫm lên trái tim tôi
và xé rách trái tim chảy máu của tôi thành hai mảnh;
Và dẫu nàng lăn con mắt chế giễu của nàng
để hớp hồn tôi khi tôi đi qua;
Và dẫu nàng khước từ hết thảy
những thứ mà tôi dâng nàng như cống vật:
táo, chuối và kẹo caramel thơm ngon –
Hỡi thần Cupid,
mặc dù như thế
Hãy nhanh chân đến bên nàng
và nói với nàng rằng
tôi yêu nàng tha thiết.
Và hãy nói thêm rằng
Tôi có một chiếc xe trượt tuyết
đệm xanh và sơn đỏ!
Người chủ hàng tạp phẩm đã hứa
Tôi có thể đi nhờ xe ấy
Bất cứ khi nào
ông ấy đi qua –
Hãy đi và nói với nàng như thế
Và hãy cho nàng biết thêm rằng
Có rất nhiều cô gái nhỏ
nài xin dạo chơi trên xe ấy;
Nhưng hỡi thần Cupid,
Hãy bảo cho nàng biết
Chỉ có nàng mới được ngồi
trên xe trượt tuyết ấy với tôi!
Hãy bảo nàng như thế
Và hãy bảo nàng thêm
rằng tôi tha thiết yêu nàng.
(Đỗ Tư Nghĩa dịch)
*
SARA TEASDALE (1884-1933)
Tiếng Khóc
Em có đôi mắt cho anh nhìn ngắm,
Và có đôi tay để chạm bàn tay,
Nhưng đối với anh muôn đời em chỉ
Một giọng nói đắng cay.
Em có bầu ngực cho đầu anh tựa,
Và có đôi môi để chạm bờ môi,
Nhưng đến khi chết cuộc đời em chỉ
Một tiếng khóc đơn côi.
(Pháp Hoan dịch)
*
ELISAVETA BAGRIANA (1893-1991)
Đừng Ở Gần Em Khi Em Khổ Đau
[…]
Em đã quen chịu đựng nỗi khổ một mình
Nhưng em khó lòng chịu đựng
niềm vui và cái đẹp
khi giữa đời
thiếu vắng anh yêu.
Vào những khoảnh khắc kia
Anh hãy ở cùng em
để em rót niềm vui trong tim em
sang trái tim anh
Để em được thấy
cái đẹp đổ đầy hai giếng mắt em
phản chiếu nơi mắt anh
Và khúc ca từ môi em bay lên
sẽ tìm môi anh
đậu xuống dịu dàng.
(Đỗ Tư Nghĩa dịch)
*
FEDERICO GARCIA LORCA (1898-1936)
1. Giai Điệu Về Đêm (1919)
Anh rất sợ
những lá chết,
sợ những cánh đồng
đầy sương đêm.
Anh sắp ngủ,
nếu không đánh thức,
sẽ để lại bên em
trái tim lạnh.
Tiếng động nào
xa xôi?
Tình.
Gió chạm ngoài cửa kính,
em yêu.
Sẽ mang em vòng cổ
đính ngọc ngà bình minh.
Sao em từ bỏ anh
ngay giữa con đường này?
Nếu em đi xa lắc,
chim trời sẽ khóc than
và vườn nho xanh tươi
sẽ không ép thành rượu.
Tiếng động nào
xa xôi?
Tình.
Gió chạm ngoài cửa kính,
em yêu.
Không bao giờ em biết,
bướm đêm hoặc tuyết rơi,
Ôi, anh yêu em
biết mấy
những sớm tinh sương
mưa tầm tã
rồi trên cành cây khô
một tổ chim tan tác.
Tiếng động nào
xa xôi?
Tình.
Gió chạm ngoài cửa kính,
em yêu.
(Ngu Yên dịch)
*
BERTOLT BRECHT (1898-1956)
Để Đọc Lúc Sáng Và Chiều Tối
Có lần người tôi yêu
Bên tai tôi thủ thỉ
Rằng anh ấy cần tôi
Vì thế tôi cẩn thận
Trên bước đường mình đi
Sợ rằng giọt mưa kia
Có thể làm tôi chết
(Pháp Hoan dịch)
*
LANGSTON HUGHES (1901-1967)
Tình Ca Cho Lucinda
Tình yêu
Là trái mận chín
Mọc trên thân cây màu tím
Nếm nó một lần
Và câu thần chú mê hoặc
Sẽ làm em điên đảo
Tình yêu
Là ngôi sao sáng
Mọc trên bầu trời phương Nam
Nếu chăm chú dõi nhìn
Thời ngọn lửa màu cam
Sẽ làm mắt em đau nhói
Tình yêu
Sững sờ như ngọn núi
Mọc lên ngày đầy gió
Nếu như em
Không muốn ngột thở
Thời đừng leo lên cao
(Pháp Hoan dịch)
*
BÙI GIÁNG (1926-1988)
Anh Em
Anh thương em như thương một bà trời
Em thương anh như thương hại một ông trời bơ vơ
Kể ra từ bấy tới giờ
Tình yêu phảng phất như tờ giấy rung.
*
TRẦN TUẤN KIỆT (1939 -2019)
Nàng
Em về cõng gió mùa thu
Hai vai thần tượng gánh sầu nhân gian
Chân son giẫm hướng điêu tàn
Mùa hoa xuân đậu muôn vàn lên môi
Tầm xuân anh hé nụ cười
Tóc em bỗng xõa một trời biệt ly
*
ĐỖ TƯ NGHĨA (1947-2021)
Trò Chơi Đuổi Bắt
Có một lần
Tôi cùng nàng đến một khu rừng
chơi trò chơi đuổi bắt:
Tôi đi trốn và nàng đi tìm.
Chẳng dám chạy xa
vì sợ nàng sẽ khóc
tôi chỉ trốn rất gần –
bao giờ nàng cũng là người thắng cuộc.
Có một lần
đến lượt nàng đi trốn
chẳng sợ tôi buồn – nàng đã chạy rất xa
lạc lối giữa rừng sâu
chẳng bao giờ tìm thấy nàng được nữa.
Ôi, tôi biết tìm nàng ở đâu
khi nàng đã khuất xa
trong rừng sâu
hun hút
của cuộc đời?
*
NGUYỄN THỊ HOÀNG
Bỏ Rơi
tình yêu bỏ tôi như nước rút khỏi lòng suối cạn
như thủy triều chạy trốn bờ hoang
như chiêm bao xa lìa giấc ngủ
và hôm nay mùa tàn
bằng cánh chim trời qua năm sắc cầu vồng gãy đổ
bằng con tàu say băng bão biển mê cuồng
người tìm tôi như sông tìm ra biển
tôi mất người như biển không chảy về sông
con mắt đời ngu ngơ tìm kiếm
không cánh buồm về ốc đảo tan hoang
khoảng trống hư vô mở cửa
trong mê hoang cây lá ngủ hai hàng
cánh tay nào dìu tôi theo khát vọng
thiên đường nào sao rụng xuống tương lai
nụ hôn cười cho lòng ùa vỡ mộng
buồn trao nhau cho rã mục hình hài
dạ khúc màu xanh vọng âm ngày tháng chết
ôi nhạc kèn đồng tiếng thét cuồng lưu
xin trả cho nhau những lời nói muộn
ngã tư cuộc đời đèn tắt hoang vu.
(Tập san VĂN số 13, 1/7/1964)
*
Ý NHI
Trong Ánh Chớp Số Phận
1.
Trong ánh chớp cuối cùng của phận số
em đã kịp nhìn thấy anh.
Trong vòng quay không ngừng của phận số
em đã dừng lại đúng nơi anh
ôi thời khắc huy hoàng
Em lặng lẽ nói cười
lặng lẽ nát tan
em thành lá, thành sương, thành lửa
Em lặng lẽ kêu gọi
Lặng lẽ cầu xin
lặng lẽ chờ mong
lặng lẽ vỡ òa thành lệ
Ôi thời khắc huy hoàng
2.
Em đã mơ thấy anh trong đêm
cho tới buổi mai
Rồi em mơ thấy anh khi em thổi cơm
khi em giặt giũ
Em mơ thấy anh ngoài phố đông
qua những tán cây quen
qua những gương mặt người xa lạ
Em mơ thấy anh khi em đọc sách
khi em cười vui
khi em hỏi ai đó một điều gì
khi trả lời ai đó một điều gì
khi em nói không,
khi em nói có
Em chẳng kể cùng ai giấc mơ của mình
bởi có ai mà hiểu thấu, ngoài anh
người cũng hòa nhập với cuộc đời này bằng một giấc mơ
3.
Em là con chim khuyên
nép mình trên cỏ rối
mà tiếng hót đã ở lại trong bài ca của anh
Em là que diêm
nằm lặng
trong chiếc gạt tàn bằng sứ
mà ngọn lửa đã cháy sáng nơi đầu ngón tay anh
Em là con thuyền
úp mặt dưới rặng thông
mà biển
đã cùng anh xa vợi
Luôn luôn bị ném trả lại
luôn luôn
em mơ thấy
Ngọn lửa
Tiếng hót
và Biển
4.
Anh chan hòa trong tóc em
trong mắt em
trên vai em
trên đầu những ngón tay em
Anh chan hòa trong nổi nhớ biển của em
trong giấc mơ một triền đồi vàng thắm hoa quỳ
Anh chan hòa
trong giọt nước mắt im lìm
trong lời em không nói
Anh chan hòa
trong nắng gió ngoài kia
trong cỏ cây
trong cơn mưa chiều muộn
5.
Một ngôi sao đã mọc bên trời
như giọt lệ
nơi đáy mắt giờ chia biệt
Em ngoảnh nhìn khu vườn
nhìn vệt nắng lưu dấu trên tàn cây
tựa hồ ngấn nước
một ngày nào
tràn qua phố phường
tràn qua bờ bãi
niềm hân hoan vàng thắm
Em ngoảnh nhìn
mặt biển đêm
những ngọn sóng dâng tràn như lửa
rồi dần tan
dần tan trên mặt cát
giấu mình trong giấc bình yên
Em ngoảnh nhìn lại con đường
ôi đã bao niềm vui
đã bao phiền muộn
đâu rồi mảnh trăng non trong vạt cỏ
đâu rồi bước chân qua lối hẹp
Em ngoảnh nhìn
Khuôn mặt em
trong tấm gương soi
như bức ảnh
của ngày thương mến cũ.
*
CHIÊU ANH NGUYỄN
Điểm Rơi
Ở góc khuất nào trong cuộc đời này
là
điểm rơi của định mệnh
nơi khuôn mặt anh được chiếu sáng một phần ba
số phận
nơi bóng em đổ dài
cung đường bế tắc
chào nhau
Điểm rơi nào vẽ sẵn thiên thu
nơi tận cùng cuộc dạo chơi
thương tổn
nơi chúng ta xỏ dưới chân đôi hài mỏi mệt
điểm rơi chung về phía lặng chìm
Góc khuất nào ta im
có lẽ
linh hồn chạm vào nhau theo nghĩa thường vẫn vậy
Cuộc yêu nào say men ngày chớm dậy
những men say sớm nở tối tàn
cuộc yêu nào chôn lặng giữa không gian
điểm rơi tận cùng bỏ ngỏ
chưa đi vào những tình yêu thống khổ
sao bàng hoàng trước hào quang bùng vỡ
của lặng im
Khu vườn kia chôn tận những rũ buồn
có tươi tốt nào không lớn lên từ những lớp tro tàn
có nụ cười nào nở trên bờ môi chưa biết khóc hờn
Góc khuất nọ
là nơi cuối cùng ta chạm tới.
cung đường ấy nơi em buông tay xốc nổi
như lời kinh cầu chẳng chạm hình hài
như nỗi chết không về qua chiếc giường ngày cưới
như chén rượu suông ta nhấp môi hấp hối
như nỗi cô đơn anh giấu vào tận cùng lời nói
*
PHÁP HOAN
Bài Ca
Bằng con đường huyền diệu nhất
tôi sẽ đến bên em
trên chiếc thuyền vượt qua dòng sông
của Heraclitus.
Bằng đường bơi của con cá
đóng băng giữa đại dương
bằng hơi thở hoa lupin
ngủ trên đồng vắng.
Bằng bước đi loài ăn thịt
giữa những chòm sao
bằng mặt trời lúc rạng đông
bừng trên tuyết trắng.
Đôi khi tôi đến bằng hạt mưa
nhỏ lên vai em đang tắm
Đôi khi tôi đến bằng giọt mực
vỡ trên trang giấy trắng tinh.
*
OCEAN VƯƠNG
Kẻ Sáng Tạo Thời Gian
Năm lên bảy, tôi tin
rằng mọi thứ tuân theo
quy luật của những chiếc đồng hồ,
rằng nếu tôi giữ chặt
những chiếc kim,
nắm tay ba sẽ bất thình
dừng lại
trước chiếc mũi hoàn hảo của mẹ,
và bài hát từ chiếc máy phát thanh,
sẽ mãi ngân vang
hai chữ – tình yêu
(Pháp Hoan dịch)
*
NHƯ QUỲNH DE PRELLE
Trích Đoạn Chùm Thơ Như Quỳnh De Prelle
Em đang héo đi những thanh xuân buồn bã
Đêm và ngày
trời và đất
mây và rừng
biển và núi non
chúng ta
ở đâu
tìm kiếm nhau
hoan lạc
Em đang héo đi những thanh xuân buồn bã
những triều dâng cô độc
những khoan thai lặng im
anh ở rất xa
tinh cầu và nhân gian
chuyển động
chúng ta
kiếm tìm nhau
tình yêu trọn kiếp này
Em đang héo đi những thanh xuân buồn bã
để yêu anh thật lâu
để cần anh rất nhiều
linh hồn mạng sống của em
trên những nhớ thương đậm đặc
trên những khắc khoải lo âu
vội vàng
tan biến
kết thành
tụ lại
thẳm sâu hun hút
rơi vào vô vọng
tiếng khóc âm thầm
không ngớt đi
loài người chưa bao giờ ngưng lại tình yêu
chưa bao giờ biến mất tình yêu
loài người tìm kiếm nhau
trên những năng lượng khác nhau
bằng những trắc trở
bất đồng
tình yêu vĩnh hằng và hiện sinh
thời gian và không gian
những ý niệm lụi tàn đi và tái sinh
như tình yêu cuối cùng
như lần yêu cuối cùng
…
