
(Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
WASHINGTON – Hôm nay thứ Tư (15/5), Tối Cao Pháp Viện (TCPV) Hoa Kỳ đã quyết định cho phép giữ nguyên bản đồ bầu cử ở Louisiana, bao gồm 2/6 khu vực Quốc Hội có đa số là người gốc da đen, cho cuộc bầu cử ngày 5/11. Quyết định này có ý nghĩa quan trọng vì sẽ ảnh hưởng lớn tới việc quyền kiểm soát Hạ Viện sắp tới thuộc về đảng nào, theo Reuters.
Các thẩm phán TCPV đã chuẩn thuận yêu cầu của các viên chức tiểu bang và một nhóm cử tri gốc da đen để tạm hoãn quyết định trước đó của một hội đồng 3 thẩm phán liên bang. Quyết định trước đó đã vô hiệu hóa bản đồ mới được vẽ lại của Louisiana, trong đó có hai quận bầu cử có đa số là người gốc da đen, thay vì chỉ có một như trong phiên bản cũ. Cử tri gốc da đen thường ủng hộ các ứng cử viên của Đảng Dân Chủ.
Ngày 30/4, một hội đồng 3 thẩm phán liên bang đã kết luận rằng bản đồ bầu cử của Louisiana bị ảnh hưởng chủ yếu bởi yếu tố chủng tộc, vi phạm Tu Chính Án 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ, nên phải bị hủy bỏ và vẽ lại bản đồ khác.
Đây là diễn biến mới nhất trong cuộc chiến pháp lý kéo dài về ranh giới các quận bầu cử ở Louisiana. Đảng Cộng Hòa đang kiểm soát Hạ Viện với tỷ số 217-213. Nhiều vụ kiện tụng đang diễn ra về việc tái phân chia các quận bầu cử ở một số tiểu bang, và kết quả của những cuộc chiến pháp lý này có ảnh hưởng lớn đến việc đảng nào sẽ kiểm soát Hạ Viện Hoa Kỳ.
Cơ quan lập pháp Louisiana, do Đảng Cộng Hòa kiểm soát, đã thông qua bản đồ bầu cử mới vào tháng 1, bổ sung thêm quận bầu cử thứ hai dành cho người gốc da đen.
Năm 2022, thẩm phán Shelly Dick kết luận rằng bản đồ do Đảng Cộng Hòa vẽ trước đó đã gây tổn hại cho cử tri gốc da đen, điều này có thể vi phạm Luật Bầu Cử (Voting Rights Act) 1965, cấm phân biệt chủng tộc trong bỏ phiếu.
Năm 2023, TCPV đã giữ nguyên phán quyết này. Theo bản đồ bị hủy bỏ, cử tri gốc da đen chỉ chiếm đa số ở 1/6 quận bầu cử của tiểu bang, dù chiếm gần 1/3 dân số Louisiana.
Hồi tháng 1, một nhóm cử tri Louisiana tự nhận “không phải người Mỹ gốc Phi” đã đệ đơn kiện phản đối bản đồ bầu cử được vẽ lại. Nhóm này cho rằng đó là “lợi dụng yếu tố chủng tộc để thao túng bản đồ bầu cử” (racial gerrymander) một cách bất hợp pháp, và điều này vi phạm Tu Chính Án 14, cấm các tiểu bang sử dụng chủng tộc làm yếu tố chính trong việc vẽ bản đồ các quận bầu cử.
Các thẩm phán đã ra lệnh cho cơ quan lập pháp của Louisiana tạo ra một bản đồ mới trước ngày 3/6. Nếu không, tòa có thể sẽ cho áp dụng bản đồ do tòa lập ra. Các viên chức tiểu bang và các cử tri gốc da đen ở Louisiana đệ đơn lên TCPV, yêu cầu tạm hoãn quyết định này trong thời gian họ tiến hành kháng cáo.
TCPV có đa số bảo thủ, tỷ số là 6-3. Ba thẩm phán dân chủ đã không tán thành quyết định hôm thứ Tư. Thẩm phán Ketanji Brown Jackson cho rằng sự can thiệp của TCPV vào thời điểm này, trước cuộc bầu cử ngày 5/11, là không cần thiết.