Hôm nay,  

Tự Phát Đấu Tranh

08/09/200700:00:00(Xem: 10422)

Xưa, Trần Quốc Toản, một thiếu niên đời Trần, đã bóp nát trái cam lúc nào không biết vì căm phẫn trước tình trạng đất nước bị giặc Nguyên xâm lăng, và cũng vì anh chưa đến tuổi trưởng thành để tham dự hội nghị Bình Than hầu góp phần đánh giặc. Đó không chỉ là cảm xúc xuông vô dụng. Tình cảm yêu nước ấy và ý thức trách nhiệm với quê hương thúc đẩy anh sáng kiến ra cách hành động. Dù còn nhỏ, anh tự phát đứng lên rủ bạn bè, người thân, lập nhóm chiến đấu. Giặc đến là tự phát xông trận. Cảm phục lòng yêu nước và tính tự phát ấy, nhiều bạn trẻ hưởng ứng tham gia. Từ từ nhóm phát triển thành một đội quân, một đoàn quân, rồi sáp nhập vào đại quân nổi tiếng của Trần Hưng Đạo. Mục đích ban đầu, "phá cường địch, báo hoàng ân", đã trở thành động lực cứu nguy toàn dân tộc.

Không chờ đợi ai hay tổ chức nào kêu gọi mới chiến đấu. Lòng yêu nước và cảnh dân chúng đau thương trước mắt thúc đẩy anh phải làm một cái gì cho đất nước. Anh không câu chấp vào quan niệm chung của xã hội bấy giờ là phải tới tuổi trưởng thành mới được tham gia việc nước. Tình trạng nguy cấp của đất nước và tình yêu đối với dân tộc buộc anh phải vượt khỏi thông lệ bình thường ấy. Anh đã tự phát lập nhóm chiến đấu, tạo nhiều chiến công hiển hách, khiến giặc Nguyên khốn đốn, khiếp sợ, thua xiểng niểng.

Chính lòng yêu nước và tinh thần tự phát ấy đã thúc đẩy người hùng Lý Tống sáng kiến ra một phương cách hành động táo bạo và độc đáo. Ngày 7/11/2000, ông từ Thái Lan bay về Sàigòn, thả trên 50.000 tờ truyền đơn xuống thành phố thúc giục toàn dân nổi dậy đấu tranh cho tự do dân chủ. Trở về Thái Lan, ông bị tòa án tại đấy kết án 7 năm tù.

Đó không phải lần duy nhất ông làm công việc anh hùng ấy. Trước đó, năm 1992, ông đã thực hiện một chuyến bay tương tự, cũng tại Sàigòn, bị CSVN bắt và kết án 20 năm tù, nhưng kết cục ông chỉ bị tù 6 năm rồi được thả. Đầu năm 2000, ông lại bay từ Florida sang thủ đô Havana thả truyền đơn kêu gọi nhân dân Cuba tranh đấu cho dân chủ. Lần này ông bị thẩm vấn nhưng được trắng án. Những hành động can đảm ấy khiến người Việt và người Cuba từng tranh đấu cho dân chủ coi ông là anh hùng. Không ít người phê bình ông thế này thế kia. Riêng tôi, tôi rất cảm phục tinh thần yêu nước, lòng can đảm, nhất là tinh thần tự phát tranh đấu của ông.

Tất cả các nhà tranh đấu hiện nay như HT Thích Quảng Độ, TT Thích Tuệ Sỹ, TT Thích Không Tánh, Lm Nguyễn Văn Lý, Lm Phan Văn Lợi, Ks Đỗ Nam Hải, nhà báo Nguyễn Khắc Toàn, Ls Nguyễn Văn Đài, Ls Lê Thị Công Nhân, anh Nguyễn Ngọc Quang, doanh nhân Phạm Bá Hải, nhà văn Trần Khải Thanh Thủy, sinh viên Nguyễn Tiến Trung, sinh viên Nguyễn Hoàng Lan, v. v...; mới đây có thêm Ks Phạm văn Trội, nhà giáo Vũ Hùng, ký giả Trương Minh Đức, sinh viên Vũ Hùng, cựu tình báo viên Võ Văn Nghệ, các chị Vũ Thanh Phương, Lê Thị Kim Thu, Lữ Thị Thu Duyên, Hồ Thị Bích Khương, Lữ Thị Thu Duyên, Cao Quế Hoa, Lê Thị Nguyệt, và nhiều nhà tranh đấu mới khác; rồi đến hàng chục ngàn công nhân đình công, hàng chục ngàn dân oan biểu tình... Tất cả đều là tự phát, được thúc đẩy bởi lòng yêu nước, lương tâm và ý thức trách nhiệm trước tình hình đất nước đang bị giặc nội xâm tàn phá khiến dân tình đau khổ, đất nước tụt hậu.

Trong những người tranh đấu ấy, rất nhiều người chẳng tài giỏi, đặc sắc hay ưu tú trong xã hội. Biết bao người khác vượt trội hơn họ về đức độ, tài năng, học vấn, tầm ảnh hưởng, khả năng lên tiếng... Nếu những người này cũng can đảm tranh đấu như họ thì cục diện đất nước đã thay đổi nhanh chóng! Nhưng nếu cứ chờ đợi người này người kia giỏi hơn mình dấn thân trước đã như đại đa số các trí thức, thanh niên, sinh viên hiện nay đang chờ thì sẽ chẳng có ai tranh đấu cả. Mọi cuộc tranh đấu hầu hết đều tự phát, không ai chờ ai! Tại sao phải chờ đợi ai đó tranh đấu trước đã" Tại sao chính ta không phải là người ấy" Những người hiện đang tranh đấu kia họ có chờ ai đâu" Lòng yêu nước thúc đẩy họ sáng kiến ra phương cách hành động, giúp họ vượt thắng sợ hãi để cấp bách cứu nước cứu dân.

Họ cũng không chờ gia nhập một tổ chức nào trước đã, hay chờ có được sự bảo đảm an toàn nào đã rồi mới đấu tranh. Không! Họ không chờ đợi! Tình cảnh dân chúng bị áp bức đau khổ không cho phép họ chần chờ. Chính khi lên tiếng đấu tranh, họ mới được nhân dân trong và ngoài nước cùng thế giới tự do ủng hộ, lên tiếng bảo vệ. Nếu họ không tự phát đấu tranh, ai biết đến họ để tiếp tay, ủng hộ hay bảo vệ" Đôi khi tình thế cấp bách buộc họ đứng ra lãnh trách nhiệm, chấp nhận đứng mũi chịu sào thành lập các tổ chức đấu tranh. Nhưng đa số tự ghi danh vào các tổ chức đấu tranh khi các tổ chức này lên tiếng mời mọi người gia nhập. Khởi đầu chỉ có những người tự phát đấu tranh, dần dần họ mới liên kết được thành tổ chức, đoàn ngũ để đấu tranh mạnh mẽ và hữu hiệu hơn. Các tổ chức này có bổn phận giúp đỡ các cá nhân đấu tranh, bảo vệ họ, tạo điều kiện để họ tiếp tục đấu tranh.

Tổ quốc hiện nay đang bị giặc nội xâm tàn phá đau thương. Là con dân nước Việt, là thanh niên, thanh nữ, là sinh viên, học sinh, tương lai tổ quốc, rường cột nước nhà... bạn có nghe thấy tiếng rên xiết của bao nhiêu oan khiên, ngang trái chất chồng không" Bạn có xúc động trước tình trạng đau thương của dân tộc hiện nay không" Cảm xúc ấy chỉ là cảm xúc xuông hay sẽ biến thành hành động" Những người đang tranh đấu hiện nay, biết bao người kém bạn về nhiều phương diện, họ tranh đấu được, lẽ nào bạn không" Những người đang tranh đấu hiện nay, nhiều người liễu yếu đào tơ, một con sâu nhỏ cũng làm họ sợ hãi, thế mà họ dám ngang nhiên tranh đấu, lẽ nào bạn không dám" Bản tính bạn mạnh dạn hơn họ, lẽ nào bạn lại hèn hơn" Nhát thì đành chấp nhận, chứ hèn làm sao chấp nhận được, phải không bạn" Hãy sáng kiến và tự phát hành động!

Bạn còn chờ đợi gì và chờ đợi bao lâu nữa" Hãy tự phát làm theo lòng yêu nước của bạn thúc đẩy! Hãy thử bắt đầu bằng một việc rất nhỏ xem. Chẳng hạn đem đến cho một dân oan biểu tình nào đó một gói mì ăn liền, một chai nước, hay một ổ bánh mì, một gói xôi để người ấy no bụng mà tranh đấu và cũng để tỏ tình đồng bào, được không" Thử bộc lộ nỗi bất bình và chia sẻ cảm nghĩ của mình với những bạn đồng học hoặc đồng nghiệp với mình về tình hình đất nước, để gây ý thức yêu nước và trách nhiệm cứu nước nơi họ, được không" Thử tự phát lập thành một nhóm hai ba người để cùng thường xuyên chia sẻ, tìm hiểu xem mình có thể làm gì hữu ích cho đất nước, cho công cuộc đấu tranh đòi tự do dân chủ đang được phát động, có được không" Người nọ người kia làm được, tại sao tôi không"

Hãy dũng mãnh noi gương anh hùng tuổi trẻ Trần Quốc Toản xưa, và bao tấm gương anh hùng trẻ tuổi trước mắt: Nguyễn Văn Đài, Lê Thị Công Nhân chẳng hạn! Hãy bắt đầu hành động dù chỉ bằng một hành động nhỏ. Đừng thấy hành động nhỏ mà coi thường: "gió góp lại thành bão" đấy! Một tiếng nói phản kháng độc tài, một hành động ủng hộ dân chủ, dù nhỏ bé cũng đều góp phần vào quá trình xây dựng tự do dân chủ. Tùy vị thế, hoàn cảnh và sáng kiến, hãy nói cho nhà cầm quyền độc tài biết: "Đủ rồi, thanh niên chúng tôi không thể mãi mãi nhắm mắt làm ngơ cho nhóm nhỏ mấy trăm người của các ông tiếp tục bóc lột nhân dân mãi mãi. Đất nước này do ông cha ta bao đời hy sinh dày công xây dựng, tuyệt nhiên không phải của riêng ai, chắc chắn là không phải của riêng các ông".

Thanh niên ơi! Hãy ra tay cứu lấy đất nước! Hãy tự phát hành động! Hãy thử bắt đầu bằng một việc thật nhỏ xem! Một danh nhân nói: "Hoặc ngay bây giờ, hoặc không bao giờ! " Phải, nếu bây giờ không bắt đầu, thì chẳng bao giờ bắt đầu cả! Hoặc lên tiếng đấu tranh, hoặc im lặng đồng lõa với tội ác. Không có con đường thứ ba!

Canada, ngày 5/9/2007

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.
Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.
Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.
Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...
Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.
Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”
Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.
Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...
Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.