Hôm nay,  

Cha Lấy Chồng Con

16/01/201200:00:00(Xem: 14052)
Cha Lấy Chồng Con

pho_te_nguyen_manh_san-large-contentPhó Tế Nguyễn Mạnh San

Trên thế giới ngày nay, người ta nhận thấy quốc gia nào càng văn minh bao nhiêu thì càng có nhiều sự việc quái đản xẩy ra trong xã hội bấy nhiêu, nhất lại xẩy ra trong một quốc gia tạp chủng Hoa Kỳ, mà quyền tự do, dân chủ và tôn giáo của mỗi một con người đang sinh sống trong quốc gia này, luôn luôn được chính quyền coi trọng là quyền lực Tối Thượng, trên hết mọi quyền lực khác và chính phủ Hoa Kỳ cũng như người dân đang sinh sống trong quốc gia này đều phải tôn trọng và bảo vệ Quyền Tối Thượng này một cách tuyệt đối nghiêm chỉnh, ấy thế mà cũng không làm sao tránh khỏi được những hành động Mạ lị Phỉ Báng nhau bằng lời nói hay bằng văn thư in trong sách báo hoặc viết trên website để phổ biến rộng rãi đến quần chúng đọc. Lẽ dĩ nhiên những hành động này xẩy ra đều được pháp luật Hoa Kỳ xét xử một cách công minh chính đáng.
Trước khi chúng tôi xin trình bầy cùng đọc giả về tội phạm Mạ Lị Phỉ Báng bằng lời nói (Slander) hoặc bằng bài viết (Libel), chúng ta cần lưu ý đến một vấn đề pháp lý thực dụng có liên quan trực tiếp đến loại tội phạm này đã, đang và có thể sẽ còn tiếp diễn xẩy ra trong Cộng Đồng Người Việt của chúng ta nói riêng, nếu chúng ta vô tình hay cố ý, không thèm tìm hiểu về phương diện pháp lý, đối với hành động chuyển tiếp một bài viết mang nội dung sai sự thực, đầy ác ý xuyên tạc, nhằm mục đích phỉ báng mạ lị một cá nhân hay một đoàn thể nào, cho dù chúng ta không phải là tác giả của các bài viết mạ li phỉ báng đó, mà chúng ta chỉ là những người nhận được loại điện thư này (Email), đọc xong, rồi lại chuyển tiếp bài viết này đến bạn bè của chúng ta cùng đọc trên website và nếu nhân vật bị mạ lị phỉ báng đó bị nêu tên rõ ràng trong bài viết, trong khi họ không cần phải biết rõ ai là tác giả của bài viết này, nhưng họ vẫn có quyền truy tố chúng ta là những người trực tiếp chuyển tiếp bài viết này ra trước Tòa Án nếu họ muốn, thì Tòa Án có thể sẽ xét xử chúng ta như là những kẻ âm mưu tòng phạm tội mạ lị phỉ báng (Conspiracy for Libel or Slander ), với chứng cớ hiển nhiên (Email Evidence) là chúng ta đã chuyển tiếp lá thư phỉ báng này đến bạn bè cùng đọc trên website. Đây là một điều mà chúng ta cần luôn luôn phải tự cảnh giác là ĐỪNG BAO GIỜ CHUYỂN TIẾP (Never forward) bất cứ bài viết nào, có nội dung với những lời lẽ mạ lị phỉ báng, đến bạn bè cùng đọc trên website. Vì nếu không, vô tình hay hữu ý, chúng ta có thể sẽ trở thành những bị cáo trước Tòa Án như vừa mới được trình bầy ở trên đây.
Tiếp theo đây là 2 trường hợp mang tính chất mạ lị phỉ báng xẩy ra ở trong 2 giáo xứ tại Hoa Kỳ như sau:
Trường hợp thứ nhất : Ông chồng đi làm việc 6 ngày một tuần, từ ngày Thứ Hai cho đến Thứ Bẩy tại một hãng xưởng, từ 6 giờ sáng cho đến 4 giờ 30 chiều mới về tới nhà, còn bà vợ đi làm 5 ngày một tuần, từ Thứ Hai cho đến Thứ Sáu, từ 3 giờ chiều đến 11 giờ 30 khuya mới về tới nhà, nên hai vợ chồng ít khi nào có thì giờ gặp mặt nhau và chỉ còn có ngày Chủ Nhật mới có thể có nhiều thì giờ gặp được mặt nhau, nhưng khổ một nỗi, mỗi sáng Chủ Nhật, sau khi hai vợ chồng cùng đi dự Thánh Lễ 8 giờ sáng tan ra, ông lại ở lại Nhà Thờ, tình nguyện dạy lớp giáo lý tân tòng, dạy lớp tiếng Việt, thu dọn sạch sẽ trong Nhà Thờ cho đến 6 giờ chiều mới về tới nhà. Rồi một thời gian sau, bà vợ cảm thấy cô đơn, có chồng cũng giống như không có chồng, nên bà yêu cầu ông chỉ được tình nguyện dạy một lớp tân tòng ngay sau khi Lễ xong, là phải về nhà với gia đình, nhưng ông không chịu nghe bà, nên bà phải vào trình sự việc này với Cha Chánh Xứ, yêu cầu Cha Chánh xứ chỉ cho phép chồng bà dạy một lớp tân tòng mà thôi và xin Cha ra lệnh cho chồng bà sau khi dạy học xong, ông phải quay trở về nhà với gia đình vợ con, không được ở lại giáo xứ để làm thêm những công việc khác như hiện nay ông đang làm. Sau khi Cha Chánh Xứ đã nói chuyện với chồng bà theo lời bà yêu cầu Ngài, Cha Chánh Xứ cho bà biết là Ngài đã khuyên bảo chồng bà nên làm theo lời bà, nhưng chồng bà cũng vẫn không chịu chấp nhận lời đề nghị này và Ngài cũng giải thích cho bà hiểu rõ thêm rằng: Ngài không có quyền hành bắt buộc chồng bà phải về nhà sau khi dạy học lớp tân tòng xong và Ngài cũng không có quyền ngăn cấm ông không được phép dạy học lớp tiếng Việt như lời bà yêu cầu Ngài, cũng như Ngài không thể ngăn cấm ông tình nguyện làm những công việc khác cho giáo xứ, trong khi ông không hề lỗi phạm điều gì sai quấy đối với giáo xứ, hơn nữa vấn đề này là hoàn toàn chuyện riêng tư nội bộ trong gia đình của bà, Ngài chỉ có thể khuyên bảo ông như Ngài đã làm trong quyền hạn của Ngài. Thế là bà trở nên nghi ngờ chồng mình và Cha Chánh Xứ có tình ý riêng với nhau, nên Ngài có thái độ và lời nói bênh vực chồng bà, giận cá chém thớt, không làm gì được với chồng mình, quay ra ghen tức với Cha Chánh Xứ, cho rằng vì Cha mà chồng mình như muốn bỏ rơi bà, không còn thiết tha với bà như trước nữa, tối ngày ở Nhà Thờ lấy lý do phục vụ Chúa và bà bắt gặp nhiều lần, nhìn thấy cảnh tượng chồng bà đang vui vẻ, sát cánh đi bên Cha đến nhà hàng ăn cơm chung với nhau, càng nghĩ về chồng mình bao nhiêu lại càng ghen tức Cha Chánh Xứ bấy nhiêu, tới lúc này trí óc bà không còn đủ sáng suốt để nhận thức ra những điều mình nghĩ đó có đúng hay sai, thế là ít lâu sau, bà quyết tâm đi phao tin đồn nhảm với nhiều giáo dân trong cũng như ngoài giáo xứ, là Cha Chánh Xứ và chồng bà đồng tính luyến ái với nhau trong mấy năm qua và vì Cha mà bà đã mất chồng. Ấy thế mà cũng có một số giáo dân tin là thật và một số khác bán tin bán nghi.

Trường hợp thứ hai: Cũng trong một giáo xứ có Cha Chánh Xứ mới về thay Cha Chánh xứ cũ và Cha Chánh xứ mới thay đổi lề lối làm việc khác hẳn với Cha Chánh Xứ cũ, nên có một nhóm người phục vụ Nhà Thờ, được nhiều ưu đãi trước kia với Cha Chánh xứ cũ qua nhiều năm liên tục, trở thành một nhóm người bất mãn với Cha Chánh Xứ mới. Những người này đồng lòng viết đơn thỉnh nguyện thư và cùng ký tên gửi lên Đức Tổng Giám Mục, để vu cáo cho Cha Chánh Xứ mới là đồng tính luyến ái với một ông phụ trách quét dọn sạch sẽ trong Nhà Thờ và trong văn phòng nhà xứ, đồng thời những người trong nhóm này, cũng đi phao tin bịa đặt này cho nhiều giáo dân trong giáo xứ biết. Để giải quyết thỉnh nguyện thư này một cách công minh, bằng cách đến tận nơi để điều tra tìm hiểu sự thật nội vụ, nên thân chinh Đức Tổng Giám Mục trong địa phận đã phải đến tận giáo xứ, yêu cầu Cha Chánh Xứ mới hãy đi nghỉ phép thường niên 2 tuần lễ và trao chìa khóa nhà xứ lại cho Ngài, Ngài sẽ thay mặt Cha Chánh xứ cư ngụ ngay tại nhà xứ, để cử hành tất cả các phép bí tích cho giáo xứ, trong suốt thời gian Cha Chánh Xứ đi nghỉ phép, nhờ đó Ngài có nhiều dịp tiếp xúc trực tiếp, nói chuyện với từng cá nhân có uy tín trong giáo xứ, cũng như tiếp xúc riêng với những vị Hội Trưởng các đoàn thể tôn giáo tiến hành trong giáo xứ, để biết rõ đâu là sư thật đối với những điều trong đơn tố cáo này.
Trong suốt 2 tuần lễ liên tục do chính Đức Tổng Giám Mục điều tra tại chỗ, qua những cuộc tiếp xúc riêng tư hàng ngày với cá nhân cũng như với những vị đại diện của các Hội Đoàn trong giáo xứ, tất cả mọi người được hỏi ý kiến về đơn tố cáo này, đều xác nhận với Ngài điều tố cáo đó là hoàn toàn bịa đặt, theo họ nghĩ vì Cha Chánh Xứ mới cải tổ lề lối làm việc mới cho hữu hiệu hơn, nên nhóm người người này bị mất đi nhiều quyền lợi, mà trước kia họ đã được thụ hưởng nhiều ưu đãi của Cha Chánh Xứ cũ ban cho họ bấy lâu nay.
Theo Bộ Luật Dân Sự mang số 12 của tiểu bang Oklahoma, điều 1441 (Libel) và điều 1442 (Slander) về hành động Phỉ Báng và Mạ Lị qua lời nói, qua bài viết hay qua những ấn phẩm, có nội dung ám chỉ hay công khai nói ra những điều làm hại danh dự, vật chất và tinh thần một người khác hay một đoàn thể, nếu bị thưa kiện ra Tòa, sẽ bị xét xử phải bồi thường thiệt hại nặng hay nhẹ cho những nạn nhân bị mạ lị, là còn tùy thuộc vào mức độ danh tánh từng khuôn mặt cá nhân nổi tiếng và uy tín trong cộng đồng (Public figure). Vậy căn cứ vào 2 điều luật này để đem áp dụng vào 2 trường hợp kể trên, giả dụ nếu 2 trường hợp này xẩy ra tại tiểu bang Oklahoma, nếu thật sự có tội, thì Toà có thể xét xử như sau:
Trường hợp thứ nhất: Người vợ không thuyết phục được chồng mình ở nhà với bà, quay ra bực tức, ghen tức với Cha Chánh Xứ một cách vô cớ, để rồi vu oan giáng họa cho Cha là người đồng tính luyến ái với chồng mình, bằng cách tung tin đồn nhảm này cho nhiều giáo dân trong giáo xứ biết, để làm hạ uy tín và thể diện của một vị Linh Mục đang là chủ chăn trong một xứ đạo có đông con chiên. Nếu bà bị thưa kiện ra Tòa về tội phỉ báng bằng lời nói (Slander), chắc chắn bà sẽ bị lãnh bản án trừng phạt bồi thường danh dự về tinh thần lẫn vật chất khá nặng cho Cha Chánh Xứ, vì nạn nhân ở đây là một vị lãnh đạo tinh thần, rất uy tín trong giáo xứ qua nhiều năm liên tục là Cha Chánh Xứ (Pastor). Nhưng cũng chính vì trong cương vị này và để thể hiện lòng bác ái vị tha của một Linh Mục đối với con chiên trong xứ đạo, nên Cha Chánh Xứ đã sẵn lòng tha thứ cho hành vi bất xứng của bà, để bà tự mình ăn năn tội cách riêng với Chúa hoặc đến tòa hòa giải với bất cứ vị Linh Mục nào hay đến tòa hòa giải với chính Linh Mục Chánh Xứ là nạn nhân của bà nếu bà muốn.
Trường hợp thứ hai: Nếu sự việc này bị đưa ra Tòa xét xử về tội phỉ báng mạ lị, thì những người trong nhóm vu cáo gian cho Cha Chánh Xứ mới, cũng sẽ phải lãnh hình phạt bồi thường thiệt hại khá nặng, giống như trường hợp thứ nhất mà thôi. Vì hành động mạ lị bằng bút tích viết trên giấy tờ (Libel) chỉ là đơn tố cáo mang tính cách riêng tư, kín đáo đến hàng giáo phẩm cấp trên, chỉ trong phạm vi tôn giáo, chứ không có tính cách phổ biến rộng rãi bằng văn thư ra ngoài quần chúng đọc, nên Tòa có thể miễn tố xét xử tội mạ lị bằng văn thư tố cáo có giới hạn trong nội bộ tôn giáo. Cũng tương tự như trường hợp thứ nhất, vì nạn nhân quan trọng đầu tiên cũng là một Linh Mục, nên không có vấn đề truy tố nội vụ này ra Tòa xét xử, nhưng để đề phòng, tránh cho những sự việc tương tự như thế này, có thể tái diễn trong tương lai trong giáo xứ, nên Đức Tổng Giám Mục yêu cầu những người trong nhóm tố cáo này, nên tự mình tình nguyện thuyên chuyển, xin gia nhập hội viên (Membership) với một xứ họ đạo khác; còn nạn nhân thứ nhì trong vụ này chỉ là một giáo dân thường (lay person), phụ trách quét dọn sạch sẽ trong Nhà Thờ, không có tiếng tăm gì trong giáo xứ, nên vấn đề thiệt hại uy tín và danh dự cá nhân của ông không đáng kể, nếu ông này có thưa kiện họ ra Tòa xét xử, dù cho có thắng kiện đi chăng nữa, thì người ta tiên đoán ông này cũng chỉ được bồi thường tối đa một đồng bạc danh dự mà thôi.
Trước khi kết thúc đề tài này, chúng ta cần nên nhớ rằng, mặc dầu chúng ta đang được hưởng sự tự do ngôn luận thật sự tại đây, có nghĩa là chúng ta có quyền phát biểu những điều ước muốn trung thực trong lòng của chúng ta hay những đòi hỏi phải được đối xử công bằng chính đáng của chúng ta trước chính quyền hay trước công luận, nhưng không có nghĩa là chúng ta muốn làm gì thì làm, muốn nói gì thì nói, muốn phỉ báng mạ lị ai hay vu cáo gian cho ai cũng được đâu, bởi vì nếu bất cứ ai lạm dụng sự tự do ngôn luận ở xứ này một cách bất chính, không sớm thì muộn, sẽ có ngày bị pháp luật trừng trị thẳng tay và còn một điều chót nữa là chúng ta đừng bao giờ chuyển tiếp những điện thư nào (emails) có nội dung phỉ báng người này người khác đến cho bạn bè cùng đọc, nếu không, cho dù hành động chuyển tiếp email này của chúng ta có vô tình hay cố ý, chúng ta cũng sẽ bị xét xử như là những tội nhân trước Tòa Án nếu bị truy tố, như đã được trình bầy ở phần đầu của đề tài này.
Phó Tế Nguyễn Mạnh San

Ý kiến bạn đọc
16/01/201214:14:21
Khách
Chuyện hôn nhân gia đình thường có những bí ẩn bên trong mà bên ngoài khó có thể xét đoán cho đúng.Khi thì phía bên người Chồng Khi thì bên người vợ .Sau thời gian nồng ấm,ở xứ Hoa Kì nầy mấy ai có thể tìm được những giây phút êm đềm trong mộng tưởng.Như tác giả trong bài đả viết ,công việc giờ giắc 2 vợ chồng thường trái ngược không dể để có giây phút ngồi bên nhau hồi tưởng về những ngày "thơ mộng" (nếu có) huống chi cuộc sống như một vòng xoáy nghiệt ngả .Cuốn hút xô đẩy chúng ta chạy theo nó mệt mỏi bơ phờ .Khi người vợ còn quá nhiều đièu ham muốn mà không được đáp ứng dể nẩy sinh ra những suy nghỉ hành động đưa đến sự rạn nứt và đổ vở cũng không xa nhứt là những người vì lí do nào đó khi đến với nhau chỉ là một tính toán hơn thiệt thì những đối kháng càng dể phát sinh .Cội rễ của hạnh phúc là tình yêu khoan dung và độ lượng sẻ không bao giờ có trong những cuộc hôn nhân nầy nghi kị toan tính hơn thiệt kỉ xảo thường được đem ra để dành thế thượng phong càng xô đẩy đối phương ra khỏi tầm tay của mình
Đây là một hệ quả thật nghiêm trọng bi đát cho những gia đình mà khi đến với nhau không bằng một sự cảm thông,không bằng một tình yêu chân chính chỉ là một chuyến phiêu lưu đầy hiểm nguy phía trước .Tan vở là cái không thể tránh được
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.