Hôm nay,  

Tạ Từ

09/07/201300:00:00(Xem: 8876)
Anh Chị Vân

“Một lần giã biệt, nói mấy cho vừa?!”

Thiệp ơi!

Từ rất nhiều năm trước, -có lẽ đến vài chục năm-, anh đã nghe câu nói này thốt ra từ cửa miệng của một ai đó. Nhưng, trải qua một thời gian dài, chưa một lần anh cảm nhận được hết ý nghĩa thâm sâu của nó.

1 giờ 15 phút sáng sớm hôm 20 tháng 3 năm 2006, Bảo Châu, con gái đầu lòng anh chị vĩnh viễn đi ra khỏi cuộc đời vì căn bệnh ung thư quái ác, lúc mới 40 tuổi 3 tháng 21 ngày, bỏ lại sau lưng chồng và ba con trai, đứa lớn nhất 13, đứa út mới lên bốn! Chính lúc gục đầu trên thi thể lạnh ngắt của cháu anh mới thực sự nhận ra sự bất lực của ngôn ngữ loài người trong phút giây tử biệt!

Trưa hôm nay, anh Uyên Thao kêu điện thoại cho hay: Thiệp vừa trút hơi thở cuối cùng! Cho dẫu mấy ngày qua, Trường, Liêm, Thao và cả Phạm Trần đã liên tiếp thông báo về những chỉ dấu không vui hiện dần nơi Thiệp, nhưng khi biết tin Thiệp thật sự giã biệt vợ con, bằng hữu về nơi miên viễn,… anh không khỏi xót xa, hụt hẫng.

“Một lần giã biệt, nói mấy cho vừa?!”

Cách đây hơn mười ngày, nhận được Email Phạm Trần, anh đã có phản ứng của một kẻ muốn trốn chạy sự thật. Như anh đã từng trốn chạy sự thật chiều Chúa Nhật 24 tháng 4 năm 2013, khi nghe Thiệp chính thức loan báo cho anh em và công luận biết: bệnh chứng của Thiệp đã bước vào giai đoạn chót!

Vì muốn trực tiếp chia sẻ đôi điều với Thiệp, ngày 25 tháng 6-2013 anh đã viết một lá thư dài gửi Express cho Thiệp. Trong đó có đoạn:

“Buổi chiều Chúa Nhật 24-4 vừa qua, trong buổi giới thiệu mấy tác phẩm mới của TQH (trong đó có TT của anh), anh muốn chết lặng khi Thiệp công bố bệnh trạng của em đã bước vào giai đoạn cuối! Anh xót xa nhìn Thiệp mà không dám bước tới để bắt tay em. Anh sợ khi nhìn vào mắt Thiệp, anh sẽ không cầm được sự xúc động thường tình chỉ gây nên những xáo động không cần thiết có hại cho sức khoẻ của em.

Nhớ lại cái chết của cháu Bảo Châu, như con chim sợ làn cây cong, anh đã nắm tay Mai, mắt rưng rưng khiến Mai phải an ủi anh, một điều vừa khôi hài vừa nghịch lý. Sau ngày trở lại miền nam California, hơn một lần anh muốn kêu cho Thiệp, nhưng rồi lại thôi, vì tự nghĩ: biết nói gì với Thiệp trong cảnh ngộ này? Anh hiểu rằng tất cả mọi lời yên ủi với em đều vô ích!”

Trong thư anh cũng đã nhắc lại cử chỉ thật đẹp và cũng thật cảm động của Thiệp năm ngoái khi vợ chồng em cùng Lê Phú Nhuận về nam California tổ chức mừng sinh nhật 80 của anh cùng với anh Thái Lân (86) và Thanh Thương Hoàng (82). Hành động bất ngờ của Thiệp và Nhuận hôm ấy đã làm cho chị, nhất là các cháu vô cùng cảm kích luôn miệng hỏi chú Thiệp, cô Mai là ai?, liên hệ với Bố Me (Ông Bà) như thế nào?

Điều này cho thấy: so với những bạn bè đồng trang lứa với Thiệp, anh không phải là người có mối liên hệ gần gũi thân cận từ lâu với em, dù ngay từ thuở còn ở Sàigòn anh em mình từng một thời làm việc ở báo Sóng Thần. Phải chăng vì lý do chênh lệch tuổi tác? Nhưng tuồng như do một căn duyên thầm kín nào đó đã đẩy chúng ta ngày càng gần nhau. Ngày Thiệp mới từ Nhật qua Mỹ, Thiệp đã yêu cầu Trần Nguyên Thao đưa em tới nhà thăm anh. Rồi một buổi sáng năm nào, người đưa thư gõ cửa trao cho anh bản thảo cuốn Chân Ướt Chân Ráo, tác phẩm đầu tay Thiệp gửi Express đến cho anh với lá thư ngắn yêu cầu viết bài giới thiệu.

Sau khi tác phẩm Đỗ Lệnh Dũng được tủ sách Tiếng Quê Hương ấn hành, Thiệp lại Email yêu cầu anh lên DC tham dự buổi ra mắt.

Chưa hết. Chẵn 70 ngày trước khi Thiệp nhắm mắt xuôi tay, lại cũng chính em đã lên tiếng đầu tiên khai mạc buổi sinh hoạt văn học ở DC giới thiệu những tác phẩm mới của tủ sách TQH, trong đó có tuyển tập thơ văn của anh.

Giây phút này, do sáng kiến của Phạm Trần, cùng với những bạn bè thân thiết của Thiệp, anh viết mấy giòng này tâm tình với em.

Với cơn đau ngút ngàn hơn 7 năm trước khi cháu Bảo Châu dứt áo ra đi, anh muốn nói lời giã biệt Thiệp mà lòng bâng khuâng tự hỏi:

“Một lần giã biết, nói mấy cho vừa?!”

Phương Mai và các cháu!

Những gì anh muốn nói với Mai và các cháu anh đã viết hết trong lá thư dài gửi hai em chẵn 10 ngày trước đây rồi. Anh thấy không cần viết thêm gì nữa. Điều anh muốn nói với Mai và các cháu gói ghém trong mấy giòng chót trước khi kết thúc là thư hôm 25-6. Anh xin một lần nữa nhắc lại đây:

“… Anh chị vẫn không quên cầu nguyện cho Thiệp và Mai mỗi ngày, không phải cầu nguyện để xin một điều gì xa xôi, ngoài tầm tay với, mà giản dị chỉ xin cho hai em có đủ can đảm và quyết tâm thay đổi những gì có thể thay đổi được, biết chấp nhận những gì không thể thay đổi… và nhất là xin ơn Trên soi sáng để nhận biết những gì có thể thay đổi và những gì không thể thay đổi.

Thiệp đã sống xứng đáng là người chồng, người cha, người bạn, người công dân cho đến phút chót, đồng thời đã can đảm chấp nhận cái định mệnh của lẽ tử sinh trong kiếp người hữu hạn.

Chắc chắn người ra đi biết rất rõ tâm tình nhớ thương, luyến tiếc của người ở lại, nhất là với Mai và các cháu. Nhưng anh cũng tin rằng nếu có điều gì người ra đi mong mỏi nhất thì chính là phúc lợi và sự bình an trong tâm hồn của em và các cháu trong những tháng ngày khó khăn trước mặt.

Bóng tối sẽ qua và ngày mai trời lại sáng.

Thân mến,
Anh chị Vân (TPVũ)
05 tháng 7 năm 2013
(Do Nhà báo Phạm Trần, đại diện thân hữu của Lê Thiệp tiềp nhận và phổ biến để tưởng nhớ đến một Ký giả có lòng với mọi người.)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.
Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.
Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.
Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...
Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.
Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”
Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.
Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...
Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.