Hôm nay,  

Cái Lon

27/08/201900:00:00(Xem: 4449)

 Xứ bắc Chiêm dạo này vui đáo để, không biết các quan ăn phải môn làng hay cái giống gì ấy, nói câu nào ra cũng bốc mùi, khiến dân chúng chửi không kịp vuốt mặt. Nhiều vị cứ như đứt dây mắc cỡ, phát biểu tỉnh bơ, làng nước cười như mếu. Ông già tám bó cười  rụng răng… giả, con nít lên ba cười sún răng… sữa, đàn bà mang thai cười muốn bể bầu non luôn! Cụ bá nhà ta mà sống dậy chắc cũng cười sằng sặc văng nước bọt ngập phố phường như bỡn.

 Có kẻ ngoài nớ cũng tài ba lắm nhưng ngặt không có ai bảo kê, lý lịch laị không thuộc diện quy hoạch, thủ tục đầu tiên cũng không nên cả đời cứ làm anh công chức quèn. Một hôm anh ta tưng tửng:

 - Bố khỉ các anh, ơn vua lộc nước thuế dân ăn ngập mặt chưa đủ sao? Đi tranh chi cái giải “Đệ nhất ngu” cho chúng chửi, còn tớ thì ngứa cả buồí

 Lâu nay anh bộ giao cứ loanh quanh nay phí mai giá, anh bộ dục cũng bắt chước đổi học giá luôn. Kẻ sĩ có người tức khí viết lên tường của sở:

 Phí quá phá quí của tiền dân với nước

 Giá đủ giú đã đồ chơi của quan to

 Bọn dân Nam cười lăn bò càng ra đất, cười lật vỏ lãi, cười đái ra quần…

 - Tụi tui đâu có phân biệt được: d, v, gi…vú, giú, dú cũng là một thôi ông ơi!

Chuyện giá, phí còn chưa nguôi, một bà lớn ở thành đô cũng cỡ sồn sồn không biết động gì tuyên bố tuyên mẹ rằng:

 - Con cháu quan làm quan là phúc lớn cho dân!

 Trời đất thiên địa quỉ thần ơi, dân chúng thiếu điều muốn xỉu luôn

 - Mình mẹ đã ngán tới cổ rồi, giờ mẹ kéo cả con cháu leo lên đầu ngồi, dân nào chịu thấu!

 Ông già Tàu chợ lớn xưa nay hiền lành, ngày đêm rao: chế mà phủ, lục tào xá, xính xuỷ…thôi , vậy mà cũng phát giận lầu bầu:

 - Ấy da, đừng có nhạo ngộ, ngộ tả lị xị là nị hui nhị tì đó!

 Tiếp theo đấy cũng một bà lớn khác, thấy người ta quảng cáo nước ngọt, không biết đầu óc bà ấy nghĩ sao mà bất chợt nổi cơn thịnh nộ, giãy nảy lên, vén váy vỗ lạch bạch, mồn tru tréo:

 - Ối giời cao đất dày! ối tiên nhân hậu quả, ối làng nước ơi! bọn cờ cờ cờ lờ bố náo, chúng đòi mở lon, thế có chết bỏ bu không? mả bố lon nhà nó hay sao mà nó đòi khui với chả mở. Lon bà nào phải là lon cồn lon cợn mà đòi mở? nhỡ quân phản động nó bỏ mũ thêm dấu vào thì còn gì là lon nữa!

 Tay trợ lý lanh chanh:

 - Bọn chúng náo thật! mà chúng đòi mở bằng gì nhỉ? Hay chúng giở trò “làm sương cho sáo” hay “ tôi may ngón tóc” của cụ trạng Quỳnh năm xưa? Nếu không cấm, chúng khui lon chị mà ngỡ lon cồn, chúng nốc cả thì còn gì đời gái già cuả chị tôi!

 Một chị đồng viện can gián:

 - Bọn rỗi hơi đấy mà! việc gì phải giận  ló nên máu tăng xông thì khốn! lon chúng mình cũng chả còn là lon sông lon sẹo, mà chúng mở thế lào được cơ chứ? nếu chúng có thêm dấu vào thì đằng lào cũng nà lon dồn lon dộng, lon mộng lon mồn, lon đồn lon đạch, lon hạch lon hồn, lon phồn lon phạch, lon lạch lon lèo….

 Thế rồi dân dưới đất, dân trên mạng, làng nước trong ngoài rần rần cả lên, chuyện vào tận chốn lầu xanh, cung vàng, gác đỏ… Chị em ta xưa nay hành nghề cũng lắm chuyện vui. Nay thêm chuyện lon làm chị em ta cũng hứng lây:

 - Muốn khui hay mở lon thì tuỳ mấy anh, cứ tiền trao thì cháo múc, mở thì mở nhưng đừng bỏ dấu vào đấy nhé! chị cả nhà em ứ chịu nhưng bọn em thì nhất trí rằng: muốn thêm dấu thì cứ thêm nhưng phải giả thêm tiền là ok tuốt tuồn tuột! bọn em cũng biết thân phận mình, chẳng phải là lon sồn lon sông, lon hồng lon bống, lon cống lon rồn nên chả sợ gì ai.

 Riêng đám giang hồ bảo kê từ thằn lằn, cắc ké cho đến đầu gấu, đaị bàng… đang nhậu bỗng nghe lon mà sanh bực:

 - Con bà nó, đầu óc bã đậu, ăn trên ngồi trốc, nghĩ suy vớ vẩn! Mả bố cái lũ lon bồn lon bộng, lon cộng lon còi, lon phòi lon phộng, lon xộng lon xồn…

 Đàn em có đứa mới vào nghề, nghe thế sợ vãi cả đái:

 - Em cắn cơm cắn cỏ lạy đaị ca cả mớ mũ nón bị gậy, em sợ chị cả nghe đặng thì khốn, lon nào thì lon, đừng để động đến lon vộng lon vồn, lon xồn lon xộng, lon nhộng lon nhồn… Em xin kiếu!

(Tớ nghe người ta kháo nhau chứ chả phải tớ mở lon, dân mạng có đọc xong thì khui một lon, tợp một hớp cho đã khát nhé! )

 

Thằng Dân mở lon

2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (Indo-Pacific) đang nổi lên như trung tâm chiến lược của thế kỷ XXI, nơi giao thoa lợi ích của các cường quốc hàng đầu thế giới. Với 60% dân số toàn cầu, hơn một nửa GDP thế giới, và các tuyến hàng hải trọng yếu nhất hành tinh, khu vực này giữ vai trò quyết định trong ổn định an ninh, thương mại và năng lượng quốc tế...
Washington vừa bật sáng lại sau bốn mươi ngày tê liệt. Nhưng cái cảm giác “ổn rồi” chỉ là ảo giác. Đằng sau cái khoảnh khắc “chính phủ mở cửa trở lại” là câu chuyện nhiều tính toán, mà trung tâm của cuộc mặc cả chính là Obamacare – chương trình từng giúp hàng chục triệu người có bảo hiểm y tế – nay trở thành bệnh nhân bị đặt lên bàn mổ của chính quyền Trump, với con dao ngân sách trong tay Quốc hội.
Đã là người Việt Nam, nếu không trải qua, thì ít nhất cũng đã từng nghe hai chữ “nạn đói.” Cùng với lịch sử chiến tranh triền miên của dân tộc, hai chữ “nạn đói” như cơn ác mộng trong ký ức những người đã sống qua hai chế độ. Sử sách vẫn còn lưu truyền “Nạn đói năm Ất Dậu” với hình ảnh đau thương và những câu chuyện sống động. Có nhiều người cho rằng cũng vì những thăng trầm chính trị, kinh tế, mà người Việt tỵ nạn là một trong những dân tộc chịu thương chịu khó nhất để sinh tồn và vươn lên. Thế giới nhìn chung cho đến nay cũng chẳng phải là vẹn toàn. Dù các quốc gia bước sang thế kỷ 21 đã sản xuất đủ lương thực để nuôi sống tất cả mọi người, nạn đói vẫn tồn tại, bởi nhiều nguyên nhân. Có thể kể như chiến tranh, biến đổi khí hậu, thiên tai, bất bình đẳng, bất ổn kinh tế, và hệ thống lãnh đạo yếu kém.
Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.
Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.
Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.
Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...
Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.
Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.