Hôm nay,  

Chính sách Ngoại giao “đu dây” hay ngả nghiêng như cây tre của Việt Nam

14/12/202308:47:00(Xem: 2785)
Bình luận thời sự

xi va pham

Vào ngày 10/9/2023 Tổng Thống Joe Biden tới Việt Nam với đoàn tùy tùng hủng hậu bao gồm các viên chức cao cấp của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia, Bộ Ngoại Giao cùng những công ty khổng lồ mà đại sứ Hoa Kỳ nói rõ không ngoài mục đích biến Việt Nam thành quốc gia hùng mạnh, độc lập, tự chủ để không còn lệ thuộc vào Trung Quốc trong chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương mà Ô. Joe Biden đã đề ra.
    Sáu ngày sau khi Tổng Thống Joe Biden tới Việt Nam để nâng ngoại giao lên Hợp Tác Chiến Lược Toàn Diện, Thủ Tướng Phạm Minh Chính của Việt Nam khi tham dự Triển Lãm và Hội Nghị Thượng Đỉnh Thương Mại&Đầu Tư Trung Quốc-ASEAN lần thứ XX tại Nam Ninh đã tuyên bố rằng, “Việt Nam  coi trọng quan hệ với Trung Quốc, hợp tác nhiều mặt, đẩy mạnh hợp tác kinh tế thương mại”…
    Rồi vào ngày 12/12/2023, tức chỉ sau ba tháng, Việt Nam lại long trọng tiếp đón Chủ Tịch Tập Cận Bình và nói rằng hợp tác và hữu nghị với Trung Quốc là lựa chọn chiến lược của Việt Nam. Điều này cho thấy Việt Nam theo chính sách trung lập mà trong nước gọi là “ngoại giao đa phương” chứ không phải hoàn toàn theo Mỹ.
    Theo các nhà phân tích quốc tế thì dù có hợp tác chiến lược với Mỹ, Việt Nam sẽ không hợp tác hoặc liên minh quân sự với Mỹ để trở thành kẻ thù của Trung Quốc. Nếu Việt Nam trở thành mối nguy về an ninh cho Trung Quốc thì Việt Nam sẽ biến thành một Ukraine thứ hai. Lúc đó cả trăm tỷ viện trợ vũ khí của Mỹ và NATO, Nhật Bản, Nam Hàn sẽ đổ vào Việt Nam nhưng Việt Nam sẽ biến thành một đống gạch vụn và tạo ra một đợt di cư khổng lồ như cuộc di cư lịch sử sau năm 1975. Theo Reuters, 12 triệu người Ukraine đã bỏ nước ra đi để lánh nạn khi đất nước tàn phá bởi chiến tranh.
     Chính sách ngoại giao đu dây/ cây tre vô cùng khó khăn nhưng Việt Nam chẳng còn lựa chọn nào khác. Một người đẹp diễm kiều mà hai hoàng tử cung kiếm đầy mình đứng trước cửa nhà thì người đẹp phải làm sao đây? Một quốc gia nằm ở trọng điểm chiến lược sẽ bị giằng xé bởi các siêu cường. Nếu khéo xử thì có thể vươn lên, nếu ngu dại đứng về một phe thì đất nước sẽ nát như tương. Câu trả lời khéo léo của người đẹp với hai hoàng tử là, “Em yêu mến cả hai nhưng áo mặc sao qua khỏi đầu cho nên phải nhờ song thân quyết định, Nếu thân này ví xẻ làm hai thì em sẽ yêu cả hai chàng.”
    Học thuyết Địa Chính trị dạy rằng địa lý làm sao thì ngoại giao phải như vậy. Mình là một nước nhỏ hay nước yếu mà liên kết với các đại cường ở xa để chống lại đại cường láng giềng thì đất nước sẽ tan nát. Cứ thử tưởng tượng Mễ Tây Cơ liên minh quân sự với Nga hay Trung Quốc để chống Mỹ xem Mễ Tây Cơ sẽ ra sao? Cứ thử nhìn vào Ukraine hiện nay để thấy thuyết Địa Chính trị phải ứng dụng như thế nào. Cái khó của Việt Nam là hợp tác với Mỹ ở mức độ không trở thành mối lo về an ninh cho Bắc Kinh, giữ vững chủ quyền nhưng không thù nghịch với Bắc Kinh. Và hợp tác với Bắc Kinh không cản trở chiến lược Ân Độ-Thái Bình Dương của Mỹ.
    Muôn đời chiến lược ngoại giao là sự tồn vong của quốc gia. Ngoại giao sai sẽ đẩy quốc gia vào nguy khốn và diệt vong. Cả ngàn năm, tổ tiên chúng ta đều là những bậc anh hùng trí dũng song toàn, nhưng đánh thắng Tàu rồi cũng phải triều cống nó để giữ yên đất nước. Đừng tưởng thế giới này vận hành bởi tự do, dân chủ và nhân quyền mà nó vận hành bởi quyền lợi của từng quốc gia mà quyền lợi của các siêu cường là “Lion share” tức cỗ lớn nhất – như Ô. Trump nói “America First” và Ô. Obama nói “American Exceptionalism” tức không bị ràng buộc bởi bất cứ luật pháp quốc tế nào, có lợi thì tuân thủ, bất lợi thì gạt sang một bên.
     Tờ Politico ngày 23/10/2023 đã trích dẫn lời nói của Henry Kissinger như sau: “It may be dangerous to be America's enemy, but to be America's friend is fatal," former U.S. Secretary of State Henry Kissinger once remarked. And the U.S. has proven him right. Time and again, the U.S. has showed that it is not a reliable ally in global affairs.” (Trở thành kẻ thù của Mỹ có thể nguy hiểm, nhưng trở thành bạn của Mỹ là tai họa. Và Hoa Kỳ đã chứng tỏ đúng như thế. Lúc nào cũng vậy, Hoa Kỳ đã chứng tỏ họ không phải là đồng minh tin cậy trong những vấn đề toàn cầu.) Như vậy thì ngả theo Mỹ cũng chết khi nhìn vào tấm gương Nam Việt Nam và A Phú Hãn. Nhưng theo Tàu thì càng chết lẹ hơn nữa. Thế cho nên phải đứng giữa, tức trung lập.
   Hiện nay Việt Nam chịu áp lực rất lớn từ Hoa Kỳ và Trung Quốc. Khác với Phi Luật Tân, Nhật Bản và Hàn Quốc, các quốc gia Đông Nam Á như Việt, Lào, Thái Lan, Miến Điện có chung biên giới với Trung Hoa cho nên không thể liên kết với Hoa Kỳ để chống Trung Quốc. Ngay cả Ấn Độ với dân số khổng lồ và quân sự lớn mạnh cũng chỉ liên kết cầm chừng với Mỹ vì cũng có chung biên giới với Trung Hoa. Rồi đây chắc chắn Ô. Putin sẽ thăm Việt Nam để cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc và Hoa Kỳ.
    Trong cơn giông bão, cây cổ thụ 100 năm trốc gốc nằm chỏng chơ trên mặt đất, còn cây tre tuy ốm yếu nhưng vì ngả nghiêng theo chiều gió, dù có tả tơi nhưng vẫn sống nhăn. Là nước nhỏ, giữ gìn độc lập, tự chủ nhưng khéo léo để không mất lòng ai là cốt tủy của chính sách ngoại giao trung lập hay ngả nghiêng như cây tre. Tất cả đều vì sự tồn vong và phát triển của đất nước.
    Chúng ta có thể suy đoán về chuyến thăm Việt Nam của Ô. Tập Cận Bình như sau:
    – Việt Nam mời Ô. Tập Cận Bình qua để chứng tỏ “Chúng tôi không đi quá đà khi hợp tác chiến lược với Hoa Kỳ.
    – Có thể chính Ô. Tập Cận Bình gợi ý qua thăm để cho thấy Trung Quốc rất thân thiện với Việt Nam và Việt Nam không có gì phải lo ngại. Có thể rồi đây tình hình Biển Đông sẽ tạm lắng yên để Trung Quốc tập trung sức mạnh đối phó với Hoa Kỳ và Đài Loan. Thật ngu dại nếu Trung Quốc gây khó khăn hay chèn ép Việt Nam trong lúc này. Thời điểm bây giờ không còn là năm 1979 khi Hoa Kỳ cấm vận nghiệt ngã Việt Nam. Lúc đó  Ô. Jimmy Carter đã bật đèn xanh cho Đặng Tiểu Bình mở chiến dịch biên giới với chiêu bài “Dạy cho Việt Nam một bài học”. Nhưng cuối cùng thế giới lại nói rằng chính Hoa Lục học được một bài học: “Nực cười châu chấu đá xe, Tưởng rằng chấu ngã ai dè xe nghiêng”.
     Việt Nam tuy nhỏ so với Trung Hoa nhưng “bé hạt tiêu” mà lịch sử ngàn đời của cha ông ta đã chứng tỏ như vậy.

 

– Đào Văn Bình

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tây Bắc hay Tây Nguyên thì cũng chừng đó vấn đề thôi: đất đai, tôn giáo, chủng tộc… Cả ba đều bị nhũng nhiễu, lũng đoạn tới cùng, và bị áp chế dã man tàn bạo. Ở đâu giới quan chức cũng đều được dung dưỡng, bao che để tiếp tục lộng quyền (thay vì xét sử) nên bi kịch của Tây Nguyên (nói riêng) và Cao Nguyên (nói chung) e sẽ còn dài, nếu chế độ toàn trị hiện hành vẫn còn tồn tại...
Bữa rồi, nhà thơ Inra Sara tâm sự: “Non 30 năm sống đất Sài Gòn, tôi gặp vô số người được cho là thành công, thuộc nhiều ngành nghề, đủ lứa tuổi, thành phần. Lạ, nhìn sâu vào mắt họ, cứ ẩn hiện sự bất an, lo âu.” “Bất an” có lẽ không chỉ là tâm trạng của người Sài Gòn mà dường như là tâm cảm chung của toàn dân Việt – không phân biệt chủng tộc, giới tính hay giai cấp nào ráo trọi – nhất là những kẻ sắp từ giã cõi trần. Di Cảo của Chế Lan Viên và di bút (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất) của Nguyễn Khải, theo nhận xét của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, chỉ là những tác phẩm “cốt để xếp hàng cả hai cửa. Cửa cũ, các ông chẳng bao giờ từ. Còn nếu tình hình khác đi, có sự đánh giá khác đi, các ông đã có sẵn cục gạch của mình ở bên cửa mới (bạn đọc có sống ở Hà Nội thời bao cấp hẳn nhớ tâm trạng mỗi lần đi xếp hàng và không sao quên được những cục gạch mà có lần nào đó mình đã sử dụng).”
Tập Cận Bình tin rằng lịch sử đang dịch chuyển theo hướng có lợi cho mình. Trong chuyến thăm Vladimir Putin tại Matxcơva vào tháng 3 năm ngoái, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói với Tổng thống Nga rằng “Ngay lúc này, chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi chưa từng thấy trong 100 năm qua, và chúng ta đang cùng nhau thúc đẩy sự thay đổi ấy.”
Sau 20 năm chiêu dụ Kiều bào về giúp nước không thành công, đảng CSVN lại tung ta Dự án “Phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới” vào dịp Tết Nguyên Đán Giáp Thìn 2024. Đây là lần thứ tư, từ khi có Nghị quyết 36-NQ/TW ngày 26 tháng 3 năm 2004, một Quyết định nhằm mưu tìm đầu tư, hợp tác khoa học, kỹ thuật và tổ chức các Hội, Đoàn người Việt ở nước ngoài, đặt dưới quyền lãnh đạo của đảng CSVN được tung ra...
Khi số lượng di dân vượt biên bất hợp pháp qua biên giới Hoa Kỳ-Mexico tăng cao kỷ lục, câu hỏi quan trọng được đặt ra là: Làm thế nào mà Hoa Kỳ lại rơi vào tình trạng này, và Hoa Kỳ có thể học hỏi những gì từ cách các quốc gia khác ứng phó với các vấn đề an ninh biên giới và nhập cư. Chào đón công dân nước ngoài đến với đất nước của mình là một việc khá quan trọng để giúp cải thiện tăng trưởng kinh tế, tiến bộ khoa học, nguồn cung ứng lao động và đa dạng văn hóa. Nhưng những di dân vào và ở lại Hoa Kỳ mà không có thị thực hoặc giấy tờ hợp lệ có thể gây ra nhiều vấn đề – cho chính bản thân họ và cho cả chính quyền địa phương bởi tình trạng quá tải không thể kịp thời giải quyết các trường hợp xin tị nạn tại tòa án nhập cư, hoặc cung cấp nơi ở tạm thời và các nhu cầu cơ bản khác. Mà tình trạng này hiện đang xảy ra ở rất nhiều nơi ở Hoa Kỳ.
Trên vai những pho tượng trắng trong vườn Lục Xâm Bảo, lá vàng đã bắt đầu rơi lất phất. Mùa Thu Paris thật lãng mạn. Henry Kissinger đi dạo quanh một hồ nhỏ ở ngoại ô gần Rambouillet. Nơi đây từng cặp tình nhân đang nắm tay nhau bên những cành cây la đà bóng hồ. Ông thấy lòng mình nao nao (melancholic) vì sắp tới phiên họp quan trọng nhất với ông Lê Đức Thọ.
Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!
Việt Nam bước vào năm Giáp Thìn 2024 với gánh nặng tham nhũng và một đội ngũ “không nhỏ” cán bộ, đảng viên suy thoái đạo đức lối sống. Đó là cảnh báo của người đứng đầu đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng, trong cuộc phỏng vấn đầu năm của Thông Tấn Xã Việt Nam...
Từ thế kỷ thứ ba trước Tây lịch, Triết gia Mạnh Tử (372-289 BC) của Trung Hoa đã nói rằng, “Dân là quý, thứ đến đất nước, rồi tới vua.” Điều đáng nói là Mạnh Tử là người đi theo học thuyết của Nho Gia vốn chủ trương vua là con ông Trời (Thiên tử) được sai xuống nhân gian để trị quốc an dân, vậy mà cũng không thể phủ nhận vai trò quan trọng, nếu không muốn nói là tối quan trọng của người dân. Thời hiện đại, công pháp quốc tế đã nêu ba yếu tố chính hình thành một quốc gia: người dân, lãnh thổ và chính quyền. Trong đó, thật ra người dân chính là yếu tố then chốt quyết định. Lãnh thổ nếu không có dân ở, không có người quản trị thì không phải là đất nước của một dân tộc. Chính quyền từ người dân mà ra, bởi vì trước khi một người ra nắm quyền cai trị đất nước thì người đó phải là một người dân của đất nước ấy. Hơn nữa, sự thịnh suy của một quốc gia nằm trong tay người dân.
“Phản động lực” mà người Đài Loan thể hiện trong cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi khiến tôi, sau những suy nghĩ miên man về chuyện nước non, lại quay về với bài học yêu nước của thời tiểu học với câu hỏi khó, khiến nhiều học trò gác bút: “Em hãy tìm từ phản nghĩa với ‘tôn đại’.” Trung Quốc càng hung hăng đe dọa bao nhiêu, Đài Loan càng quật cường ngạo nghễ bấy nhiêu. Mà nếu Bắc Kinh ngu ngơ hay vờ vịt không biết gì đến định luật này thì, thầy nào tớ đó, Hà Nội cũng mù tịt hay giả bộ tương tự. Họặc mù tịt như thể đã hoàn toàn miễn dịch trước luật này; hoặc đóng kịch như thể không hề sống trong không gian ba chiều bình thường mà là một môi trường nào đó thiêu thiếu, cơ hồ chỉ… hai chiều rưỡi.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.