Ung thư da (Basal Cell Carcinoma) thường thấy nhiều nhất ở mặt, chân tay, cổ hay bất phần nào trong cơ thể không che kín ánh sáng mặt trơì. Ung thư da basal cell carcinoma (ung thư da tế bào căn bản) còn gọi là basal cell epithelioma. <"xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Ung thư da basal cell cancer dưới nhiều thể dạng khác nhau như: da đỏ hay vùng da kích thích, da bóng hay trồi lên, vùng da mầu trắng hay vàng giống như vết thẹo, có thể là một vùng da nhỏ, bóng, và tiếp tục tăng trưởng, hay nơi da bị đau, không lành, chảy máu. Đôi khi có mầu sắc đen hay nâu tương tự như ung thư da melanoma. Thử nghiệm sinh thiết để khẳng định có phải ung thư da hay không. Nguyên nhân chính ung thư da tế bào căn bản (basal cell carcinoma) là do ra nắng nhiều. Tia tử ngoại trong ánh sáng mặt trơì là nguyên nhân gây ung thư da basal cell cancer.
Thanh thiếu niên thích phơi nắng ngoài trơì thật lâu, sau này có nguy cơ bị ung thư da basal cell carcinoma. Ung thư da thường xuất hiện nơi da không khó xậm mầu khi phơi nắng. Ung thư da basal cell cancer có thể do di truyền hay rối loạn miễn dịch. Ung thư da thường xuất hiện nơi biểu bì. Biểu bì có 3 loại tế bào:
1) Tế bào da dẹp, có vẩy,
2) Loại tế bào tròn,
3) Ttế bào sinh sản sắc tố mầu đen. Ung thư 3 loại tế bào kể trên gây 3 loại ung thư da khác nhau: ung thư da tế bào có vẩy, ung thư da tế bào tròn, và ung thư da sác tố đen mà mọi người chúng ta đều biết tên là melanomas.
Ở đây chúng ta chỉ nói về ung thư da tế bào tròn, tế bào căn bản của da, tức là basal cell carcinomas. Điều trị ung thư da basal cell cancer tùy thuộc hình dáng, kích thước ung thư da, vị trí và thể loại bệnh lý ung thư da. Thường thì khi ung thư da nhỏ hơn một phân thường trị bằng cách nạo hay đốt bằng điện. Nhiều khi dùng giải phẫu hay đốt bằng khí trơ đông lạnh. Nếu kích thước ung thư da lớn hơn thì dùng phương pháp giải phẫu dưới kính hiển vi. Cũng có trường hợp phải chiếu phóng xạ hay ghép da. Rất nhiều phương pháp điều trị ung thư da basal cell cancer khác nhau nhưng tựu chung phương pháp giải phẫu Mohn dưới kính hiển vi hữu hiệu nhất và bệnh ít tái phát.
Khoảng 50% bệnh nhân ung thư da dễ bị trở lại trong vòng 5 năm. Bởi vậy bệnh nhân cần khám bệnh định kỳ, đôi khi mỗi tháng để rình ung thư da tái phát. Những ai đã từng bị ung thư da basal cell cancer thì nên tránh ra nắng, dùng nón rộng vành, mặc quần áo kín không phơi nắng và phải dùng kem chống nắng. (American Osteopathic <"xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />
(Chú thích: Ung thư da basal cell carcinoma là loại thông thường nhất. 90% ung thư da người sống ở Mỹ bị ung thư da loại này (thêm khoảng 800,000 người, mỗi năm) . Cũng may mắn là ung thư basal cell không nguy hiểm vì phát triển chậm và ít lan truyền. Chỉ khoảng 1/1000 bệnh nhân bị ung thư da loại này bị lây lan sang các cơ quan khác trong cơ thể. Ung thư da basal cell thường thấy nơi ngươì già, và những công nhân làm việc ngoài trời hay phơi nắng thường xuyên. Những người da không xậm, hay người Mỹ tóc hung, tóc bạch kim, tóc đỏ, mắt xanh, mắt nâu, dễ bị ung thư loại này. Nói như vậy không có nghĩa ngươì da xậm mầu như người Việt không bị ung thư da basal cell carcinoma. Trong việc hành nghề hàng ngày, lác đác vài bệnh nhân người Việt, có tuổi, thấy bị ung thư da basal cell cancer).
Basal cell carcinoma (BCC) chiếm 75% trong mọi ung thư da. Ung thư da BCC có thể ăn vào da và lan xâu dưới da, như xương và bắp thịt. Ung thư da BCC ít di căn, hiếm thấy ăn sang các cơ quan khác trong cơ thể.Các bác sĩ chuyên khoa về da thường dùng 2 loại kem chống ung thư da BCC. Loại thứ nhất tên là imiquimod thường để chữa mụn cơm, nay được FDA cho phép trị ung thư da BCC. Sau khi giải phẫu cắt bỏ ung thư da BCC, các bác sĩ dùng kem imiquimod thấy 2/3 ung thư da BCC không phát triển trở lại. Thuốc thứ 2 tên là fluorouracil cũng hiệu nghiêm trị ung thư da BCC sau khi giải phẫu cắt bỏ ung thư da).
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FA.A.F.P.; Điện Thoại: (714) 547-3915; E-mail: [email protected]
Send comment
