Hôm nay,  

Luồn Cúi Để Làm Quan

09/03/201300:00:00(Xem: 6545)
Người làm quan thời xưa là thi tuyển, chứng tỏ tàì năng mới lên chức quan được. Muốn làm quan văn thì ra trường thi, mài mực để viết ra chữ thánh hiền và cũng bày tỏ tài trí của mình. Muốn làm quan võ thì ra thi võ đình, hay trong thời loạn thì tòng chinh, ra sức giữa hòn tên mũi đạn.

Do vậy, mới có Văn miếu, mới có Võ miếu để tôn vinh những tấm gương ngưoòi xưa, những người gìn giữ kỷ cương xã hội và bảo vệ cõi bờ.

Còn những người luồn cúi mà lên quan, thời xưa gọi là nịnh thần, không ai kiêng nể, tôn kính cả.

Tuy nhiên, thời nay dĩ nhiên là khác. Phải sinh hoạt đoàn, sinh hoạt đảng bộ phường, quận, rồi tỉnh, thành... hễ không chịu qua các cửa như thế, không đời nào lên nổi chức quan. Tất nhiên, chỉ trừ con ông cháu cha.

Tỉnh Nam Định đã có một lễ hội tuyệt vời ở đền Bảo Lộc: sẽ bán ấn phát quan cho những người chui qua cửa, xuyên gầm bàn thờ...

Tuyệt vời, ông bà mình mở ra lễ hội tuyệt vời như thế, để cho thấy một mảng hiện thực xã hội.

Báo Thanh Niên kể qua bản tin “Phát ấn đền Bảo Lộc: Vào luồn ra cúi để làm quan,” hôm 8-3-2013:

“Nhà đền Bảo Lộc (Nam Định) vừa bán ấn vừa hướng dẫn khách chui qua cửa, xuyên gầm bàn thờ vì “phải vào luồn ra cúi thì mới thăng quan tiến chức được”.

Một phụ nữ mảnh mai quỳ gối chống tay lách qua ô cửa đen bóng được trổ khá hẹp để chui vào cung cấm của đền Bảo Lộc, Nam Định. Nếu nhiều cân hơn một chút, chắc chị sẽ phải nghiêng người. Rồi chị bò qua gầm bàn thờ một vòng trong mùi hương trầm và ánh sáng mờ. “Trò chơi vận động” trẻ con này cuối cùng cũng kết thúc khi chị chui đủ vòng và quay ra cũng qua ô cửa nhỏ ban đầu. Nhưng đấy là việc nghiêm túc của người lớn, dưới sự hướng dẫn của nhân viên nhà đền Bảo Lộc. Theo họ, chuỗi vận động trên được hiểu theo “nguyên lý”: “Muốn làm quan phải biết vào luồn ra cúi”.

Cũng chính vì thế, thay vì đóng hẳn khu hậu điện (vốn rất ít khi được mở) hoặc mở hẳn, nhà đền đã khoét một lỗ thấp sát mặt đất, đủ chiều rộng cho một người chui lọt. Sau khi mua ấn chủ về thăng quan tiến chức, nhân viên nhà đền sẽ hướng dẫn người mua “luồn cúi” trót lọt đúng lộ trình. Tháo giày dép, hàng chục người bò lổm ngổm trong gầm bàn thờ. Thậm chí, có vị còn cố bò đủ 7 vòng quanh gầm bàn thờ rồi mướt mát mồ hôi, vẻ mặt phấn khởi chui ra...”

Tuyệt vời... Có thực là phải luồn cuí mới lên quan không? Thoòi xưa, thi văn, thi võ gian nan lắm... đâu có cần đi qua các ngõ đoàn, đảng, phường, quận, tỉnh... như thế.

GS Ngô Đức Thịnh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu văn hóa, nói trên tờ Thanh Niên: “...những người sẵn sàng luồn cúi để được làm quan thì liệu sẽ làm được điều gì cho nước cho dân.”

Đúng vậy, làm gì được đâu.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhiều nhà giáo dục VN đang bàn luận sôi nổi về cải tổ chương trình giáo dục, trong đó có đề nghị học tới lớp 9 là đủ, sau đó cần chuyển sang chuyên ngành để khỏi phí thời gian học trung học phổ thông ở lớp 10, lớp 11, lớp 12...
Có thời nào như thế này không? Khi ông giáo gạ sex nữ sinh để sửa bảng điểm trong lớp? Không phải chỉ gạ một em, mà là gạ cả chục em. Tới khi chuyện bị lộ, phải thú nhận với nhà báo, thì chỉ nói là muốn giúp...
Truyện võ hiệp thời xưa có chuyện về hội Cái Bang, nghĩa là một hội chuyên đi xin ăn. Truyện chủ yếu là võ hiệp, nhưng lồng sinh hoạt của hội những người ăn mày Trung Hoa cổ thời để gây chú ý.
Hồi đó mình đọc, còn nhớ là khoảng năm 1993 hay gần đó, có tin dân Tàu lũ lượt tới Shaoshan, nơi sinh của lãnh tụ Mao Trạch Đông, vì có tin là pho tượng họ Mao có phép lạ gì đấy, hễ tới thờ lạy là hết bệnh, kể cả ung thư.
Đời mình có những khi buồn, tất nhiên, có những khi vui, cũng tất nhiên. Nhưng buồn nhất là khi thấy những gì lẽ ra phải là đẹp, hóa ra lại bị lạm dụng, trở thành những chuyện suy đồi không hình dung nổi.
Có những vết thương khó lành nổi, thí dụ như khi người nông dân mất nhà, mất đất.
Có nên lễ phục hay không? Tất nhiên, đã có ngày lễ, là phải có lễ phục.
Khi một cô gáí mang bầu, liền nghĩ kế gài bẫy một anh nào đấy gánh chịu giùm tương lai đứa con trong bụng mình... Chữ Bắc Kỳ gọi là “úp sọt.”
Tha hồ đổ thừa, khi có chuyện hiển lộ ra những yếu kém của nhà nước. Những lý do khách quan và chủ quan. Thí dụ, kinh tế suy yếu vì thế này, thế kia, giáo dục kém thế vì thế nọ, thế ni.
Một thời con gái ế chồng thê thảm, vì chiến tranh kết thúc... chiến binh chết quá nhiều, đàn ông vào tù lũ lượt tỷ lệ đếm không hết. Lúc đó, nhiều phụ nữ độc thân sắp quá lứa đành phải chọn biện pháp “xin con” và trở thành các bà mẹ đơn thân, vì không muốn lủi thủi một mình khi về già.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.