Mỹ và al-Qaida cùng các tổ chức khủng bố liên hệ hình như đã học được bài học chiến tranh Afghanistan, nhưng mỗi bên lại nhìn bài học một cách hoàn toàn trái ngược. Mỹ đã thấy dùng sức mạnh quân sự ào ạt của siêu cường là có lợi để đánh sập chế độ Taliban, khiến các hang ổ của bọn al-Qaida bị phá tan trong thời gian ngắn, bọn thủ lãnh từ bin Laden trở xuống, kẻ bị giết, kẻ chạy dài tìm nơi ẩn náu, hàng ngũ tán loạn. Ngay từ phát súng đầu tiên nổ, Mỹ đã được toàn thể dư luận thế giới ủng hộ. Sự kiện này đã khích lệ TT Bush rất nhiều để ông quyết định bất chấp HĐBA LHQ, ra lệnh mở cuộc tấn công ào ạt đánh vào Iraq. Còn al-Qaida học được bài học là khi đã ra mặt công khai ở Afghanistan, lại đánh vào Mỹ một đòn dữ dội như vụ 11-9 là sai lầm lớn, vì bản chất của al-Qaida là một tổ chức vô hình, khi đã hiện hình công khai núp bóng một chế độ ở nước nào là chế độ đó phải chết trước sức mạnh vũ lực của Mỹ.
Bài học Afghanistan chưa kết thúc, vì giao tranh vẫn tiếp tục thời hậu Taliban thắng bại chưa rõ hẳn. Dù vậy nó vẫn được áp dụng ở Iraq, nhưng 4 tháng đầu hậu Saddam, chiến lược của Mỹ đã đi dần vào thế kẹt, tiến thoái lưỡng nan. Vụ đánh bom trụ sở LHQ ở Baghdad cho thấy bọn khủng bố quốc tế đã lợi dụng được thời cơ và địa bàn tốt nhất để đánh Mỹ. Cố nhiên chúng đã học được bài học nên không ngu dại ra mặt đánh thẳng vào sức mạnh quân sự Mỹ, nhưng những miếng đòn lớn nhỏ, đánh gián tiếp lại thấm thía hơn nhiều. Từ ngày 1-5, khi TT Bush chính thức tuyên bố kết thúc các cuộc hành quân lớn ở Iraq, hầu như ngày nào cũng có quân Mỹ chết và cho đến ngày 27-8, đã có 142 lính Mỹ chết, vuợt trên cả số tử trong các cuộc đánh lớn. Trung bình cứ khoảng hai tiếng đồng hồ lại có một vụ bắn lén vào lính Mỹ và liên quân Anh. Vụ đánh bom trụ sở LHQ ở Baghdad chỉ là một dấu ấn cho thấy bọn khủng bố đã có mặt ở mặt trận mới.
Khi trận chiến lớn Iraq vừa kết thúc, vấn đề ưu tiên là "an ninh và ổn định". Thế nhưng giờ đây, bước nhỏ đầu đó lại lâu hơn dự định rất nhiều. Nếu không thực hiện được an toàn thì đừng nói đến xây dựng làm chi cho mệt. Vậy làm thế nào có an toàn" Sai lầm đầu tiên của Mỹ là thay vì nắm lấy tổ chức quân đội và cảnh sát đã có của chế độ cũ để điều khiển và sử dụng, Mỹ đã ra lệnh giải tán tất cả, để tuyển lựa những người hoàn toàn mới, Bọn lính và Cảnh sát cũ mất việc, bị bỏ đói không lương, chỉ còn một con đường là oán hận và tiếp tục ngầm chống Mỹ. Họ là những mồi ngon cho các tổ chức khủng bố, kể cả phe Hồi giáo cực đoan, thu hút, cám dỗ. Nay Mỹ muốn tuyển lại quân dội và cảnh sát Iraq mới thì đã muộn. Mỹ có chương trình đưa hàng chục ngàn người Iraq sang Hungary để huấn luyện làm Cảnh sát, nhưng thử hỏi trong số này có bao nhiêu người đáng tin cậy" Và liệu bao năm nữa Iraq mới có một quân đội và cảnh sát được huấn luyện thuần thục để có thể đỡ bớt gánh nặng cho quân đội Mỹ" Bọn khủng bố quốc tế cố nhiên không chịu chờ.
Rút cuộc câu hỏi gay go nhất hiện nay là Mỹ có phải đem quân thêm sang Iraq không" Hiện đã có 140.000 quân Mỹ đóng ở Iraq, ngoài ra có thêm khoảng 20,000 liên quân, nhiều nhất là quân Anh. Việc Mỹ phải có 140,000 quân ở Iraq sau khi chế độ Saddam bị lật đổ đã là ngoài sự dự tưởng trước đây. Vì trước khi đánh Iraq, các chiến lược gia bộ Quốc phòng Mỹ dự liệu chỉ cần đóng 30,000 quân là đủ. Bây giờ hiển nhiên cần phải có thêm quân để có an toàn. Thế nhưng việc đưa thêm quân sang Iraq có nhiều vấn đề nan giải. Quân Mỹ hùng mạnh, trang bị hiện đại nhất thế giới, thích ứng cho những trận chiến dàn mặt trận hơn là đi tuần trên đường phố để bị bắn lén bắn tỉa, theo kiểu du kích và khủng bố trộn lẫn. Để làm cảnh sát cho toàn thể các thành phố và lãnh thổ Iraq, phải có thêm hàng trăm ngàn quân mới đủ. Quân đội Mỹ hiện nay là quân "nhà nghề" chớ không phải lính non theo kiểu quân dịch. Quân nhà nghề tình nguyện thời bình nên phần lớn đã có gia đình. Quân đội nào cũng phải sẵn sàng xông pha chiến trận, nhưng khi trận chiến kéo dài bất tận, người lính xa gia đình dù luân phiên vẫn ảnh hưởng đến tâm trạng vợ con họ ở nhà. Bọn khủng bố không biết lợi dụng tình thế này hay sao"
Vậy tại sao Mỹ không vận động LHQ cho quân quốc tế tiến vào Iraq" Nếu Mỹ không chịu chia sẻ quyền chỉ huy và quyền kiểm soát một nước Iraq hậu chiến, chưa chắc có một nước lớn nào trong HĐBA đồng ý. Thế thường, không ai chịu cảnh người ăn ốc, kẻ đổ vỏ. Nhưng dù có quân quốc tế đến, vẫn có một thứ ở ngoài con tim vì nó "liền khúc ruột". Đó là vấn đề tiền. Lính Mỹ hành quân ở ngoại quốc được thêm phụ cấp, thí dụ nếu có thêm 2 Sư đoàn, ngân sách Mỹ sẽ phải tốn thêm 10 tỷ đô la một năm về lương bổng. Hiện nay Mỹ phải chi đến 4 tỷ đô la một tháng cho việc đóng quân ở Iraq. Nếu có thêm quân quốc tế, Mỹ cũng phải è cổ ra chịu phí tổn nếu Mỹ làm chỉ huy. Ngoài ra, theo lời ông Toàn quyền Mỹ Paul Bremer, Iraq cần phải có hàng chục tỷ đô la mỗi năm đóng góp từ bên ngoài để xây dựng lại, vì kinh tế dầu lửa Iraq dù có khai thác được xuông xẻ cũng không chịu đựng nổi gánh nặng này.
Riêng về đồng tiền, sự thâm thủng ngân sách Mỹ đang mắc chứng "phì nộn" vì càng ngày nó càng lớn. Nó đã lên đến một số kỷ lục 324 tỷ đô la, dự ước hàng ngàn tỷ trong thập niên tới. Nhưng Mỹ không thể nào rút khỏi Iraq, vì rút ra là thất bại, ảnh hưởng đến vai trò của Mỹ trên thế giới. Vì người ta sẽ cho rằng Washington đã làm mất ổn định ở một trung tâm sản xuất dầu lửa lớn nhất hoàn cầu. Iraq không phải là một góc tối tăm ít người nhìn đến như Afghanistan. 500 năm trước đây, thành Baghdad đã là thủ đô của thế giới Hồi giáo khi đạo này bành trướng đến thời hưng thịnh nhất. Bọn khủng bố chủ trương Thánh chiến nay chọn nơi này làm địa bàn đánh sự chiếm đóng của Mỹ là đã có ý đồ thâm độc rồi vậy.
Bài học Afghanistan chưa kết thúc, vì giao tranh vẫn tiếp tục thời hậu Taliban thắng bại chưa rõ hẳn. Dù vậy nó vẫn được áp dụng ở Iraq, nhưng 4 tháng đầu hậu Saddam, chiến lược của Mỹ đã đi dần vào thế kẹt, tiến thoái lưỡng nan. Vụ đánh bom trụ sở LHQ ở Baghdad cho thấy bọn khủng bố quốc tế đã lợi dụng được thời cơ và địa bàn tốt nhất để đánh Mỹ. Cố nhiên chúng đã học được bài học nên không ngu dại ra mặt đánh thẳng vào sức mạnh quân sự Mỹ, nhưng những miếng đòn lớn nhỏ, đánh gián tiếp lại thấm thía hơn nhiều. Từ ngày 1-5, khi TT Bush chính thức tuyên bố kết thúc các cuộc hành quân lớn ở Iraq, hầu như ngày nào cũng có quân Mỹ chết và cho đến ngày 27-8, đã có 142 lính Mỹ chết, vuợt trên cả số tử trong các cuộc đánh lớn. Trung bình cứ khoảng hai tiếng đồng hồ lại có một vụ bắn lén vào lính Mỹ và liên quân Anh. Vụ đánh bom trụ sở LHQ ở Baghdad chỉ là một dấu ấn cho thấy bọn khủng bố đã có mặt ở mặt trận mới.
Khi trận chiến lớn Iraq vừa kết thúc, vấn đề ưu tiên là "an ninh và ổn định". Thế nhưng giờ đây, bước nhỏ đầu đó lại lâu hơn dự định rất nhiều. Nếu không thực hiện được an toàn thì đừng nói đến xây dựng làm chi cho mệt. Vậy làm thế nào có an toàn" Sai lầm đầu tiên của Mỹ là thay vì nắm lấy tổ chức quân đội và cảnh sát đã có của chế độ cũ để điều khiển và sử dụng, Mỹ đã ra lệnh giải tán tất cả, để tuyển lựa những người hoàn toàn mới, Bọn lính và Cảnh sát cũ mất việc, bị bỏ đói không lương, chỉ còn một con đường là oán hận và tiếp tục ngầm chống Mỹ. Họ là những mồi ngon cho các tổ chức khủng bố, kể cả phe Hồi giáo cực đoan, thu hút, cám dỗ. Nay Mỹ muốn tuyển lại quân dội và cảnh sát Iraq mới thì đã muộn. Mỹ có chương trình đưa hàng chục ngàn người Iraq sang Hungary để huấn luyện làm Cảnh sát, nhưng thử hỏi trong số này có bao nhiêu người đáng tin cậy" Và liệu bao năm nữa Iraq mới có một quân đội và cảnh sát được huấn luyện thuần thục để có thể đỡ bớt gánh nặng cho quân đội Mỹ" Bọn khủng bố quốc tế cố nhiên không chịu chờ.
Rút cuộc câu hỏi gay go nhất hiện nay là Mỹ có phải đem quân thêm sang Iraq không" Hiện đã có 140.000 quân Mỹ đóng ở Iraq, ngoài ra có thêm khoảng 20,000 liên quân, nhiều nhất là quân Anh. Việc Mỹ phải có 140,000 quân ở Iraq sau khi chế độ Saddam bị lật đổ đã là ngoài sự dự tưởng trước đây. Vì trước khi đánh Iraq, các chiến lược gia bộ Quốc phòng Mỹ dự liệu chỉ cần đóng 30,000 quân là đủ. Bây giờ hiển nhiên cần phải có thêm quân để có an toàn. Thế nhưng việc đưa thêm quân sang Iraq có nhiều vấn đề nan giải. Quân Mỹ hùng mạnh, trang bị hiện đại nhất thế giới, thích ứng cho những trận chiến dàn mặt trận hơn là đi tuần trên đường phố để bị bắn lén bắn tỉa, theo kiểu du kích và khủng bố trộn lẫn. Để làm cảnh sát cho toàn thể các thành phố và lãnh thổ Iraq, phải có thêm hàng trăm ngàn quân mới đủ. Quân đội Mỹ hiện nay là quân "nhà nghề" chớ không phải lính non theo kiểu quân dịch. Quân nhà nghề tình nguyện thời bình nên phần lớn đã có gia đình. Quân đội nào cũng phải sẵn sàng xông pha chiến trận, nhưng khi trận chiến kéo dài bất tận, người lính xa gia đình dù luân phiên vẫn ảnh hưởng đến tâm trạng vợ con họ ở nhà. Bọn khủng bố không biết lợi dụng tình thế này hay sao"
Vậy tại sao Mỹ không vận động LHQ cho quân quốc tế tiến vào Iraq" Nếu Mỹ không chịu chia sẻ quyền chỉ huy và quyền kiểm soát một nước Iraq hậu chiến, chưa chắc có một nước lớn nào trong HĐBA đồng ý. Thế thường, không ai chịu cảnh người ăn ốc, kẻ đổ vỏ. Nhưng dù có quân quốc tế đến, vẫn có một thứ ở ngoài con tim vì nó "liền khúc ruột". Đó là vấn đề tiền. Lính Mỹ hành quân ở ngoại quốc được thêm phụ cấp, thí dụ nếu có thêm 2 Sư đoàn, ngân sách Mỹ sẽ phải tốn thêm 10 tỷ đô la một năm về lương bổng. Hiện nay Mỹ phải chi đến 4 tỷ đô la một tháng cho việc đóng quân ở Iraq. Nếu có thêm quân quốc tế, Mỹ cũng phải è cổ ra chịu phí tổn nếu Mỹ làm chỉ huy. Ngoài ra, theo lời ông Toàn quyền Mỹ Paul Bremer, Iraq cần phải có hàng chục tỷ đô la mỗi năm đóng góp từ bên ngoài để xây dựng lại, vì kinh tế dầu lửa Iraq dù có khai thác được xuông xẻ cũng không chịu đựng nổi gánh nặng này.
Riêng về đồng tiền, sự thâm thủng ngân sách Mỹ đang mắc chứng "phì nộn" vì càng ngày nó càng lớn. Nó đã lên đến một số kỷ lục 324 tỷ đô la, dự ước hàng ngàn tỷ trong thập niên tới. Nhưng Mỹ không thể nào rút khỏi Iraq, vì rút ra là thất bại, ảnh hưởng đến vai trò của Mỹ trên thế giới. Vì người ta sẽ cho rằng Washington đã làm mất ổn định ở một trung tâm sản xuất dầu lửa lớn nhất hoàn cầu. Iraq không phải là một góc tối tăm ít người nhìn đến như Afghanistan. 500 năm trước đây, thành Baghdad đã là thủ đô của thế giới Hồi giáo khi đạo này bành trướng đến thời hưng thịnh nhất. Bọn khủng bố chủ trương Thánh chiến nay chọn nơi này làm địa bàn đánh sự chiếm đóng của Mỹ là đã có ý đồ thâm độc rồi vậy.
Gửi ý kiến của bạn
