Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4795)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Bà Aung San Suu Kyi đã bị kết tội tham nhũng tại một tòa án quân sự Myanmar hôm thứ Sáu 30/12/2022 và bị kết án 7 năm tù. Bà Suu Kyi trước đây đã bị kết án về một số tội danh khác, bao gồm sở hữu trái phép các máy bộ đàm, vi phạm các hạn chế về COVID-19, tiết lộ bí mật nhà nước, nổi loạn và gian lận bầu cử.
Nếu cảm giác của tôi thường âm u trong những ngày cuối năm âm lịch, thì cảm giác đó, ngược lại, bừng sáng, háo hức, tò mò, trong những ngày cuối năm dương lịch. Nhìn lại những gì đã xảy ra, vô số những sự kiện quan trọng, hoặc sẽ trở thành quan trọng, trong năm qua, thường xuyên đưa ra nhiều câu hỏi, khiến những câu trả lời trở thành nhiều nỗ lực tìm hiểu tài liệu, suy đoán hậu quả, thánh thức bản thân, và có lẽ, dẫn đầu là niềm vui lạc quan. Những năm gần đây, tôi hầu như quyết định, chỉ có lạc quan mới có thể đi qua một thế giới đương đại, phức tạp giữa đúng và sai, hỗn loạn giữa chính trị và cách sống hàng ngày. Có lẽ, lạc quan, không phải để chống đối thú tính vì chẳng bao giờ con người có thể thắng được, là cách dẫn đưa thú tính đến những nơi bớt dơ bẩn và man rợ
Nhà báo viết về bóng đá nổi tiếng người Mỹ Grant Wahl, 48 tuổi, đã qua đời hôm thứ Sáu 9/12/2022 khi đang đưa tin về giải túc cầu thế giới World Cup ở Qatar, Trung Đông. Wahl đang tham dự trận tứ kết giữa Argentina và Hà Lan ở Lusail và đột ngột gục xuống ghế khi bắt đầu hiệp phụ. Sân vận động Lusail là sân vận động lớn nhất ở Qatar, là một trong bảy sân vận động được xây dựng cho giải vô địch bóng đá. Một số phóng viên đã kêu cứu và nhân viên y tế đã đến ngay lập tức, cố gắng làm CPR vài phút tại chỗ trước khi gởi đi bệnh viện.
Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một loại vi khuẩn gây bệnh mới trong các vi sợi trong biển Địa Trung Hải. Tắm hay ăn hải sản ở những khu vực có nhiều vi sợi có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Vi sợi là những sợi nhỏ hình thành khi vải vóc được sản xuất, được thải ra từ các chất liệu khi dệt và khi chúng ta giặt quần áo. Chúng hẹp hơn một phần trăm so với sợi tóc, lan truyền trong không khí và nước.
Trên thế gian này, mỗi giây, mỗi phút đều có sự biến đổi, có những việc xảy ra mình không thể đoán trước được, thí dụ đi trên con đường đó, nếu đến trước 1 phút hay sau 1 phút thì không bị tai nạn xảy ra, nhưng đến đúng giờ đó, ngày đó thì bất trắc xảy đến...
Một vụ cháy lớn tại khách sạn-sòng bạc Grand Diamond City ở Campuchia tại thị trấn Poipet nơi biên giới giữa Thái Lan và Campuchia vào cuối ngày thứ Tư đến sáng thứ Năm đã giết chết ít nhất 19 người khi một số người nhảy từ cửa sổ tầng trên để thoát khỏi ngọn lửa. .
Đức Giáo Hoàng Francis thường xin lời cầu nguyện cho nhiều người đang cần giúp đỡ. Tuy nhiên, vào cuối bài phát biểu hàng tuần tại Vatican vào thứ Tư 28/12/2022, ngài có một yêu cầu bất ngờ: “Tôi muốn xin tất cả các bạn một lời cầu nguyện đặc biệt cho Đức Giáo hoàng Danh dự Benedict, người đang âm thầm nâng đỡ Giáo hội.”
Dân Biểu Liên Bang Alan Lowenthal (CA-47) thông báo ông đã vận động được ngân khoản $17,266,950 Mỹ kim cho 15 dự án cộng đồng trong địa hạt 47 của ông thông qua dự luật ngân sách 2023 của chính phủ liên bang. Dự luật $1.7 ngàn tỷ Mỹ kim đã thông qua Hạ Viện Quốc Hội Hoa Kỳ ngày 23 tháng 12, cũng như thông qua Thượng Viện trước đó và nay đã được Tổng Thống Joe Biden ký thành luật.
✱ Taiwan News: Bộ Quốc Phòng Đài Loan cho biết tính đến 6 giờ sáng thứ Hai (26/12), 71 máy bay quân sự và 7 tàu hải quân của PLA đã xuất hiện xung quanh Đài Loan, một con số kỷ lục... ✱ Global Times: PLA áp dụng biện pháp quân sự nhằm răn đe trực tiếp và mạnh nhất đối với các lực lượng ly khai chủ trương một "Đài Loan độc lập" - Người dân Hoa lục muốn cuộc chiến nổ ra ở eo biển Đài Loan để thống nhất đất nước Trung quốc...
Các tổ chức viện trợ quốc tế cung cấp thực phẩm quan trọng và các hỗ trợ khác cho người dân Afghanistan đã ngừng hoạt động và nói rằng họ sẽ không quay trở lại cho đến khi Taliban cho phép phụ nữ quay lại làm việc. Cuối tuần qua, Taliban đã thêm các nữ nhân viên NGO vào danh sách ngày càng dài những nơi mà phụ nữ bị cấm làm việc, bao gồm các trường đại học và các công việc trong khu vực tư nhân.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.