Hôm nay,  

Elizabeth Eckford: Cuộc Đời Sau Little Rock

28/02/202500:00:00(Xem: 2108)
 
GettyImages-517322800
Cuộc khủng hoảng ở ittle Rock - Elizabeth Eckford phớt lờ những tiếng la hét và ánh nhìn thù địch của các bạn học vào ngày đầu tiên đi học, ngày khai trường 6 tháng 9 năm 1957. Cô là một trong chín học sinh người Mỹ gốc Phi nhận lệnh Tòa án Liên bang hòa nhập vào Trường Trung Học Central của Little Rock sau vụ kiện pháp lý của Hiệp hội Quốc gia vì sự tiến bộ của Người da màu (NAACP).
LTS: Elizabeth Eckford, một trong chín học sinh da đen tiên phong bước vào trường Trung học Little Rock Central năm 1957, đã trở thành biểu tượng của lòng dũng cảm trong cuộc đấu tranh chống phân biệt chủng tộc tại Hoa Kỳ. Kể từ ngày khai trường lịch sử ấy đến nay, cuộc đấu tranh chống kỳ thị chủng tộc ở Hoa Kỳ đã đạt nhiều tiến bộ đáng kể, cho đến gần đây, Donald Trump lên nắm quyền và ra lệnh xóa bỏ toàn bộ chính sách Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập (DEI) trên khắp đất nước thúc đẩy sự gia tăng của các hành vi thù ghét trên toàn quốc, câu chuyện của Eckford càng trở nên cấp thiết.
Việt Báo đăng lại câu chuyện lịch sử này như lời nhắc nhở quyền bình đẳng không thể bị xem là điều hiển nhiên, và cuộc đấu tranh cho công lý, bình đẳng vào lúc này thực sự cần thiết.

***

Năm 1954, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ tuyên bố việc duy trì chính sách phân biệt chủng tộc trong trường học là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, phải mất ba năm sau, thủ phủ Little Rock của tiểu bang Arkansas mới chính thức thực hiện phán quyết này.

THe Little Rock Nine on the set of a musical

Chín Học Sinh Little Rock trong vở nhạc kịch Jamaica, New York, NY, 1958

Dưới áp lực mạnh mẽ từ Hiệp hội Quốc gia vì Sự Tiến bộ của Người Da màu (NAACP) tại Little Rock, chính quyền địa phương đã đồng ý rằng vào tháng 9 năm 1957, chín học sinh da đen sẽ được phép ghi danh vào Trường Trung học Little Rock Central, vốn trước đó chỉ dành riêng cho học sinh da trắng.

Những học sinh này về sau được gọi là Little Rock Nine – chín thanh thiếu niên được chọn lựa cẩn thận vì trí tuệ và khát vọng học tập. Họ sắp sửa làm nên lịch sử, nhưng cũng phải chịu đựng những tổn thương khủng khiếp trong quá trình đó.

Trong số họ, có một người đã trở thành biểu tượng tức thời của phong trào dân quyền Hoa Kỳ.

Elizabeth Eckford – Biểu tượng bất đắc dĩ

Nếu bạn không biết tên Elizabeth Eckford, thì chắc chắn bạn đã từng nhìn thấy hình ảnh của cô:

Bức ảnh nổi tiếng năm 1957 ghi lại khoảnh khắc cô gái 15 tuổi Elizabeth Eckford đi vào trường Trung học Little Rock Central, đơn độc giữa một đám đông thù địch.

Sáng ngày 4 tháng 9 năm 1957, Elizabeth không hề biết rằng cuộc đời cô sắp rẽ sang một hướng đầy chông gai. Mối bận tâm lớn nhất của cô khi ấy chỉ là chọn trang phục cho ngày đầu tiên đến trường.

Cha của Elizabeth đi đi lại lại trong nhà, trong khi mẹ cô chăm chút tỉ mỉ mái tóc của con gái, sao cho thật phù hợp với chiếc váy trắng viền xanh navy mà Elizabeth đã chuẩn bị riêng cho dịp này.

Vì gia đình không có điện thoại, Elizabeth không nhận được thông báo rằng để đảm bảo an toàn, nhóm Little Rock Nine sẽ được hộ tống vào trường.

Do đó, khi những bạn cùng nhóm tập trung và di chuyển dưới sự bảo vệ của đoàn xe hộ tống, Elizabeth đơn giản chỉ cầm tiền ăn trưa, tạm biệt cha mẹ và lên xe buýt như bao học sinh trung học khác.

Chính vì vậy, cô bé 15 tuổi hoàn toàn không được chuẩn bị để đối mặt với những gì sắp xảy ra.

Đơn độc trước cơn cuồng nộ

Ngay khi đặt chân xuống trường, Elizabeth bị vây quanh bởi một đám đông cuồng nộ, những kẻ hét lên những lời miệt thị chủng tộc đầy căm ghét.

Từ giây phút đó, Elizabeth không còn chỉ là một trong Little Rock Nine, mà đã trở thành biểu tượng cho sự kinh hoàng của thời kỳ luật Jim Crow. Hình ảnh cô bé da đen cô độc, cương nghị giữa một biển người trắng đang sôi sục giận dữ đã khắc sâu vào lịch sử nước Mỹ.

Nhưng điều đó không có nghĩa là cô được bảo vệ khỏi những hành vi bạo lực tại trường.

Một năm chịu đựng khủng bố tinh thần và thể xác

Tài liệu từ trường Trung học Central ghi nhận rằng Elizabeth liên tục bị quấy rối và hành hung. Dưới đây là một số sự việc xảy ra trong học kỳ đầu tiên của cô tại trường:

  • Tháng 10: Elizabeth bị ném một loạt bút chì đã được gọt nhọn.
  • 28 tháng 10: Elizabeth bị xô ngã giữa hành lang.
  • 20 tháng 11: Elizabeth bị chen lấn trong lớp thể dục.
  • 21 tháng 11: Elizabeth bị bắn bằng dây thun chứa ghim giấy.
  • 10 tháng 12: Elizabeth bị đá vào chân.
  • 18 tháng 12: Elizabeth bị đấm vào lưng.

Để tự vệ, cô đã ghim những chiếc kim vào bìa tập vở của mình nhằm tạo ra một lớp chắn sắc nhọn. Nhưng điều đó không thể ngăn chặn dòng thác miệt thị và bạo lực.

Trong phòng thay đồ, Elizabeth thậm chí còn bị bạn học tạt nước nóng trong phòng tắm và để lại những mảnh kính vỡ trên sàn nhằm gây thương tích.
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2018, Elizabeth nhớ lại:

"Chúng tôi bị xô ngã xuống cầu thang, bị đá, bị bỏng trong phòng tắm, bị đập mạnh vào tủ đồ. Ngày nào cũng bị hành hạ. Nó không bao giờ dừng lại."
Chưa đầy một năm sau khi Elizabeth bước vào trường Trung học Central, chính quyền Little Rock quyết định đóng cửa tất cả các trường công, thay vì chấp nhận tích hợp chủng tộc.

Gia đình Elizabeth rời khỏi Little Rock để tìm kiếm một cuộc sống mới tại St. Louis. Tại đây, cô lấy được bằng GED, theo học đại học và trở thành một trong những người Mỹ gốc Phi đầu tiên làm việc trong một ngân hàng ở vị trí không phải lao công.

Nhìn qua, có vẻ như Elizabeth đã có một tương lai đầy hứa hẹn. Nhưng thực tế, cô không thể trốn thoát khỏi những vết thương tâm lý.

Cuộc chiến với bóng tối của chính mình

Những trải nghiệm tại Little Rock đã để lại cho Elizabeth chấn thương tinh thần nghiêm trọng. Cô phải chịu đựng cơn trầm cảm nặng nề, đến mức đã nhiều lần cố gắng tự kết liễu đời mình.

Năm 1967, cô gia nhập quân đội với hy vọng có thể xoá bỏ quá khứ. Trong suốt thời gian phục vụ, Elizabeth không nhắc đến sự kiện năm 1957 và tránh xa bất kỳ ấn phẩm nào có thể nhắc đến tên cô.

Năm 1974, Elizabeth quay trở lại Little Rock. Cô chia sẻ với Arkansas Democrat:

"Tôi quay về vì tôi cảm thấy mình đã bị xua đuổi. Tôi muốn chứng minh rằng tôi có thể sống ở đây. Tôi không để bản thân bị đẩy đi một lần nữa."

Cô làm việc tại Văn phòng Phúc lợi Xã hội, nuôi nấng hai người con trai Erin và Calvin, nhưng vẫn tiếp tục đấu tranh với căn bệnh trầm cảm.

Suốt gần hai thập kỷ, Elizabeth sống ẩn dật, tránh xa báo chí và từ chối tất cả những lời mời phỏng vấn về một con người mà cô không nhận ra – biểu tượng Elizabeth Eckford.

Sự hòa giải và nỗi đau không thể nguôi ngoai

Năm 1997, trong lễ kỷ niệm 40 năm sự kiện Little Rock, Elizabeth tái ngộ với Hazel Bryan – người từng la hét và nhục mạ cô vào năm 1957. Hazel đã xin lỗi và họ dần trở thành bạn bè.

Tuy nhiên, tình bạn này dần rạn nứt. Elizabeth nhận ra rằng Hazel mong cô có thể "vượt qua" quá khứ, để bản thân không còn cảm thấy tội lỗi. Nhưng đối với Elizabeth, sự thật vẫn không thể thay đổi.

Mất mát lớn nhất và sức mạnh vượt qua nghịch cảnh

Năm 2003, con trai của Elizabeth, Erin, bị cảnh sát bắn chết. Anh bị rối loạn tâm thần và có thể đã cố tình gây ra tình huống để cảnh sát nổ súng.

Sau cú sốc này, bạn bè lo sợ Elizabeth sẽ lại chìm vào vực thẳm trầm cảm. Nhưng lần này, cô đứng lên. Cô tiếp tục nói chuyện với học sinh, chia sẻ câu chuyện của mình, và xuất bản cuốn sách Ngày Đầu Tệ Nhất để giúp đỡ những đứa trẻ đang phải đối mặt với khó khăn.

Dù đã chịu đựng quá nhiều đau thương, Elizabeth Eckford vẫn kiên cường bước tiếp. Như cô từng nói:

"Bạn không biết mình có thể làm được gì cho đến khi bị thử thách."

Cung Đô biên dịch
Nguồn: trang mạng F Yeah History

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở Hoa Kỳ, khi nghe đến cụm từ “giáo dục tổng quát,” người ta thường hình dung về những khóa học nhập môn trong các lĩnh vực nghệ thuật, nhân văn, khoa học xã hội, khoa học tự nhiên và toán học. Tùy vào mỗi trường, chương trình này có thể mang những cái tên khác nhau như “chương trình căn bản” (core curriculum) hay “các môn học bắt buộc” (distribution requirements). Ngoài ra, chương trình này đôi khi còn có một tên gọi khác là “giáo dục khai phóng” (liberal education). Hội các trường Cao đẳng và Đại học Hoa Kỳ (American Association of Colleges and Universities, AACU) mô tả đây là chương trình giúp bồi dưỡng “tinh thần trách nhiệm xã hội, cùng với các kỹ năng trí tuệ và thực tiễn vững vàng có thể vận dụng linh hoạt.”
Trong nhiều năm kể từ khi Jeffrey Epstein được phát hiện chết trong phòng giam tại Metropolitan Correctional Center (MCC), New York, giới chức liên bang luôn khẳng định rằng cái chết này là một vụ tự sát. Tuy nhiên, một cuộc điều tra độc lập do CBS News thực hiện đã phơi bày hàng loạt mâu thuẫn giữa các tuyên bố của chính phủ và những gì thực sự hiện ra trong đoạn phim giám sát vừa được công bố.
Cuối mùa Hè năm 1955, Till-Mobley tiễn con trai của bà, Emmett Till 14 tuổi lên một chuyến tàu từ Chicago đến thăm chú và các anh em họ của Emmett ở quê hương Mississippi của bà. Giống như những phụ nữ và đàn ông da đen nói với con cái họ về việc chú ý các điểm dừng giao thông và các cuộc chạm trán khác với cảnh sát, Till-Mobley đã căn dặn Emmett rất kỹ. Bà cho cậu biết cậu đang đi đến một nơi mà an toàn phụ thuộc vào khả năng kiềm chế sự bốc đồng, tính cách không khuất phục của cậu với người da trắng. Linh cảm của người mẹ mang đến trong lòng bà nỗi bất an không giải thích được. Bà đưa cho Emmett chiếc nhẫn bạc của ông Louis Till, cha của cậu. Chiếc nhẫn khắc chữ L.T.
“Đi về Miền Nam, miền hương thơm bông lúa tràn ngập đầy đồng; Đi về Miền Nam, miền xinh tươi đất rộng cùng chung nguồn sống” Và cứ như thế, với tiếng hát trong tâm tưởng, từng đoàn người gồng gánh ra đi. Họ đi về hướng Nam giống như cha ông của mình từ bao nhiêu thế kỷ trước. Bây giờ lại còn một động lực mới và mãnh liệt khác, đó là đi tìm tự do: ‘chúng tôi muốn sống!’, như tên gọi một cuốn phim nổi tiếng của đồng bào di cư sau này. Cuối tháng 6, dù hiệp định đình chiến chưa ký kết nhưng quân đội Pháp và Quốc gia đã rút lui khỏi nhiều địa điểm ở đồng bằng Bắc Việt nên nhiều người bắt đầu di tản về các đô thị, đặc biệt là Hải phòng.
Cõi này ngày càng bất an! Tình trạng hâm nóng toàn cầu đã dẫn tới nhiều thảm họa như bão lụt, hạn hán, mực nước biển dâng cao, dịch bệnh, mất mùa, đói khát lầm than. Chiến tranh thù hận ngày càng hung bạo đã làm cho hàng triệu người thương vong, nhà cửa ruộng vườn bị phá hoại. Các chế độ độc tài, quân phiệt, và nạn kỳ thị sắc tộc đã thẳng tay đàn áp dân lành. Tất cả những điều trên đã dẫn đến thảm trạng bỏ nước đi của hàng triệu người trên thế giới! Theo Population Division of the United Nations Department of Economic and Social Affairs (UNDESA), năm 2024 có tới 304 triệu di dân trên toàn cầu, là một con số tăng gần gấp đôi kể từ năm 1990, khi lúc đó có 154 triệu di dân trên thế giới. Đó là 3.7% tổng dân số địa cầu. Theo Cơ Quan Tị Nạn Liên Hiệp Quốc, tính tới cuối năm 2024, có 43.7 triệu người tị nạn, gồm 6 triệu người tị nạn từ Palestine và 8 triệu người xin được nhận vào quy chế tị nạn trên toàn cầu.
Trong số người Việt, thế hệ thứ nhất có 29% học xong cử nhân hay cao hơn. Thế hệ sinh ra lớn lên tại Hoa Kỳ con số này là 59%. Như thế có thể lý giải là phụ huynh không có cơ hội học cao nhưng khuyến khích con theo đuổi đường học vấn cho tương lai.
Khi các chuyên gia quan ngại về mối quan hệ của giới trẻ với thông tin trực tuyến, họ thường cho rằng giới trẻ tuổi không hiểu biết về phương tiện truyền thông như những người lớn tuổi hơn. Nhưng công trình nghiên cứu dân tộc học do Jigsaw – cơ sở công nghệ của Google - thực hiện lại tiết lộ một thực tế phức tạp và tinh tế hơn: Thế hệ Z, thường được hiểu là những người sinh sau năm 1997 và trước năm 2012, đã phát triển các chiến lược khác biệt rõ rệt để đánh giá thông tin trực tuyến, những chiến lược sẽ khiến bất kỳ ai trên 30 tuổi trở nên bối rối. Họ không tiếp thu thông tin như những người lớn tuổi hơn bằng cách đầu tiên đọc tiêu đề và sau đó là nội dung.
Người Việt Nam không ai xa lạ với từ ‘Gulag’ - trại tù lao động khổ sai khét tiếng của Liên Bang Xô Viết. Ước tính trong khoảng hai thập niên từ 1930-1953, nơi đây giam giữ khoảng 4 triệu tù nhân; 1.5 triệu đã chết trong tù hay sau khi được thả một thời gian ngắn. Gulag từng được xem là địa ngục trần gian, là biểu tượng cho sự tàn bạo của nhà tù cộng sản. Trong những ngày cuối tháng 6, khi mà người dân Mỹ chuẩn bị pháo hoa đón mừng Lễ Độc Lập, cái tên Gulag được sử dụng khi nói đến một nhà tù mới được hình thành ở Florida. Nhà tù này có tên gọi là Alligator Alcatraz. Trong một bài viết được đăng trên trang mạng Amrican Community Media ngày 30/06/2025, nhà báo Laszlo Bartus đã cảnh báo rằng nó sẽ là nhà tù vô nhân đạo nhất thế giới.
Trong hơn bảy mươi năm qua, quan hệ giữa Hoa Kỳ và Iran đã trải qua nhiều bước ngoặt – từ một liên minh chiến lược thời Chiến tranh Lạnh, đến một trong những nước đối đầu gay gắt và kéo dài nhất của thời đại hậu thuộc địa. Bản tóm lược dưới đây ghi lại những cột mốc chính từ năm 1953 đến 2025, nhằm cung cấp một cái nhìn toàn diện về diễn biến phức tạp của quan hệ Hoa Kỳ–Iran trong bối cảnh biến động địa chính trị toàn cầu.
Tháng 5 vừa qua, một chuyến bay từ Johannesburg, Nam Phi đã đáp xuống phi trường Quốc tế Dulles, Hoa Kỳ. Trên phi cơ là khoảng 50 công dân Nam Phi da trắng thuộc cộng đồng Afrikaner. Những người này cho biết sinh kế của họ đang bị đe dọa nghiêm trọng do xã hội ngày càng “kỳ thị người da trắng.” Cách mô tả tình hình Nam Phi như vậy ngay lập tức nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ từ các nhà bình luận cánh hữu có ảnh hưởng ở Mỹ như Tucker Carlson, Charlie Kirk, và Stephen Miller.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.