
WASHINGTON/PRAGUE – Hôm thứ Năm (30/5), bốn viên chức ẩn danh của Hoa Kỳ cho biết, Tổng thống Joe Biden đã âm thầm nới lỏng các hạn chế, cho phép Kyiv sử dụng các vũ khí do Hoa Kỳ viện trợ để tấn công các mục tiêu quân sự bên trong lãnh thổ nước Nga, vốn đang tiếp tay cho cuộc tấn công vào thành phố Kharkiv ở đông bắc Ukraine, theo Reuters.
Quyết định này đánh dấu sự thay đổi chính sách của Biden, trước đây vẫn luôn kiên quyết từ chối cho phép Ukraine sử dụng vũ khí của Hoa Kỳ để tấn công bên trong lãnh thổ Nga. Theo các viên chức Hoa Kỳ, quyết định của Biden chỉ áp dụng cho các mục tiêu bên trong nước Nga, ở gần biên giới với khu vực Kharkiv.
Một viên chức cho biết: “Gần đây, Tổng thống đã chỉ đạo đội ngũ của mình đảm bảo rằng Ukraine có thể sử dụng vũ khí do Hoa Kỳ cung cấp để phản công ở khu vực Kharkiv, để Ukraine có thể đánh trả các lực lượng Nga đang tấn công hoặc chuẩn bị tấn công họ.”
Nga đang tăng cường lực lượng ở gần khu vực phía bắc biên giới, nhưng vẫn chưa đủ quân để có thể triển khai một cuộc tấn công lớn. Kharkiv là thành phố lớn thứ hai của Ukraine, cách biên giới với Nga 19 dặm (30 km).
Đây là lần thứ hai trong năm nay Biden âm thầm nới lỏng các hạn chế trong chính sách cung cấp vũ khí viện trợ cho Ukraine. Hồi tháng 4, Hoa Kỳ đã bí mật chuyển hỏa tiễn tầm xa ATACMS tới Kyiv.
Hoa Kỳ là quốc gia viện trợ vũ khí lớn nhất cho Ukraine trong cuộc chiến với Nga, nổ ra từ tháng 2/2022. Các viên chức cho biết chính sách của Hoa Kỳ vẫn sẽ cấm Ukraine sử dụng ATACMS, có tầm bắn lên tới 186 dặm (300 km), và các loại vũ khí tầm xa khác do Hoa Kỳ cung cấp để tấn công sâu bên trong lãnh thổ nước Nga.
Ngoài ra, quyết định mới của TT Biden không có nghĩa là Hoa Kỳ đã chấp thuận các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa (drone) mà Ukraine đã tiến hành nhằm vào các cơ sở dầu khí của Nga.
Một số đồng minh NATO và các nhà lập pháp Hoa Kỳ đã kêu gọi Biden nới lỏng hạn chế đối với vũ khí của Hoa Kỳ, cho phép Ukraine tấn công các bệ phóng hỏa tiễn và các địa điểm quân sự khác bên trong lãnh thổ Nga, những nơi mà Moscow đang sử dụng để hỗ trợ cho cuộc tiến công vào Kharkiv.
Các chiến đấu cơ bay bên trong lãnh thổ Nga đã tiếp tay cho cuộc tấn công Kharkiv bằng cách thả bom lượn (glide bombs) có độ chính xác cao vào các tuyến phòng thủ của Ukraine và Kharkiv, gây ra nhiều thương vong cho dân thường. Các chiến đấu cơ này lại nằm ngoài tầm bắn của hệ thống phòng không Ukraine.
Hôm thứ Ba (28/5), Putin đã cảnh báo các thành viên NATO không được cho phép Ukraine sử dụng vũ khí của họ để tấn công vào lãnh thổ Nga, và một lần nữa nhắc đến nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
Thời gian qua, nhiều nhà phê bình đã kêu gọi các quốc gia NATO nên nới lỏng các hạn chế đối với Ukraine trong việc sử dụng vũ khí để tấn công các mục tiêu quân sự bên trong lãnh thổ Nga. Những lời kêu gọi này ngày càng nhiều kể từ khi Nga bắt đầu tấn công Kharkiv. Các quốc gia đã kêu gọi nới lỏng các hạn chế hoặc đã nới lỏng các hạn chế đối với vũ khí do mình viện trợ cho Ukraine bao gồm Anh, Hà Lan, Thụy Điển, các quốc gia vùng Baltic, Phần Lan, Đan Mạch, Đức và Pháp.
Theo các chuyên gia phân tích, TT Biden có thể phải đối mặt với một tình huống khó xử khi Tổng thống chủ trì hội nghị thượng đỉnh NATO vào tháng 7, mà các lực lượng Nga tiến công vào Kharkiv và phía đông Ukraine trùng với thời điểm kỷ niệm 75 năm thành lập NATO.