
WASHINGTON – Hôm thứ Tư (18/12), Cơ quan Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED) đã giảm lãi suất đúng như dự đoán của thị trường. Tuy nhiên, Chủ tịch FED Jerome Powell nhấn mạnh rằng các lần giảm lãi suất tiếp theo sẽ tùy thuộc vào tình hình lạm phát, và các quyết sách gia đang cân nhắc đang bắt đầu cân nhắc những thay đổi lớn có thể xảy ra trong nền kinh tế dưới thời chính quyền Trump, theo Reuters.
Những phát biểu đầy thận trọng của Powell đã gây chấn động Phố Wall. Giá cổ phiếu giảm mạnh, lợi suất trái phiếu tăng và các nhà đầu tư cân nhắc hạ kỳ vọng về mức cắt giảm lãi suất có thể xảy ra trong năm tới.
Kết thúc phiên họp kéo dài hai ngày, Ủy ban Tiền tệ và Tín dụng FOMC đã quyết định cắt giảm lãi suất cơ bản thêm 0.25 phần trăm. Powell cho biết: “Tôi nghĩ tình hình của chúng ta hiện tại khá ổn. Nhưng từ đây trở đi sẽ là một giai đoạn mới, và chúng tôi sẽ phải thận trọng hơn khi cân nhắc các đợt cắt giảm tiếp theo.”
Ông giải thích rằng mặc dù lạm phát đã được cải thiện phần nào kể từ khi đạt đỉnh vào năm 2022, nhưng cũng có những khía cạnh không được như kỳ vọng. Trong vài tháng qua, khuynh hướng lạm phát chủ yếu “đi ngang,” đặc biệt là chi phí nhà ở giảm chậm hơn kỳ vọng của FED.
Dù tin tưởng rằng áp lực giá cả sẽ giảm tiếp, Powell cũng thừa nhận rằng các quyết sách gia và viên chức FED đã bắt đầu suy nghĩ về tác động của các chính sách kinh tế mà Trump từng hứa hẹn, như tăng thuế nhập cảng, cắt giảm thuế và siết chặt chính sách nhập cư. Powell cho biết: “Một số người đã thực hiện các bước đi đầu tiên, bắt đầu đưa nhiều ước tính về tác động kinh tế của các chính sách này vào dự báo của họ.”
Dự báo mới nhất của FED cho thấy các nhà hoạch định chính sách kỳ vọng chỉ số cốt lõi (PCE) sẽ đâu đó quanh mức 2.5% đến năm 2025, giảm so với mức 2.8% trong năm nay nhưng vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% của FED.
Karim Basta, trưởng kinh tế gia tại III Capital Management, nhận xét: “Những nguy cơ bấp bênh và bất định đối với PCE đều tăng mạnh từ tháng 9, chủ yếu phản ánh tác động tiềm tàng từ các chính sách mới của chính phủ sắp tới.”
Kể từ khi bắt đầu chu kỳ nới lỏng vào tháng 9 với việc giảm lãi suất 0.5 điểm phần trăm, FED đã tiếp tục giảm thêm 0.25 điểm phần trăm vào tháng trước. Trước buổi họp tuần này, nhiều người cho rằng FED sẽ tiếp tục giảm lãi suất theo cách cẩn trọng, với mức giảm chính sách vào năm 2025 chỉ bằng một nửa so với dự báo ba tháng trước đó.
Tuy nhiên, sau bài phát biểu của Powell, thị trường chỉ còn dự đoán một lần cắt giảm lãi suất 0.25 phần trăm trong năm 2024. Triển vọng này nhấn mạnh những thách thức mà Tổng thống Trump có thể gặp phải trong việc thực hiện các cam kết quan trọng trong chiến dịch tranh cử của mình. Với chính sách tiền tệ chặt chẽ hơn từ FED, lãi suất tiêu dùng quan trọng như lãi suất vay thế chấp mua nhà có thể vẫn sẽ ở mức cao, trong khi độ giảm lạm phát chậm hơn có thể làm khiến cho những lời hứa của Trump khó thành hiện thực.
Powell thậm chí còn thừa nhận rằng quyết định giảm lãi suất chính sách xuống phạm vi 4.25% - 4.50% lần này “khó khăn hơn” so với dự đoán của thị trường tài chánh, vốn cho rằng việc cắt giảm gần như là điều chắc chắn trước buổi họp. Quyết định này vấp phải sự phản đối từ Chủ tịch FED Cleveland, Beth Hammack, bà cho rằng giữ nguyên mức lãi suất hiện tại sẽ hợp lý hơn trong tình hình hiện nay.
Hướng đi tiếp theo của FED
Dù có ý kiến bất đồng, Powell vẫn giữ quan điểm tích cực, khẳng định rằng nền kinh tế có triển vọng ổn định với tốc độ tăng trưởng tốt, tỷ lệ thất nghiệp thấp và lạm phát đang giảm dần, dù chậm hơn mong đợi. Ông nhấn mạnh rằng các đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo sẽ chỉ diễn ra khi tình hình lạm phát được cải thiện rõ ràng. Phạm vi và thời điểm của các đợt điều chỉnh tiếp theo sẽ tùy vào dữ liệu mới, triển vọng thay đổi và sự cân bằng giữa các nguy cơ. Điều này cũng ám chỉ việc tạm dừng cắt giảm lãi suất tại phiên họp vào ngày 28-29 tháng 1 tới.
Theo dự báo mới, các quyết sách gia sẽ thực hiện hai lần giảm lãi suất 0.25 phần trăm trước cuối năm 2025, ít hơn 0.5 phần trăm so với dự báo hồi tháng 9. Ngoài ra, lạm phát được cho là sẽ không quay lại mức mục tiêu 2% cho đến năm 2027. Tiến trình chậm này đồng nghĩa với tốc độ cắt giảm lãi suất cũng sẽ chậm hơn, và mức lãi suất cuối cùng dự kiến đạt 3.1% vào năm 2027, cao hơn mức 2.9% trong dự báo trước đó.
Sự bất định dưới thời Trump
Lãi suất chính sách mới hiện thấp hơn 1 phần trăm so với mức cao nhất hồi tháng 9. Thời điểm đó, các quyết sách gia nhận định rằng lạm phát đang trên đường trở lại mục tiêu 2%, và cảnh báo rằng việc giữ chính sách tiền tệ thắt chặt quá lâu có thể gây hại cho thị trường lao động.
Mặc dù Trump chưa chính thức nhậm chức, Powell cho biết FED đã phải lo đưa ra các kịch bản khác nhau để chuẩn bị tinh thần cho một năm ‘sóng gió.’
Powell nói: “Còn quá sớm để đưa ra bất kỳ kết luận nào. Chúng ta không biết những mặt hàng nào sẽ bị áp thuế, từ những quốc gia nào, trong bao lâu và ở mức độ nào. Chúng ta cũng không biết liệu sẽ có các màn trả đũa thuế quan hay không. Hiện tại, Ủy ban đang thảo luận các kịch bản khác nhau và tìm hiểu cách thuế quan có thể ảnh hưởng đến lạm phát.”