Ảnh Youtube
Trump cảnh cáo Apple: Sản xuất iPhone tại Hoa Kỳ hoặc chịu thuế nhập cảng 25 phần trăm.
Trump cảnh cáo Apple: Sản xuất iPhone tại Hoa Kỳ hoặc chịu thuế nhập cảng 25 phần trăm.
Trong một tuyên bố cứng rắn đưa ra hồi tuần rồi, Tổng Thống Donald Trump đã gửi thông điệp thẳng thắn đến Apple: hoặc khởi sự sản xuất điện thoại iPhone trên lãnh thổ Hoa Kỳ, hoặc chuẩn bị đối diện với một mức thuế nhập cảng lên đến 25 phần trăm.
Tuy lời đe dọa ấy còn thiếu nhiều chi tiết cụ thể, các nguồn tin cho hay mức thuế đó có thể bắt đầu áp dụng vào mùa hè năm nay, không chỉ riêng với Apple mà còn có thể mở rộng sang các hãng điện thoại khác như Samsung. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng đây là một con bài mặc cả hơn là một mệnh lệnh.
Câu chuyện khiến người ta liên tưởng tới một buổi dạ tiệc cách đây mười bốn năm, khi cựu Tổng Thống Barack Obama nêu lên câu hỏi với Steve Jobs, nhà sáng lập Apple, giữa các nhân vật danh tiếng của Thung lũng Silicon: Vì sao một kỳ quan kỹ thuật của nước Mỹ như Apple lại không thể sản xuất những chiếc điện thoại tiên tiến ngay trên quê hương mình?
Câu trả lời khi ấy – cũng là một sự thật phũ phàng – chính là những công việc sản xuất đã lặng lẽ rời khỏi biên giới Hoa Kỳ suốt hơn một thập niên, và theo Jobs, chúng sẽ không bao giờ trở lại. Thực tế ngày nay dường như đã minh chứng lời nói ấy.
Sự chênh lệch lớn về tiền công và điều kiện lao động giữa Hoa Kỳ và Trung Hoa dĩ nhiên là một phần trong lời giải thích, nhưng không phải là toàn bộ.
Apple hiện nay hợp tác với khoảng 170 nhà cung cấp trên toàn cầu, nhưng chỉ có 26 đơn vị đặt cơ sở sản xuất tại Hoa Kỳ. Việc hồi hương toàn bộ dây chuyền – từ chế tạo linh kiện cho đến lắp ráp – không chỉ vấp phải rào cản về chi phí nhân công cao và điều kiện lao động, mà còn do Hoa Kỳ hiện không có hạ tầng và nhân lực đủ để thực hiện sản xuất kỹ thuật cao trên quy mô đại trà.
Khó khăn không chỉ nằm ở chỗ thiếu lao động có tay nghề chuyên môn, mà còn ở điều tưởng như đơn giản: hàng thập niên sản xuất tại Á Châu đã hình thành những chuỗi cung ứng chặt chẽ, tinh vi – mà việc tái lập ở nơi khác là điều không dễ dàng chút nào.
Ký ức từ đầu thập niên 2010 vẫn còn nguyên giá trị cảnh tỉnh: khi Apple thử lắp ráp dòng máy tính Mac Pro tại Mỹ, họ sớm đối mặt với tình trạng thiếu ốc vít đặc chủng và phải nhập khẩu... từ Trung Quốc. Nhà máy ấy chỉ hoạt động trọn vẹn một năm trước khi bắt đầu cho công nhân nghỉ việc.
Theo Dan Ives – một trong những nhà phân tích kỹ thuật hàng đầu tại Hoa Kỳ – nếu toàn bộ iPhone được sản xuất tại Mỹ, giá bán lẻ có thể tăng gấp ba lần. Ông thẳng thắn nhận định giấc mơ về một chiếc iPhone “Made in USA” chẳng khác nào “một chuyện thần thoại”.
Và Dan Ives không phải là người duy nhất mang quan điểm ấy. Phần lớn các nhà phân tích – từ nhiều giới và chuyên ngành khác nhau – đều có cùng quan điểm: hy vọng Apple trở về sản xuất trên đất Mỹ là điều thiếu thực tế, bởi lẽ các khoản đầu tư cần thiết sẽ vượt quá tầm mức chấp nhận được, ngay cả đối với một tập đoàn khổng lồ như Apple.
Apple hiện đã cam kết tạo ra 20.000 việc làm mới tại Mỹ trong nhiệm kỳ của Trump. Thế nhưng, đó không phải là những công việc tay chân trong ngành sản xuất – thứ mà Tổng Thống mong mỏi khôi phục tại các bang công nghiệp xưa cũ – mà phần nhiều là việc làm thuộc lĩnh vực kỹ thuật cao và dịch vụ. Trái lại, Apple đang rót vốn mạnh vào Ấn Độ, nơi có lực lượng lao động hùng hậu, linh hoạt và ít dính líu đến các tranh chấp chính trị với Hoa Kỳ.
Giới phân tích nhận định: thay vì hồi sinh ngành sản xuất nội địa như mong muốn của Trump, Apple nhiều phần sẽ tăng đầu tư vào bán dẫn tại Mỹ và đẩy mạnh các dòng điện thoại cao cấp có lợi nhuận cao.
Tựu trung, viễn ảnh về một nền công nghiệp sản xuất quy mô lớn trên đất Mỹ – như giấc mộng mà Trump nhiều lần mô tả – là thiếu thực tế. Tim Cook, Tổng Giám Đốc Apple, chưa từng tỏ dấu hiệu nào cho thấy ông sẵn sàng biến giấc mơ ấy thành sự thật.
Send comment
