Hôm nay,  

Lan Man Với Trăng

4/16/202412:19:00(View: 3803)

Ngu Yen 1

(Nghe ca khúc trong khi đọc truyện chớp hoặc đọc ca từ như một phần câu truyện.)


Lan man voi trang 1
Lan man voi trang 2


Thành phố ngoại trừ ánh trăng không tìm thấy một người quen. Cây trứng cá đùa giỡn mùa hè liên tục ra cả ngàn trái đủ màu xanh vàng hồng đỏ và màu rượu chát, nhưng không có hai trái nào mọc chung một cuống dù trăm trái mọc chung một cành. Ba mươi năm trước, đến ngả ba Hai Bà Trưng và Ngô Quyền, thêm vài bước, cây trứng cá đứng đó, nghiêng hai tàng rộng, che nhiều kỷ niệm dài tháng năm trẻ nít thành trẻ lớn. Ba mươi năm sau trở lại, cây tình cũ đã mất tích, chỉ còn một vỉa hè lạnh lẽo im lìm và chết.

Ai chết? Chị Chung đã qua đời, chị không chết, không hết, vẫn còn lan man đâu đó, ở đâu đó, khi chị đi qua cuộc đời này. Không có ý định trở về tìm chị nhưng bỗng nhiên đang đứng nơi đây, hứng những trái trứng cá ngọt ngào mà chị thả xuống. Làm sao để phân biệt khi mút trái trứng cá chín và những đầu ngón tay của chị, mềm mềm, êm êm, ướt đẫm.

Chị ngồi trên cành thấp, đưa bàn tay xuống. Chị ngồi trong cửa sổ đưa bàn tay ra. Chị nằm trên giường ngủ, bàn tay lấp ló ngoài chăn đắp. Chị ngồi gục mặt giữa đêm, cho em một bàn tay.

Không biết làm gì với bàn tay nhưng em biết ăn trứng cá chín. Kẹp trái mềm vào giữa răng và môi, cắn nhẹ, mum mum, nước ngọt trào ra, nuốt khe khẻ, những hạt nhỏ lợn cợn, gây thành nỗi nhớ. Đưa đầu ngón tay mềm vào giữa răng và môi, mum mum, thứ gì đó trào ra, ngọt ngào tan khắp thân người. Khe khẻ, lợn cợn, nhớ nhung. Ngậm cả ngón tay vào sâu trong miệng, cảm giác đó thấy thương quá là thương.

Đời chị khổ lắm. Quê chị ở tận cuối bờ giáp biển. Nơi muỗi hút máu cả ngày lẫn đêm. Về khuya có những con muỗi lớn bằng con đơi, nếu chuồng trâu bò quên trùm mùng, hoặc mùng bị rách chưa kịp vá, sáng hôm sau, những con trâu con bò xẹp lép, hết máu, như bong bóng xì hơi. Năm mười sáu tuổi, muỗi đuổi chị lên phố thị tìm việc làm giúp mẹ nuôi mấy em nhỏ. Từ đó chị bầm dập. Những đứa con gái mới lớn có một chút nhan sắc vào chợ đời là những niếng thịt tươi mà những người đàn ông thèm thịt đều muốn nếm thử dù không mua. Chị đã phá thai ba lần trước khi được vào gia đình này làm người giúp việc. Em nói gì? Em đã thấy rồi. Ừ, cũng phải chịu thôi. Ông chủ dùng chị thế cho bà chủ những đêm chảy kinh sợ dơ dáy niềm vui cẩu thả. Dùng chị thường xuyên hơn suốt mùa bà chủ cấn cái thai nhi. Ông cho chị khá nhiều tiền và mang bao bảo vệ khúc thân ngà ngọc. Dần dần rồi quen đi. Có tiền gửi về quê là giấc mơ lớn nhất làm chị sung sướng, kế đến mới vui sướng khi biết mình có thể làm chủ ông chủ, dù ngắn ngủi, nhất là khi thấy ông chủ uy quyền bò nằm bẹp giữa hai chân như một tên đầy tớ. Chị trả thù, đày đọa, không cho ông vừa ý. Ông năn nỉ, rên la như đứa trẻ khát sữa. Em chưa hiểu đâu. Khi lớn lên, có lẽ, em cũng sẽ như vậy. Ừ, hơn năm năm. Thứ gì dù khó khăn cách mấy khi đã quen sẽ trở thành dễ dàng. Ông chủ càng ngày càng đối tốt với chị. Chị bị cấm không có bạn, không được quen ai, để giữ bí mật. Chỉ có em, vì em còn nhỏ, không ai để ý. Không, không đúng. Chắc em chưa biết tình yêu là gì? Chị biết cô đơn. Cô đơn sẽ tự động đi tìm tình yêu để lấp đầy, để sưởi ấm. Chị có cảm giác yêu, nhớ nhung, dù không biết nhớ ai. Mỗi khi ông chủ mày mò trên thân xác, chị nắm mắt rồi tưởng tượng một chàng trai, một kép cải lương nào đó, một hoàng tử trong cổ tích Tấm Cám, cảm thấy phấn kích gia tăng và sung sướg cao độ hơn những lần khác. Em ngồi gần lại đây, mút tay chị đi. Ừ, liếm dọc theo ngón tay. Ngậm sâu vào. Em biết không? Bất kỳ lúc nào mình hài lòng với hoàn cảnh, thì có chuyện xảy ra. Tốt hơn, xấu hơn, không ai biết, nhưng thay đổi là chuyện cần có dù không cần thiết. Con trai lớn của ông chủ đi học ngoại quốc trở về. Anh ta không quan tâm đến chị, nhưng có một đêm, anh chứng kiến cảnh ông chủ nhảy chồm chồm như con chó đực, từ đó, anh săn sóc chị nhiều hơn. Muốn giúp chị thoát khỏi cảnh ở đợ tình ái. Anh có một cô tình nhân rất đẹp, rất thời trang, cũng đi du học về. Họ âm thầm tìm cách đưa chị vào một công việc khác. Một sạp bán trái cây trong chợ, trời ơi, em có biết chị hạnh phúc với giấc mơ này đến thế nào không? Anh ấy và chị ấy là thiên thần. Lần đầu tiên chị biết mình có niềm tin thật sự. Nhưng rồi, giấc mơ đó đổ vỡ, ông chủ biết được. Một trận cãi vã lớn tiếng xảy ra. Trước khi anh bỏ đi, chị còn nhớ, anh nói, ‘Bố là ngưiờ đạo đức giả. Không biết nhân phẩm là gì. Thời đại này không thể hãm hiếp người giúp việc. Bố có thể đi tù.’ rồi anh bước ra cửa, không bao giờ quay về. Từ đó, ông chủ không tìm đến chị nữa, nhưng chị trở thành nạn nhân của bà chủ. Tuy bà được lại chồng nhưng mất con.           



Em vẫn nhớ đêm chị mặc đầy trứng cá từ cổ xuốn bàn chân. Y phục đó nhiều màu sắc xanh vàng hồng đỏ và một vùng màu rượu chát rải phấn thơm. Những khe hở giữa trái cây được ánh trăng đan kết. Chị ơi,chị trở thành viên trứng cá khổng lồ. Cắn nhẹ, mum mum, khe khẻ, lợn cợn, đột nhiên, đứa trẻ đó vụt lớn lên, chỉ trong khoảng khắc,nó trở thành chàng thanh niên vừa trưởng thành và khờ dại nhất trên thế giới. Anh ta bỏ chạy. Mừng hoá điên chạy trốn niềm vui? Không phải. Sợ hóa ngu. Sợ bị hành hạ bò lê như ông chủ?

Khi về đến nhà, cha hỏi: quần dài đâu, sao mặc quần đùi?                                                                                                                     

Ba muơi năm sau, trở lại nơi này. Hầu như tất cả đều thay đổi, ngoại trừ ánh trăng. Nhưng không có trứng cá, trăng đan kết được gì? Em đi đến gần cửa sổ, quì gối như ngày xưa, nhìn vào trong phòng khách. Bên trong âm u, bóng tối vĩnh viễn vẫn mơ hồ. Bỗng nhiên, hai cánh màn mỏng vén lên, một bàn tay ngọt ngào đưa ra cửa sổ.

 

Ngu Yên

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Ngày Thứ Bảy 29 tháng 3 năm 2025 tại Citadel Art Gallery, một buổi Ra Mắt Thơ kèm thêm Triển Lãm đã được tổ chức rầm rộ và được sự hưởng ứng nồng nhiệt của khách thưởng ngoạn. Buổi hội ngộ văn học, nghệ thuật hy hữu này có sự góp mặt của nhiều tác giả với nhiều hình thái nghệ thuật như hội hoạ, điêu khắc, nhiếp ảnh, văn, thơ, sách, và âm nhạc. Gần 200 quan khách hiện diện đã làm bầu không khí nghệ thuật bừng sáng.
Sự ra đi lặng lẽ của họa sĩ Nguyễn Đồng là một một dư vang trầm mặc trong ký ức nghệ thuật Miền Nam – một miền nghệ thuật từng sống động, tự do, nơi mà hội họa được đặt ngang hàng với văn học, triết học, và cả chính trị. Ông không những là một trong những họa sĩ tiêu biểu của thời Đệ Nhị Cộng Hòa, mà còn là nhân chứng của một nền văn hóa từng rực rỡ trước khi bị chôn vùi dưới lớp bụi chiến tranh và chính trị hóa nghệ thuật.
Buổi ra mắt tuyển tập "Nguyễn Thị Khánh Minh, Bằng hữu & Văn chương – Tạp chí Ngôn Ngữ ấn bản đặc biệt" cho thấy sự đóng góp, quý trọng của nhiều nhà văn, nhà thơ đối với nhà thơ nữ này. Độ dày sách này là 544 trang, dày gấp nhiều lần các thi tập trước kia của nhà thơ nữ này. Nơi đây cũng lưu giữ những ký họa, tranh bìa, thủ bút, thơ tặng, bình luận từ hơn 40 văn nghệ sĩ cho Nguyễn Thị Khánh Minh, trong đó có các tên tuổi lớn như Thầy Tuệ Sỹ, Bùi Giáng, Đinh Cường, Đinh Trường Chinh, Trịnh Cung, Trương Đình Uyên, Lê Thánh Thư, Đỗ Hồng Ngọc, và nhiều người khác.
Họa sĩ Hồ Thành Đức sinh năm 1940 tại Đà Nẵng, Quảng Nam. Ông tốt nghiệp Cao Đẳng Quốc Gia Mỹ Thuật Sài Gòn, sáng lập viên của Hội Họa sĩ Trẻ Việt Nam (1968-1975), Giáo sư hội họa Viện Đại Học Vạn Hạnh (1969-1975), Khoa trưởng ngành Họa Thực Tiễn tại Đại Học Phương Nam (1974-1975). Ông đã có rất nhiều cuộc triển lãm trong và ngoài nước. Tranh của ông cũng có mặt tại nhiều viện bảo tàng danh tiếng trên thế giới trong đó phải kể đến Viện Bảo Tàng Nghệ Thuật Smithsonian tại thủ đô Washington. Tranh của ông được đánh giá cao bởi nhiều cây bút phê bình hội họa trong và ngoài nước..
“Để có thể nối kết đồng cảm ý nghĩa và tình tự của một ca khúc với người nghe, người hát cần hiểu ca từ sâu sắc và rung động với tâm tình trong lời và nhạc.”
Một lần tôi bất chợt nghe Khánh Ly hát: Ta không thấy em từ bấy lâu nay, mùa mưa làm rừng đước dâng đầy/trên cao gió hát mây như tóc/tràm đứng như em một dáng gầy. Mỗi con lạch là mỗi xót xa, mỗi giòng sông là mỗi tuổi già, thành phố đâu đây khuất hình khuất dạng, cuộc chiến già nua theo mỗi tiếng ca…. (Thơ U Minh- Nguyễn Tiến Cung, Phạm Duy phổ nhạc.) Tiếnh hát của chị rời rạc, kể lể. Bài hát không có tiếng súng tiếng bom nào cả, nhưng qua cái giọng nhừa nhựa chẫm rãi của chị ta thấy như những trang sách viết về chiến tranh đang lật từng tờ và người lính đó đang bì bõm trong rừng đước U Minh. Anh không bao giờ còn gặp lại người yêu nữa. Anh tử trận hay người yêu đã bỏ đi xa? Kết thúc nào cũng buồn cả. Tôi nghe đi nghe lại nhiều lần đoạn hát giản dị này và lúc nào nghe cũng ứa nước mắt.
Lần đầu tiên tôi có cơ hội được một mình ngồi trò chuyện với cô Khánh Ly là một ngày của Tháng 3 cách đây tròn 15 năm – khi được sếp phân công phỏng vấn viết bài về sự có mặt của cô trong một đêm nhạc mang tên “Du Mục” của nhóm The Friends. Tôi vẫn nhớ như in lần đầu gặp gỡ đó – giữa Khánh Ly – người được xem như một trong những huyền thoại của làng âm nhạc Việt Nam, và tôi – một phóng viên mới bước vào nghiệp cầm bút chưa đầy 2 năm. Nơi cô hẹn tôi là quán phở Nguyễn Huệ của chú Cảnh ‘Vịt’ (chú Cảnh đã bỏ trần gian đi rong chơi ở chốn xa lắc xa lơ nào cũng đã vài năm). Hôm đó, chồng cô, nhà báo Nguyễn Hoàng Đoan, chở cô tới. Trong hơn một tiếng đồng hồ, tôi đã hỏi cô nhiều câu – phần lớn chả ăn nhập gì đến chương trình cô sắp tham gia – mà chỉ là những câu hỏi tôi tò mò muốn biết về Khánh Ly – một người được bao người ngưỡng mộ, bao người mơ ước được gặp mặt – lại đang ngồi đối diện tôi, cùng tôi uống cà phê trong quán phở, và làm tôi bị say thuốc lá
Người đàn bà ấy, đứng trên sân khấu với mái tóc buông dài, đôi chân trần và một ánh mắt không có gì ngoài sự thản nhiên. Người ta gọi bà là "nữ hoàng chân đất," nhưng bà không phải là hoàng hậu của bất cứ điều gì ngoài nỗi buồn nhân thế. Đó là sự thản nhiên của một người đã thấy hết những gì cuộc đời có thể mang lại: những đỉnh cao, những vực sâu, những ngày tháng của ánh hào quang và những đêm dài của sự cô đơn tuyệt đối. Nếu có một người nào hát về sự mất mát mà không làm cho nó trở nên ủy mị, nếu có một người nào hát về những điều tan vỡ mà không cần phải gào thét lên, thì đó là Khánh Ly.
Và đêm qua, chân dung ấy đã mang bao tâm hồn, bao thế hệ cùng trở lại bên nhau. Anh biết không, trong khuôn viên rộng lớn của Bowers Museum, em đã nhận ra, và tìm về với bao nhiêu gương mặt thân quen mà đã từ lâu em không gặp. Họ là những tên tuổi lớn của mọi lĩnh vực từ văn chương, âm nhạc cho đến điện ảnh... Họ là những vị đã bước qua tuổi tám mươi, đến những em nhỏ chưa tròn đôi mươi. Họ là những nhân chứng của cuộc chiến tranh. Như một định mệnh, những tâm hồn ấy lại ngồi bên nhau để cùng nghe tiếng hát vang lên: “Tình ngỡ chết trong nhau, nhưng tình vẫn rộn ràng, Người ngỡ đã quên lâu, nhưng người vẫn bâng khuâng” (Trịnh Công Sơn)
“Nếu không có tiếng hát Khánh Ly thì chúng ta có những gì, còn gì?” Nếu chỉ được chọn một câu để nói về người ca sĩ đã cống hiến gần cả cuộc đời cho âm nhạc, thì tôi xin chọn câu nói trên của MC Lê Đình Ysa trong “Đêm mừng Khánh Ly 80 tuổi” được nhóm bạn trẻ Nina Hòa Bình Lê, Ann Phong, Lê Đình Ysa, Nguyễn Lập Hậu & Jimmy Nhựt Hà... tổ chức vào tối thứ Sáu 7/3/2025 tại quận Cam, Nam California.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.