Hôm nay,  

Lan Man Với Trăng

16/04/202412:19:00(Xem: 3804)

Ngu Yen 1

(Nghe ca khúc trong khi đọc truyện chớp hoặc đọc ca từ như một phần câu truyện.)


Lan man voi trang 1
Lan man voi trang 2


Thành phố ngoại trừ ánh trăng không tìm thấy một người quen. Cây trứng cá đùa giỡn mùa hè liên tục ra cả ngàn trái đủ màu xanh vàng hồng đỏ và màu rượu chát, nhưng không có hai trái nào mọc chung một cuống dù trăm trái mọc chung một cành. Ba mươi năm trước, đến ngả ba Hai Bà Trưng và Ngô Quyền, thêm vài bước, cây trứng cá đứng đó, nghiêng hai tàng rộng, che nhiều kỷ niệm dài tháng năm trẻ nít thành trẻ lớn. Ba mươi năm sau trở lại, cây tình cũ đã mất tích, chỉ còn một vỉa hè lạnh lẽo im lìm và chết.

Ai chết? Chị Chung đã qua đời, chị không chết, không hết, vẫn còn lan man đâu đó, ở đâu đó, khi chị đi qua cuộc đời này. Không có ý định trở về tìm chị nhưng bỗng nhiên đang đứng nơi đây, hứng những trái trứng cá ngọt ngào mà chị thả xuống. Làm sao để phân biệt khi mút trái trứng cá chín và những đầu ngón tay của chị, mềm mềm, êm êm, ướt đẫm.

Chị ngồi trên cành thấp, đưa bàn tay xuống. Chị ngồi trong cửa sổ đưa bàn tay ra. Chị nằm trên giường ngủ, bàn tay lấp ló ngoài chăn đắp. Chị ngồi gục mặt giữa đêm, cho em một bàn tay.

Không biết làm gì với bàn tay nhưng em biết ăn trứng cá chín. Kẹp trái mềm vào giữa răng và môi, cắn nhẹ, mum mum, nước ngọt trào ra, nuốt khe khẻ, những hạt nhỏ lợn cợn, gây thành nỗi nhớ. Đưa đầu ngón tay mềm vào giữa răng và môi, mum mum, thứ gì đó trào ra, ngọt ngào tan khắp thân người. Khe khẻ, lợn cợn, nhớ nhung. Ngậm cả ngón tay vào sâu trong miệng, cảm giác đó thấy thương quá là thương.

Đời chị khổ lắm. Quê chị ở tận cuối bờ giáp biển. Nơi muỗi hút máu cả ngày lẫn đêm. Về khuya có những con muỗi lớn bằng con đơi, nếu chuồng trâu bò quên trùm mùng, hoặc mùng bị rách chưa kịp vá, sáng hôm sau, những con trâu con bò xẹp lép, hết máu, như bong bóng xì hơi. Năm mười sáu tuổi, muỗi đuổi chị lên phố thị tìm việc làm giúp mẹ nuôi mấy em nhỏ. Từ đó chị bầm dập. Những đứa con gái mới lớn có một chút nhan sắc vào chợ đời là những niếng thịt tươi mà những người đàn ông thèm thịt đều muốn nếm thử dù không mua. Chị đã phá thai ba lần trước khi được vào gia đình này làm người giúp việc. Em nói gì? Em đã thấy rồi. Ừ, cũng phải chịu thôi. Ông chủ dùng chị thế cho bà chủ những đêm chảy kinh sợ dơ dáy niềm vui cẩu thả. Dùng chị thường xuyên hơn suốt mùa bà chủ cấn cái thai nhi. Ông cho chị khá nhiều tiền và mang bao bảo vệ khúc thân ngà ngọc. Dần dần rồi quen đi. Có tiền gửi về quê là giấc mơ lớn nhất làm chị sung sướng, kế đến mới vui sướng khi biết mình có thể làm chủ ông chủ, dù ngắn ngủi, nhất là khi thấy ông chủ uy quyền bò nằm bẹp giữa hai chân như một tên đầy tớ. Chị trả thù, đày đọa, không cho ông vừa ý. Ông năn nỉ, rên la như đứa trẻ khát sữa. Em chưa hiểu đâu. Khi lớn lên, có lẽ, em cũng sẽ như vậy. Ừ, hơn năm năm. Thứ gì dù khó khăn cách mấy khi đã quen sẽ trở thành dễ dàng. Ông chủ càng ngày càng đối tốt với chị. Chị bị cấm không có bạn, không được quen ai, để giữ bí mật. Chỉ có em, vì em còn nhỏ, không ai để ý. Không, không đúng. Chắc em chưa biết tình yêu là gì? Chị biết cô đơn. Cô đơn sẽ tự động đi tìm tình yêu để lấp đầy, để sưởi ấm. Chị có cảm giác yêu, nhớ nhung, dù không biết nhớ ai. Mỗi khi ông chủ mày mò trên thân xác, chị nắm mắt rồi tưởng tượng một chàng trai, một kép cải lương nào đó, một hoàng tử trong cổ tích Tấm Cám, cảm thấy phấn kích gia tăng và sung sướg cao độ hơn những lần khác. Em ngồi gần lại đây, mút tay chị đi. Ừ, liếm dọc theo ngón tay. Ngậm sâu vào. Em biết không? Bất kỳ lúc nào mình hài lòng với hoàn cảnh, thì có chuyện xảy ra. Tốt hơn, xấu hơn, không ai biết, nhưng thay đổi là chuyện cần có dù không cần thiết. Con trai lớn của ông chủ đi học ngoại quốc trở về. Anh ta không quan tâm đến chị, nhưng có một đêm, anh chứng kiến cảnh ông chủ nhảy chồm chồm như con chó đực, từ đó, anh săn sóc chị nhiều hơn. Muốn giúp chị thoát khỏi cảnh ở đợ tình ái. Anh có một cô tình nhân rất đẹp, rất thời trang, cũng đi du học về. Họ âm thầm tìm cách đưa chị vào một công việc khác. Một sạp bán trái cây trong chợ, trời ơi, em có biết chị hạnh phúc với giấc mơ này đến thế nào không? Anh ấy và chị ấy là thiên thần. Lần đầu tiên chị biết mình có niềm tin thật sự. Nhưng rồi, giấc mơ đó đổ vỡ, ông chủ biết được. Một trận cãi vã lớn tiếng xảy ra. Trước khi anh bỏ đi, chị còn nhớ, anh nói, ‘Bố là ngưiờ đạo đức giả. Không biết nhân phẩm là gì. Thời đại này không thể hãm hiếp người giúp việc. Bố có thể đi tù.’ rồi anh bước ra cửa, không bao giờ quay về. Từ đó, ông chủ không tìm đến chị nữa, nhưng chị trở thành nạn nhân của bà chủ. Tuy bà được lại chồng nhưng mất con.           



Em vẫn nhớ đêm chị mặc đầy trứng cá từ cổ xuốn bàn chân. Y phục đó nhiều màu sắc xanh vàng hồng đỏ và một vùng màu rượu chát rải phấn thơm. Những khe hở giữa trái cây được ánh trăng đan kết. Chị ơi,chị trở thành viên trứng cá khổng lồ. Cắn nhẹ, mum mum, khe khẻ, lợn cợn, đột nhiên, đứa trẻ đó vụt lớn lên, chỉ trong khoảng khắc,nó trở thành chàng thanh niên vừa trưởng thành và khờ dại nhất trên thế giới. Anh ta bỏ chạy. Mừng hoá điên chạy trốn niềm vui? Không phải. Sợ hóa ngu. Sợ bị hành hạ bò lê như ông chủ?

Khi về đến nhà, cha hỏi: quần dài đâu, sao mặc quần đùi?                                                                                                                     

Ba muơi năm sau, trở lại nơi này. Hầu như tất cả đều thay đổi, ngoại trừ ánh trăng. Nhưng không có trứng cá, trăng đan kết được gì? Em đi đến gần cửa sổ, quì gối như ngày xưa, nhìn vào trong phòng khách. Bên trong âm u, bóng tối vĩnh viễn vẫn mơ hồ. Bỗng nhiên, hai cánh màn mỏng vén lên, một bàn tay ngọt ngào đưa ra cửa sổ.

 

Ngu Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Người ta thường gói ghém một cuộc đời trong dăm ba trang giấy để gọi là hồi ký. Người ta cũng thường dùng thước đo của 10 năm, 20 năm, 30 năm… để hoài niệm một điều gì đó, cho dù là hạnh phúc hay mất mát. Nhưng không dễ gì để tái hiện cả một cuộc đời dài 80 năm, trong đó có lịch sử, có tình yêu, có nhân quả, có triết lý sống, có ân tình, có nghệ thuật, có tài năng… chỉ trong một đêm. Vậy mà, Đêm-Khánh-Ly-80-Tuổi, đã làm được điều đó.
Không hiểu sao, khi những giòng nhạc trong bài Tuổi Đá Buồn của TCS qua tiếng hát của ca sĩ Khánh Ly vang lên từ máy phát thanh ở rạp hát của Bowers Museum, lòng tôi bỗng nhiên rưng rưng. Cho dù lúc ấy, nhân vật chính là nữ ca sĩ Khánh Ly chưa xuất hiện trên sân khấu trong buổi tối kỷ niệm Sinh Nhật 80 tuổi của bà hôm thứ sáu tuần trước. Cho dù tôi đã nghe rất nhiều lần tiếng hát Khánh Ly từ lúc rất trẻ khi còn ở trong nước, hay những năm sau này ở Mỹ khi về già. Có lẽ tôi xúc động vì ý nghĩa của buổi tối kỷ niệm ngày sinh nhât của môt người nghệ sĩ đã hơn 60 năm ca hát cho đời và tạo cho mình môt chỗ đứng riêng với giọng hát đặc biệt của mình.
Nhìn lui lại kỷ niệm. Khánh Ly với nụ cười đồng cảm những lời văn vẻ tôi đang chia sẻ với 800 khán giả những tâm sự của Trịnh Công Sơn qua những ca từ mà Khánh Ly đã chọn để gửi đến người nghe trong chương trình nhạc “Khánh Ly và Từ Công Phụng” do Việt Art Production tổ chức ngày 6 tháng 3 năm 2011. Phần một, Khánh Ly hát nhạc Trịnh Công Sơn và Phần hai, Từ Công Phụng hát nhạc của ông. Hai nhạc sĩ cùng với Vũ Thành An, Lê Uyên Phương và Ngô Thụy Miên tạo ra một chân trời âm nhạc mới cho những thế hệ trẻ trong thập niên 1960-1975 và kéo dài sang hải ngoại.
Năm 2016, một vụ án xảy ra ở Little Saigon, California, gây chấn động cộng đồng hải ngoại, các hãng thông tấn cũng như báo chí truyền thông địa phương. Bảy năm sau, tình tiết và những nhân vật trong câu chuyện ly kỳ về ông Mã Long, tài xết taxi, bị ba tù vượt ngục bắt cóc, bước lên bục vinh quang ở Sudance Film Festival, dành hạng mục đạo diễn xuất sắc nhất của phim The Accidental Getaway Driver – Tài Xế Đêm. Hai năm sau nữa, vào ngày 27/2/2025, cuốn phim sẽ chính thức được trình chiếu trên màn ảnh rộng.
Cuối tuần qua, ở nhà hát Majestic, New York tràn ngập tiếng vỗ tay khi cựu Phó Tổng Thống Kamala Harris và phu quân Doug Emhoff bước vào. Đoạn video đăng trên broadwayworld và danh khoản Twitter Latina for Kamala cho thấy, vợ chồng cựu phó tổng thống đến thưởng lãm buổi nhạc kịch GYPSY của đạo diễn sáu lần đoạt giải Tony George C. Wolfe. Khi cả hai bước vào, khán giả đồng loạt đứng dậy vỗ tay và hô vang “Kamala” cho đến khi dàn nhạc bắt đầu chơi bản nhạc mở đầu của GYPSY. Cuối buổi biểu diễn, Harris và Emhoff đứng lên, gửi tràng pháo tay dài cho nghệ sĩ Audra McDonald và các bạn diễn. Chỉ vài ngày trước đó, bà Deborah Rutter, giám đốc của Trung Tâm Nghệ Thuật Biểu Diễn John F Kennedy – John F. Kennedy Center for the Performing Arts, thường được gọi là Kennedy Center, bị sa thải. Thay thế bà, không ai khác hơn chính là tổng thống thứ 47 của Hoa Kỳ, Donald Trump.
Khánh Ly khóc.Tôi bất ngờ. Mọi người chưa nghĩ ra. 300 cái đầu, 600 trăm con mắt, 600 trăm lỗ tai, 300 hơi thở đều im lặng. Một cảnh tượng hoàn toàn đồng cảm. Tâm trạng nặng nề trong bóng tối tràn ngập cả thính đường. Lúc đó, sân khấu kéo màn. Hậu cảnh sáng dần lên, thấy tấm hình lớn, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đang cầm cây đàn thùng, tay kia quàng qua mái tóc Khánh Ly. Nét mặt ông chìm đắm vào địa đàng âm nhạc và Khánh Ly trẻ như thời còn chân đất ở quán Tre.
Ngày 12 tháng 2 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã sa thải một nửa số thành viên được bổ nhiệm vào hội đồng quản trị của Trung Tâm về Nghệ Thuật Biểu Diễn John F. Kennedy (Kennedy Center for the Performing Arts, gọi tắt là Kennedy Center). Ngay sau đó, các thành viên còn lại, phần lớn là những người mà Trump vừa bổ nhiệm, đã bỏ phiếu để đưa ông lên làm chủ tịch của Kennedy Center. Hội đồng cũng đã bãi nhiệm Deborah Rutter, người từng giữ chức chủ tịch trung tâm từ năm 2014. Mặc dù Rutter vốn dĩ đã có kế hoạch rời đi sau bảy tháng nữa, nhưng hội đồng vẫn quyết định thay thế bà ngay lập tức bằng Richard Grenell, một cựu viên chức trong chính quyền Trump hồi nhiệm kỳ đầu.
Bùi Giáng sinh năm 1926 tại Quảng Nam, mất ngày 7/10/ 1998 tại bệnh viện Chợ Rẫy, Sài Gòn. Bùi Giáng là nhà nghiên cứu, khảo luận, dịch thuật và làm thơ. Ông thông thạo nhiều ngoại ngữ Anh, Pháp, Đức…, nghiên cứu những tư tưởng triết học của Jean Paul Sartre, Heidegger, Nietche, Albert Camus…, dịch nhiều tác phẩm nổi tiếng của các nhà văn trên thế giới Henry Miller, Simone de Beauvoire, St Exupéry, Sagan, khảo luận những tư tưởng triết học Đông Tây Kim Cổ… Ông xuất bản nhiều tác phẩm dịch thuật, nghiên cứu, phê bình, nổi tiếng các tập thơ Mưa Nguồn, Lá Hoa Cồn, Ngàn Thu Rớt Hột…
Lũ con cháu chúng tôi sang thăm cô Nhã chú Từ ở thành phố Malmo, miền Nam Thụy Điển, vào khoảng giữa tháng 10 2024. Có chúng tôi về, cô chú vui lắm và thường cùng chúng tôi ra ngoài dạo phố, ngắm cảnh, ăn uống. Trong một buổi chiều đi uống cà phê, chúng tôi chụp được tấm hình cô chú nắm tay nhau đi dạo trong một công viên thanh bình, khi trời đất vào thu, dưới ánh nắng nghiêng nghiêng của buổi hoàng hôn cuối ngày. Chúng tôi đặt tên tấm hình đó là “Vẫn nắng vàng dù buổi chiều của đời”, là câu đầu tiên trong bài hát Vầng Trăng Xưa, chú Từ sáng tác trong trại giam Hàm Tân vào năm 1985.
Bước vào phòng triển lãm, ba bức tranh đầu tiên bên tay phải đập vào mắt người thưởng ngoạn là ba tác phẩm của họa sĩ Ann Phong: “I Told You, The Earth Is Warming Up”; “Looking Back, Looking Forward”; “If We Don’t Care For Nature, It Will Disappear.” Chọn ba tác phẩm này cho cuộc triển lãm, họa sĩ giải thích: “Các tác phẩm nghệ thuật của tôi phản ánh mối quan hệ giữa người với người; trách nhiệm mà chúng ta phải có đối với trái đất nơi chúng ta đang sống. Thật đau lòng khi chứng kiến ​​thiên nhiên bị tàn phá bởi lòng tham và sự thiếu hiểu biết của con người. Có vẻ như khi chúng ta càng làm cho cuộc sống của mình trở nên tiện nghi, thì chúng ta càng tạo ra nhiều ô nhiễm hơn; càng làm cạn kiệt tài nguyên của trái đất một cách bất cẩn hơn…”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.