Hôm nay,  

Trang Đất Việt: Tỉnh Hà Tĩnh

24/10/201300:00:00(Xem: 4920)
TỈNH HÀ TĨNH

Tỉnh Hà Tĩnh, diện tích 6.060 km vuông. Dân số năm 2011 là 1.306.400 người, mật độ 205 người/km vuông. Sắc dân: Kinh, Thái, Mường. Gồm có: thành phố Hà Tĩnh, thị xã Hồng Lĩnh và 10 huyện: Hương Sơn, Đức Thọ, Nghi Xuân, Can Lộc, Hương Khê, Lộc Hà, Thạch Hà, Cẩm Xuyên, Kỳ Anh, Vũ Quang. Tỉnh lỵ ở thành phố Hà Tĩnh. Tỉnh Hà Tĩnh, bắc giáp Nghệ An, tây giáp nước Lào, nam giáp Quảng Bình, đông giáp biển Đông (137 km), Hà Tĩnh có 14 sông lớn nhỏ. Nhiệt độ trung bình 23 độ C. Giữa Hà Tỉnh và Quảng Bình có Đèo Ngang làm ranh giới, do núi Hoành Sơn, từ Trường Sơn đâm ra sát biển tạo thành, phong cảnh tươi tốt, bên sóng nước dạt dào. Tỉnh Hà Tĩnh giao thông tiện lợi, thủy sản dồi dào, kinh tế tiến triển.

Lịch sử tỉnh Hà Tĩnh: Vùng đất Hà Tĩnh vào thời xưa (Hùng Vương) thuộc bộ Cửu Đức (tỉnh Hà Tĩnh hình thành giống tỉnh Nghệ An). Năm 1802, thời Gia Long gọi là Nghệ An trấn. Năm 1831, vua Minh Mạng chia Nghệ An thành 2 tỉnh: Nghệ An (phía bắc sông Lam); Hà Tĩnh (phía nam sông Lam). Năm 1976, sáp nhập hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh thành tỉnh Nghệ Tĩnh. Năm 1991, tỉnh Nghệ Tỉnh lại tách ra thành tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh như ngày nay.

Tỉnh Hà Tĩnh thuần phong mỹ tục được bảo tồn, có nhiều văn hoá lễ hội đặc sắc: Lễ hội Chùa Hương Tích ngày 18-2 (ÂL). Lễ hội Xuân Điển tưởng nhớ thần Tam Lang, có công trừ ngoại xâm, tổ chức từ ngày 4 đến ngày 8 tháng giêng (ÂL).

Di tích và đền Thờ: Đền Cả ở huyện Can Lộc, thờ Lý Nhật Quang (con Lý Thái Tổ), ông đã cùng Lý Đạo Thành, Lý Thái giúp dân chúng thành lập một số làng mạc ở đây. Mộ Phan Đình Phùng ở huyện Đức Thọ, ông là anh hùng chống Pháp. Đền Thờ Đặng Tất và Đặng Dung ở huyện Cam Lộc, ghi nhớ công ơn hai vị Tướng đã can trường chống quân Minh xâm lăng. Đền thờ Nguyễn Biểu ở huyện Đức Thọ, tưởng nhớ người anh hùng, khi đi sứ đã mắng tướng giặc Minh. Di tích lưu niệm Lê Hữu Trác ở huyện Hương Sơn. Di tích lưu niệm Nguyễn Du ở làng Tiên Điền. Di tích lưu niệm Nguyễn Công Trứ, làng Tuy Viễn.


Tỉnh Hà Tỉnh có chùa Hương Tích, Chân Tiên đều cổ kính. Đặc biệt Tượng Sơn Tự, trước mặt chùa có sông Ngàn Phố, sau lưng có núi Voi, chùa do hiền mẫu Lê Hữu Trác xây dựng vào thời Hậu Lê, chính điện thờ phật Thích Ca, bên trái thờ tổ tiên dòng họ ngoại, bên phải thờ tổ tiên dòng họ bên nội Lê Hữu Trác.

Khu rừng Vũ Quang, có diện tích 56.000 ha, rừng có nhiều động vật quí hiếm. Nơi đây là chiến khu của Phan Đình Phùng chống Pháp khi xưa. Bãi biển Xuân Thành cát mịn màng, nhìn xa xa là núi Hồng Lĩnh, gồm có 99 ngọn núi trông thấp thoáng, ngày xưa đại thi hào Tố Như Nguyễn Du thường ngắm cảnh nơi đây.

Nước non Hà Tĩnh đẹp xinh
Danh nhân đông đúc, đượm tình núi sông
.
Cảm tác: Non nước Hà Tĩnh
Nước non Hà Tĩnh núi liền sông
Nam giáp Quảng Bình, thoai thoải đồng
Xứ Nghệ bao la, nơi hướng bắc
Biển khơi thăm thẳm, ở phương đông
.
Giao thông thủy bộ, dễ dàng đi
Thủy sản biển sông, chẳng thiếu gì
Kinh tế khó khăn, đang tiến triển
Thuần phong sáng sủa, được duy trì
.
Tượng Sơn Tự, cảnh sắc trong lành
Hiền mẫu Lãn Ông, xây dựng thành
Hải Thượng danh y, lừng lẫy đức
Tiếng tăm đạo hạnh, vẻ vang danh
.
Vũ Quang đẹp đẽ, lá chen hoa
Xưa chốn chiến khu giữ nước nhà
Động đậy, sương mai ngời lấp lánh
Xập xoè, cánh bướm lướt là đà
.
Núi san sát biển, tạo Đèo Ngang
Ấn tích khó quên giữa thế gian
Lảnh lót chim ca, vang góc núi
Rì rào sóng vỗ, vọng đầu hang
.
Xuân Thành bãi biển, rộng mênh mông
Xinh xắn biển khơi, bọt phập phồng
Hồng Lĩnh, Tố Như chan chứa ý
Nước non Hà Tĩnh, thiết tha lòng


Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ba giờ sáng của một ngày giữa Tháng Tư, cả hệ thống điện và điện thoại trong trại giam Adelanto Detention Center (California) đồng loạt bị ngắt. Bóng tối phủ trùm khắp các khu vực. Nhân viên trại giam đi từng khu vực, gõ cửa từng phòng, gọi tên “những người được chọn.” Mỗi phòng một, hoặc hai người bị gọi tên. “Thu xếp đồ đạc của các anh” – lệnh được truyền đi vắn tắt, không giải thích. Ông X. Nguyễn, cư dân của Santa Ana, đến Mỹ từ năm 1990, là một trong những người bị đánh thức được lệnh phải thu dọn đồ đạc.Cùng với những người khác - không ai biết ai vì tất cả đèn đã tắt, trong bóng tối họ bị áp tải ra khỏi trại giam trong tình trạng tay bị còng, chân bị xích. Chỉ đến khi bước vào chiếc xe bít bùng, họ mới nhận ra nhau qua cùng tiếng Mẹ đẻ, mới biết mình không đơn độc – mà cùng những người khác cùng ngôn ngữ, cùng cố hương, cùng một chuyến đi không có ngày trở lại. “Họ đưa anh tôi và những người trên xe đến tòa nhà INS (Immigration and Naturalization Service) ở Los Angeles.
Chuyện đời của Tổng thống Donald Trump như một cuốn sách, không phải tự truyện, không phải tiểu sử, là một trường thiên tiểu thuyết đang viết vào chương cuối cùng. Đã gọi là tiểu thuyết, nghĩa là không thật như đời thường, có nhiều diễn biến ly kỳ, bí mật và những âm thầm giấu giếm bên trong. Nhân vật chính là một người có đời sống phóng đảng từ trẻ đến già. Con nhà giàu, đẹp trai, học không giỏi. Bảy mươi mấy năm sống có thể gôm vào sáu chữ: Ham gái. Ham danh. Ham tiền. Ông không có khả năng gì đặc biệt, ngoài trừ khả năng bạo phổi, quen thói tỷ phú quyền lực, ít học, kém tư cách, ông muốn nói gì thì nói, muốn tuyên bố gì thì tuyên bố, bất kể đúng sai, bất kể hậu quả. Việc này khiến ông nổi bật giữa những kiểu mẫu đứng đắn, đạo hạnh, tử tế, trí thức của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ dọc theo lịch sử. Sự phá vỡ tư cách lãnh đạo theo truyền thống, lạ lùng, được một số đông cử tri ủng hộ.
Tôi có một đứa cháu gái. Mỗi sáng, cháu ngồi trên bậc thềm, chăm chỉ buộc dây giày. Mỗi bên phải đều nhau, mỗi nút thắt phải đúng thứ tự. Nếu lỡ tay thắt ngược, cháu sẽ gỡ ra và làm lại từ đầu – đôi khi ba, bốn lần. Cháu sẽ nhất định không chịu đi học cho đến khi nào giây thắt thật ngay ngắn. Cháu thuộc dạng trẻ em tự kỷ – một khác biệt mà người ngoài mới nhìn vào khó thấy. Và để được hỗ trợ trong lớp học, con bé phải làm điều mà cả hệ thống ép nó làm: thi IQ. Nếu điểm thấp quá, cháu bị đưa ra khỏi lớp chính. Nếu điểm “không thấp đủ,” cháu lại không được hỗ trợ vì không đạt tiêu chuẩn “khuyết tật.” Cùng một con số, khi là tấm thẻ vào cửa, khi là án lệnh đuổi ra khỏi cửa. Và chẳng ai thấy việc này có gì sai. Tất cả đều hợp lệ. Tất cả đều dựa vào một niềm tin: con người có thể đo được bằng ba con số.
Trong tháng 7 năm 2025, Thượng Viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu gần như hoàn toàn theo đường lối đảng phái để hủy bỏ khoản ngân sách trị giá 1.1 tỷ MK đã được chuẩn thuận cấp cho Tập Đoàn Phát Thanh Truyền Hình Công Cộng (Corporation for Public Broadcasting, CPB). Những người ủng hộ quyết định này cho rằng đây là hành động cần thiết để ngừng tài trợ cho “cánh truyền thông thiên tả.” “Phát thanh truyền hình công cộng đã rơi vào tay các nhà hoạt động đảng phái từ lâu rồi,” TNS Ted Cruz (Texas) tuyên bố, khẳng định chính phủ không cần thiết phải tài trợ cho các cơ quan báo chí “thiếu công tâm.” Ông châm biếm: “Muốn xem tuyên truyền của phe cấp tiến hả, cứ bật MSNBC đi.”
Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington...
Tài liệu ghi chép lịch sử Tòa Bạch Ốc cho biết, khi nhân viên dưới thời chính quyền của Woodrow Wilson chuẩn bị dời vị trí của Vườn Hồng, họ nhìn thấy hồn ma của cố Đệ Nhất Phu Nhân Dolley Madison, phu nhân của cố Tổng thống đời thứ tư của Mỹ James Madison. Thế là, để “xoa dịu” bà Madison, họ quyết định không di dời nữa và Vườn Hồng ở nơi đó cho đến tận bây giờ. Ông Jeremiah Jerry Smith làm việc trong Toà Bạch Ốc dưới thời của chính quyền Tổng Thống Ulysses S. Grant vào cuối những năm 1860. Trong suốt 35 năm, ông là một người hầu, quản gia, đầu bếp, gác cửa, dọn dẹp văn phòng. Smith là người được các ký giả, người viết sách tìm đến khi họ muốn biết về tin tức hoặc chuyện hậu cung. Theo tài liệu lịch sử của White House, ông Smith nói từng nhìn thấy hồn ma của Lincoln, Grant, McKinley và một số đệ nhất phu nhân từ năm 1901 đến 1904.
Trong nhóm bạn bè khá thân, chúng tôi có một cặp bạn - anh chồng là người tốt bụng, dễ mến; anh yêu vợ, nhưng lại có tình ý với một người khác. Khi bạn bè nhắc, anh luôn trả lời chắc nịch: “Vợ tôi đơn giản lắm, bả ấy chẳng để ý, cũng chẳng hay biết gì đâu.”Cô vợ cũng là bạn tôi, một người hiền lành, tử tế. Khi nghe tiếng gần tiếng xa, bạn chỉ cười nhẹ nhàng: “Mình chẳng muốn biết, biết chi cho mệt, cứ nhắm mắt, rồi mọi chuyện cũng qua thôi.”
Thế giới vừa điên đảo vì Trump 2.0 lại phải lo đối phó với Trung Quốc 2.0. Trung Quốc 1.0 là công xưởng quốc tế dựa vào giá nhân công rẻ và giá trị gia tăng thấp để sản xuất các hàng hóa tiêu dùng trong dạng Bộ Ba Cũ: (1) quần áo, đồ chơi trẻ em…; (2) vật dụng trong nhà như bàn ghế, tivi, tủ lạnh…(3) đồ điện tử gồm điện thoại cầm tay, máy điện toán,…) Trung Quốc 1.0 kéo dài 25 năm bắt đầu từ lúc Đổi Mới thập niên 1990 cho đến giữa thập niên 2010...
Giữa lúc các cơ quan báo chí, các tập đoàn truyền thông lớn khác chọn “sự trung lập” và cố gắng “nương tay” với các chính trị gia và chính quyền, thì Stephen Colbert chọn sự trung thực, kiên định, xem tuyên ngôn “trung lập” theo lý thuyết báo chí là vở kịch hài không hợp thời cuộc. Ông châm biếm, chỉ trích không thương tiếc những quyết định vi hiến, những phát ngôn dối trá của chủ nhân Tòa Bạch Ốc.
Những người đấu tranh cho quyền hợp pháp của di dân có trong Tu chính án thứ Tư và thứ Năm của Hiến Pháp, vui mừng gọi phán quyết của chánh án liên bang hôm thứ Sáu 11/7 là “chiến thắng.” Chánh án Maame E. Frimpong ra phán quyết các cảnh sát di trú ở Nam California phải tạm dừng việc bắt giữ, tra hỏi di dân chỉ dựa vào chủng tộc hoặc ngôn ngữ Tây Ban Nha. Nhưng Jaime Alanís Garcia, 57 tuổi, người làm việc ở nông trại Glass House Farms, quận Ventura 10 năm, đã không có cơ hội vui với chiến thắng tạm thời này. Với ông, và gia đình ông, tất cả đã quá muộn. ICE đã thực hiện cuộc đột kích quy mô lớn ở nông trại Glass House Farms gần Camarillo, quận Ventura hôm thứ Năm 10/7. Đoạn video ghi lại cảnh những chiếc xe bọc thép có chữ Police rượt đuổi theo nhóm nông dân tháo chạy hoảng loạn. Càng chạy, xe càng lao tới, bất kể có người đang cố bám vào đầu xe để chặn bánh xe lăn. Súng hơi, đạn cay mù mịt trên cánh đồng từng rất yên ả với những cây cà chua, dưa leo, và cây cannabis có giấy phép.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.