Hôm nay,  

Cách dạy con của Hàn Lâm học sĩ Nguyễn Phi Khanh

22/07/201910:09:00(Xem: 4110)

Nói với con

Nguyễn Phi Khanh xoa mái đầu con trẻ

Nhìn xa xăm đường cố quốc mịt mù

Cùm nặng trĩu trên bờ vai nhỏ bé

Vạt áo tù …phơ phất gió biên khu

Nguyễn Trãi con ! Nơi đây là giới tuyến

Trở lại đi ! Về lãnh thổ Nam bang 

Hãy thắp sáng trong lòng muôn ngọn nến

Tạo niềm tin khôi phục lại giang san

Gông cùm cha như xích xiềng sông núi

Muôn dân đen rên siết kiếp tôi đòi

Mong một sớm non sông bừng mỡ hội

Minh chúa ra đời , sao lại đổi ngôi 

Về đi con ! Trời phương Nam vượng khí

Vùng Lam Sơn đất hổ phục long tiềm

Rừng Mê Linh mài gươm rèn tướng sĩ

Dựng cơ đồ khởi nghiệp gót chinh yên

Con yêu quí ! Đây là cầu biên giới

Chia tay đây, rồi lui bước quay về

Nơi đất Bắc cha sẽ chờ tin mới

Cho mắt già bừng ánh nắng sơn khê

Nguyễn Trãi lạy cha nghẹn ngào nước mắt

Thôi cha đi ! Con sẽ quyết vâng lời

Một lạy nầy đền ơn cha dưỡng dục

Một lạy thêm , tạ sông núi đắp bồi

Rồi từ đấy ..mười năm dài khởi nghĩa

Phò minh quân Nguyễn Trãi dựng cờ đào

Sạch quân thù liên hoan mừng hội lớn

Nước thanh bình dân tộc ngẩng đầu cao …

Hồ Thanh Nhã 

Cách dạy con của Hàn Lâm học sĩ Nguyễn Phi Khanh 

Ông Nguyễn Phi Khanh thi đỗ Nhị Giáp Tiến sĩ . Khi Hồ Quí Ly cướp ngôi nhà Trần , ông ra làm quan dưới triều Hồ Hán Thương  và được bổ nhiệm chức Hàn Lâm Học sĩ . Năm 1407 quân nhà Minh xâm lược nước ta , ông và vua quan nhà Hồ bị bắt và giải sang Trung quốc . Nguyễn Trải là con thứ của Nguyễn Phi Khanh khóc , chạy sau  đoàn xe tù theo cha cho đến ải Nam Quan là biên giới Hoa – Việt . Tới cầu biên giới Nguyễn Phi Khanh không cho Nguyễn Trải theo nữa . Ông nhất quyết ra lịnh cho con trai quay về và nuôi chí phục thù , hầu giải thoát đồng bào khỏi ách thống trị tàn bạo của quân xâm lược nhà Minh . Thấy lời dạy nghiêm khắc của phụ thân  và nghĩ đến đại nghiệp giải phóng dân tộc , Nguyễn Trãi lạy cha và trở về . Quyết trả thù cha , đền nợ nước nên ông tìm đường tụ nghĩa ở đất Lam Sơn phò tá minh chủ là anh hùng áo vải Lê Lơi .Sau nầy mới có câu đồng dao ;”Lê Lợi vi quân-Nguyễn Trãi vi thần “ truyền tụng thời đó . 

Nguyễn Trãi (1380-1442 ) , quê ở  Hà Tây , là một tài năng lỗi lạc hiếm có . Nghe tin anh hùng nông dân Lê Lợi khởi nghĩa chống ách đô hộ hà khắc của quân Minh xâm lược , ông đã băng rừng vượt suối vào tận căn cứ Lam Sơn , tụ nghĩa phò minh chúa . Lúc đầu quân kháng chiến còn yếu , bị quân Minh đánh bại nhiều phen , Lê Lợi suýt bị giặc bắt . may nhờ cận tướng là Lê Lai liều mình cứu  chúa , thay đổi long bào nên Bình Định Vương Lê Lợi thoát chết , chiêu mộ thêm nghĩa binh và củng cố lực lượng . Cuộc kháng chiến vô cùng gian khổ suốt mười năm và sau cùng kết thúc thắng lợi , dành lại nền độc lập cho toàn dân Đại Việt . Sau khi kháng chiến thành công , Nguyễn Trãi thay lời cho Bình Định Vương Lê Lợi viết bài hịch thông báo cho toàn quân dân Đại Việt về kết quả cuộc kháng chiến chống quân Minh suốt mười năm đã thành công rực rỡ . Bài hịch nầy có tên là Bình Ngô Đại cáo , được coi như là một bản Tuyên ngôn độc lập của nhà Hậu Lê lúc ấy . Bài cáo nầy gồm có 3 phần , viết bằng chữ Hán vào mùa Xuân năm 1428 . Phần đầu nêu các mục tiêu nhân nghĩa của cuộc  kháng chiến chống quân Minh . Nguyên lý chánh nghĩa , chân lý độc lập và chủ quyền dân tộc đã được Nguyễn Trãi đúc kết trong bài cáo nầy . Vào thế kỷ thứ 15 mà các nguyên lý trên đã được nêu lên, đủ thấy tài năng cực kỳ lỗi lạc của Nguyễn Trãi . Đoạn tiếp theo Nguyễn Trãi giới thiệu từng bước tiến , từng năm về cuộc kháng chiến của vị anh hùng áo vải Lê Lợi . Đoạn thơ cuối cùng là lời tuyên bối khẳng định nền độc lập của dân tộc , chấm dứt vĩnh viễn 3 lần Bắc thuộc quân Tàu ở phương Bắc . Bài hịch Bình Ngô Đại cáo của Nguyễn Trãi quả là một bản Tuyên ngôn độc lập của nước Đại Việt vào thế kỷ 15 vậy .

Ngày lễ Cha 

Ngày lễ cha ( Father day ) là ngày lễ được dùng để tôn vinh người Cha , mối quan  hệ và ảnh hưởng của Cha trong xã hội . Tại Mỹ và nhiều quốc gia khác, ngày lễ Cha được tổ chức vào ngày Chủ nhật tuần thứ ba của tháng 6 dương lịch . Năm 1961 Tổng thống Mỹ Lyndon b. Johnson đã chỉ định ngày  nầy và được Tổng thống Richard Nixon ký thành luật vào năm 1972 , áp dụng trên toàn nước Mỹ ./.                              

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.

Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.

Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.

Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.

Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.

Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...

Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.

Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.

Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.

Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.