Hôm nay,  

Cách dạy con của Hàn Lâm học sĩ Nguyễn Phi Khanh

22/07/201910:09:00(Xem: 4135)

Nói với con


Nguyễn Phi Khanh xoa mái đầu con trẻ

Nhìn xa xăm đường cố quốc mịt mù

Cùm nặng trĩu trên bờ vai nhỏ bé

Vạt áo tù …phơ phất gió biên khu


Nguyễn Trãi con ! Nơi đây là giới tuyến

Trở lại đi ! Về lãnh thổ Nam bang 

Hãy thắp sáng trong lòng muôn ngọn nến

Tạo niềm tin khôi phục lại giang san


Gông cùm cha như xích xiềng sông núi

Muôn dân đen rên siết kiếp tôi đòi

Mong một sớm non sông bừng mỡ hội

Minh chúa ra đời , sao lại đổi ngôi 


Về đi con ! Trời phương Nam vượng khí

Vùng Lam Sơn đất hổ phục long tiềm

Rừng Mê Linh mài gươm rèn tướng sĩ

Dựng cơ đồ khởi nghiệp gót chinh yên


Con yêu quí ! Đây là cầu biên giới

Chia tay đây, rồi lui bước quay về

Nơi đất Bắc cha sẽ chờ tin mới

Cho mắt già bừng ánh nắng sơn khê


Nguyễn Trãi lạy cha nghẹn ngào nước mắt

Thôi cha đi ! Con sẽ quyết vâng lời

Một lạy nầy đền ơn cha dưỡng dục

Một lạy thêm , tạ sông núi đắp bồi


Rồi từ đấy ..mười năm dài khởi nghĩa

Phò minh quân Nguyễn Trãi dựng cờ đào

Sạch quân thù liên hoan mừng hội lớn

Nước thanh bình dân tộc ngẩng đầu cao …


Hồ Thanh Nhã 


Cách dạy con của Hàn Lâm học sĩ Nguyễn Phi Khanh 

Ông Nguyễn Phi Khanh thi đỗ Nhị Giáp Tiến sĩ . Khi Hồ Quí Ly cướp ngôi nhà Trần , ông ra làm quan dưới triều Hồ Hán Thương  và được bổ nhiệm chức Hàn Lâm Học sĩ . Năm 1407 quân nhà Minh xâm lược nước ta , ông và vua quan nhà Hồ bị bắt và giải sang Trung quốc . Nguyễn Trải là con thứ của Nguyễn Phi Khanh khóc , chạy sau  đoàn xe tù theo cha cho đến ải Nam Quan là biên giới Hoa – Việt . Tới cầu biên giới Nguyễn Phi Khanh không cho Nguyễn Trải theo nữa . Ông nhất quyết ra lịnh cho con trai quay về và nuôi chí phục thù , hầu giải thoát đồng bào khỏi ách thống trị tàn bạo của quân xâm lược nhà Minh . Thấy lời dạy nghiêm khắc của phụ thân  và nghĩ đến đại nghiệp giải phóng dân tộc , Nguyễn Trãi lạy cha và trở về . Quyết trả thù cha , đền nợ nước nên ông tìm đường tụ nghĩa ở đất Lam Sơn phò tá minh chủ là anh hùng áo vải Lê Lơi .Sau nầy mới có câu đồng dao ;”Lê Lợi vi quân-Nguyễn Trãi vi thần “ truyền tụng thời đó . 

Nguyễn Trãi (1380-1442 ) , quê ở  Hà Tây , là một tài năng lỗi lạc hiếm có . Nghe tin anh hùng nông dân Lê Lợi khởi nghĩa chống ách đô hộ hà khắc của quân Minh xâm lược , ông đã băng rừng vượt suối vào tận căn cứ Lam Sơn , tụ nghĩa phò minh chúa . Lúc đầu quân kháng chiến còn yếu , bị quân Minh đánh bại nhiều phen , Lê Lợi suýt bị giặc bắt . may nhờ cận tướng là Lê Lai liều mình cứu  chúa , thay đổi long bào nên Bình Định Vương Lê Lợi thoát chết , chiêu mộ thêm nghĩa binh và củng cố lực lượng . Cuộc kháng chiến vô cùng gian khổ suốt mười năm và sau cùng kết thúc thắng lợi , dành lại nền độc lập cho toàn dân Đại Việt . Sau khi kháng chiến thành công , Nguyễn Trãi thay lời cho Bình Định Vương Lê Lợi viết bài hịch thông báo cho toàn quân dân Đại Việt về kết quả cuộc kháng chiến chống quân Minh suốt mười năm đã thành công rực rỡ . Bài hịch nầy có tên là Bình Ngô Đại cáo , được coi như là một bản Tuyên ngôn độc lập của nhà Hậu Lê lúc ấy . Bài cáo nầy gồm có 3 phần , viết bằng chữ Hán vào mùa Xuân năm 1428 . Phần đầu nêu các mục tiêu nhân nghĩa của cuộc  kháng chiến chống quân Minh . Nguyên lý chánh nghĩa , chân lý độc lập và chủ quyền dân tộc đã được Nguyễn Trãi đúc kết trong bài cáo nầy . Vào thế kỷ thứ 15 mà các nguyên lý trên đã được nêu lên, đủ thấy tài năng cực kỳ lỗi lạc của Nguyễn Trãi . Đoạn tiếp theo Nguyễn Trãi giới thiệu từng bước tiến , từng năm về cuộc kháng chiến của vị anh hùng áo vải Lê Lợi . Đoạn thơ cuối cùng là lời tuyên bối khẳng định nền độc lập của dân tộc , chấm dứt vĩnh viễn 3 lần Bắc thuộc quân Tàu ở phương Bắc . Bài hịch Bình Ngô Đại cáo của Nguyễn Trãi quả là một bản Tuyên ngôn độc lập của nước Đại Việt vào thế kỷ 15 vậy .

Ngày lễ Cha 

Ngày lễ cha ( Father day ) là ngày lễ được dùng để tôn vinh người Cha , mối quan  hệ và ảnh hưởng của Cha trong xã hội . Tại Mỹ và nhiều quốc gia khác, ngày lễ Cha được tổ chức vào ngày Chủ nhật tuần thứ ba của tháng 6 dương lịch . Năm 1961 Tổng thống Mỹ Lyndon b. Johnson đã chỉ định ngày  nầy và được Tổng thống Richard Nixon ký thành luật vào năm 1972 , áp dụng trên toàn nước Mỹ ./.                              

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.
Ông X. Nguyễn bị trục xuất vào sáng sớm của một ngày trong tháng Tư. Cuối ngày hôm đó, vào lúc 5 giờ chiều, cô K. Nguyễn bay về Sài Gòn. Cô đến phi trường Tân Sơn Nhứt sau chuyến bay trục xuất anh cô khoảng một ngày.“Khi đến Tân Sơn Nhứt, họ đưa anh tôi và mấy người bị trục xuất một lối đi đặc biệt để vào nơi làm thủ tục hải quan. Họ phỏng vấn, lăn tay, làm giấy tờ. Rồi họ đọc tên từng người, nếu có thân nhân, họ sẽ dắt ra cổng, bàn giao lại cho người nhà. Với ai không có thân nhân, nhưng có tên trong danh sách của Ba Lô Project (BLP) thì tình nguyện viên của nhóm sẽ nhận. BLP cho mỗi người một ba lô, trong đó có những vật dụng cá nhân cần thiết, một điện thoại có sim sẵn và $50”, cô K. kể.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.