Hôm nay,  

Thèm (!)

10/11/200700:00:00(Xem: 9963)

Kết thúc cuộc chiến, tôi có diễm phúc hơn mọi người sớm được xuống các thị xã, thành phố ở Miền Nam. Nơi chúng tôi được đặt chân tới thị xã, thành phố đầu tiên là Quảng Ngãi, Đà Nẵng. Tôi ở bán đảo Sơn Trà 3 tháng, học để tiếp thu chuyên đề học thuyết Mác - Lê nin, được đi thăm Ngũ Hành Sơn. Trước khi trở về đơn vị, tôi được đi thực tế vào Quy Nhơn, Sài gòn, Vũng Tàu, Bình Dương, Tây Ninh v.v. Đi đến đâu chúng tôi đều thấy đẹp, cảnh quan thanh lịch, phồn vinh, tình người lúc đó sao mà xao xuyến đến thế. Quá trình đi thực tế, được chiêm ngưỡng đầy cảnh thú vị, tôi đem những chuyện tận mắt mình nhìn thấy, tay mình sờ thấy kể cho mọi người cùng nghe, đến tai chính uỷ chúng tôi bị phê bình là:

Tại sao các đồng chí tiếp thu tư tưởng của chủ nghĩa thực dân mới, chủ nghĩa hiện sinh, chủ nghĩa đớp muôn năm, những tàn dư của chế độ TBCN đang ở thời kỳ dẫy chết nhanh như thế. Tất cả những thứ các đồng chí ca ngợi đều là phồn vinh giả tạo, chủ nghĩa thực dân mới nó rất thâm độc...(!). Đấy, các đồng chí xem: rổ rá hoa quả cái gì cũng bằng nhựa, ông cha ta ăn chuối nhựa, hoa quả nhựa... nó làm như vậy là muốn triệt tiêu các nghề thủ công truyền thống của dân tộc chúng ta vốn tồn tại từ ngàn đời nay... Chiến tranh cứ kéo dài có lẽ cây tre Việt Nam nay mai cũng trở thành vô nghĩa v.v và v.v.... Nghe Chính uỷ phê bình, chúng tôi sợ không giám ca ngợi những gì tốt đẹp mà chúng tôi mới tiếp cận, bây giờ ngẫm lại thấy thèm. Cái tôi thèm khát nhất là ngành giáo dục thời Việt Nam Cộng Hoà:

Tôi vốn là người rất ham học nên hay đến các chỗ có trường học để ngắm nhìn và ao ước được quay lại ghế nhà trường như lớp trẻ. Vừa bước chân vào cửa lớp, tôi nghe tiếng hô nghiêm, cả lớp đứng dậy hô to: "Chúng cháu chào chú bộ đội". Tôi ngượng tái mặt, vội vàng trấn tĩnh, rồi chào lại các cháu. Cả lớp ngồi xuống, các cháu tập trung nhìn tôi. Thầy giáo tạm dừng, rời bục giảng bước ra nhẹ nhàng, thầy nói: "thưa quý chú, quý chú có việc gì ạ". Tôi trả lời: "không, tôi không có việc gì cả, tôi chỉ đến thăm các cháu học thôi." Thấy vậy, thầy mời tôi vào lớp dự giờ, tôi khước từ. Thầy giáo lại nhẹ nhàng nói "thưa quý chú, tôi xin phép quý chú tiếp tục vào bài ạ!". Thấy mình đã làm phiền thầy giáo và các cháu học sinh, tôi cũng chào thầy giáo và các cháu ra về. Sau lần ấy, tôi rất say mê ngắm nhìn các cháu mỗi khi tan lớp. Những cái mà các cháu thực hiện hàng ngày, ngoài sự tưởng tượng và là niềm mơ ước của tôi. Cả một thập kỷ, tôi ngồi dưới mái trường xã hội XHCN nhưng chưa bao giờ chúng tôi làm được, đó là:

Với các cháu tiểu học, tất cả đều được mặc đồng phục nhìn rất đẹp. Mỗi khi tan học ra đường, các cháu đi thành hàng, thành lối rất tử tế. Khi qua các đường lớn tôi thấy hai cháu, mỗi cháu một biển chạy ra đặt biển giữa đường, lập tức các phương tiện tham gia giao thông, kể cả người đi bộ đều dừng lại nhường đường cho các cháu. Khi các cháu qua đường an toàn, hai cháu chạy ra thu biển, lúc đó các phương tiện tham gia giao thông mới tiếp tục hoạt động. Tôi nghĩ: đó là nếp sống văn hoá, văn minh, thật tuyệt vời. Khi tôi nhìn thấy những hình ảnh đó, tôi chưa được đọc các khẩu hiệu: "Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai" hoặc "Chúng ta hãy dành những gì tốt đẹp nhất cho trẻ em". Thật đau lòng, những nơi họ không đề ra được những khẩu hiệu hay như thế thì họ lại làm tốt vậy, còn những nơi đề ra nhiều khẩu hiệu hay như "rồng leo", nhưng không bao giờ có được những hình ảnh như tôi đã mô tả (!")

Với các cháu phổ thông cơ sở: Các cháu cũng ăn mặc đồng phục, con trai mặc quần soóc xanh - áo sơ my trắng, con gái mặc zíp xanh - áo sơ my trắng, trên ngực cháu nào cũng lấp lánh một tấm thẻ học sinh, khi tan học ra đường các cháu đi hàng đôi nhìn đội hình như một đoàn quân áo trắng. Hình như các cháu rất tự hào khi các cháu được đứng vào các hàng ngũ ấy. Gặp chúng tôi, các cháu khoanh tay chào rất lễ phép, tôi cho đó cũng là một nếp sống văn hoá rất đẹp. Một số đồng đội của tôi không đồng ý, họ cho đó là lễ giáo phong kiến của chế độ cũ để lại không thể chấp nhận được, thế mới biết ở đời khó quá!

Với các cháu Trung học phổ thông, cũng ăn mặc đồng phục, con trai com lê, con gái áo dài, ngực cũng đeo thẻ học sinh. Ôi! nhìn cứ như các diễn viên cả, làm tôi càng khao khát cảnh học trò. Cứ tưởng nơi đô thị như vậy" Không, tất cả các cháu ở nông thôn đi học cũng đều như vậy cả!

Sau ba thập kỷ, nhìn lại cảnh học trò hiện tại và chất lượng giáo dục hiện nay nó khác nhau một trời một vực. Từ tiểu học cho đến trung học phổ thông, mỗi khi tan học ra khỏi cổng trường cảnh lộn xộn còn hơn cả chợ. Chất lượng học tập hiện nay cả thế giới đã biết. Điều thật kỳ lạ là: học tới lớp 9 rồi mà chữ cái cắn làm đôi không biết(!) Hỏi ra mới biết, chỉ vì thành tích nên các thầy, cô giáo cứ phải đùn lên, cá biệt có những phụ huynh đến tận nhà thầy, cô giáo lậy lục cho con mình lưu ban lại cũng không được. Nếu nghe phụ huynh, giải quyết theo ý của phụ huynh để các cháu lưu ban lại thì các thầy, cô mất tiên tiến, mà đã mất tiên tiến là mất tiền lại còn bị phê bình, chỉ trích nữa chứ. Trong khi các thầy, cô đang phải sống bằng những đồng lương chết đói. Điều khó tin nữa là: Có những cán bộ tay cầm bằng "tiến sỹ" nhưng phép chia số nguyên không thạo, thậm chí không biết phép giao hoán là gì, số đo góc thì mù tịt v.v.và v.v... (!).

Ôi! hai chế độ, hai nền giáo dục khác nhau. Sống ở một chế độ bao năm dưới mái trường xã hội XHCN lại được "Đảng" lãnh đạo dìu dắt mà chưa bao giờ tôi được ngắm nhìn những cảnh tượng của các cháu học sinh các cấp như tôi và nhiều đồng đội của tôi đã từng được ngắm nhìn những cảnh tôi miêu tả trên. Nghĩ lại mà thèm!

Tự do - Dân chủ - Nhân quyền Muôn năm!

Dân tộc Việt Nam bất diệt!

Tổ Quốc Việt Nam Muôn năm!

Ngày 05 tháng 11 năm 2007

Trần Anh Kim

Uỷ viên Trung Ương Đảng Dân Chủ Việt Nam

Kiên quyết đấu tranh đòi quyền Tự do - Dân chủ - Nhân quyền

Cho Dân tộc Việt Nam.

Địa chỉ liên lạc: SN: 502, tổ 10, phố Trần Hưng Đạo, phường Quang Trung - Thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình, Việt Nam

Tel: 036642818.

Mobile: 0936669296.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.