Hôm nay,  

Thèm (!)

10/11/200700:00:00(Xem: 9966)

Kết thúc cuộc chiến, tôi có diễm phúc hơn mọi người sớm được xuống các thị xã, thành phố ở Miền Nam. Nơi chúng tôi được đặt chân tới thị xã, thành phố đầu tiên là Quảng Ngãi, Đà Nẵng. Tôi ở bán đảo Sơn Trà 3 tháng, học để tiếp thu chuyên đề học thuyết Mác - Lê nin, được đi thăm Ngũ Hành Sơn. Trước khi trở về đơn vị, tôi được đi thực tế vào Quy Nhơn, Sài gòn, Vũng Tàu, Bình Dương, Tây Ninh v.v. Đi đến đâu chúng tôi đều thấy đẹp, cảnh quan thanh lịch, phồn vinh, tình người lúc đó sao mà xao xuyến đến thế. Quá trình đi thực tế, được chiêm ngưỡng đầy cảnh thú vị, tôi đem những chuyện tận mắt mình nhìn thấy, tay mình sờ thấy kể cho mọi người cùng nghe, đến tai chính uỷ chúng tôi bị phê bình là:

Tại sao các đồng chí tiếp thu tư tưởng của chủ nghĩa thực dân mới, chủ nghĩa hiện sinh, chủ nghĩa đớp muôn năm, những tàn dư của chế độ TBCN đang ở thời kỳ dẫy chết nhanh như thế. Tất cả những thứ các đồng chí ca ngợi đều là phồn vinh giả tạo, chủ nghĩa thực dân mới nó rất thâm độc...(!). Đấy, các đồng chí xem: rổ rá hoa quả cái gì cũng bằng nhựa, ông cha ta ăn chuối nhựa, hoa quả nhựa... nó làm như vậy là muốn triệt tiêu các nghề thủ công truyền thống của dân tộc chúng ta vốn tồn tại từ ngàn đời nay... Chiến tranh cứ kéo dài có lẽ cây tre Việt Nam nay mai cũng trở thành vô nghĩa v.v và v.v.... Nghe Chính uỷ phê bình, chúng tôi sợ không giám ca ngợi những gì tốt đẹp mà chúng tôi mới tiếp cận, bây giờ ngẫm lại thấy thèm. Cái tôi thèm khát nhất là ngành giáo dục thời Việt Nam Cộng Hoà:

Tôi vốn là người rất ham học nên hay đến các chỗ có trường học để ngắm nhìn và ao ước được quay lại ghế nhà trường như lớp trẻ. Vừa bước chân vào cửa lớp, tôi nghe tiếng hô nghiêm, cả lớp đứng dậy hô to: "Chúng cháu chào chú bộ đội". Tôi ngượng tái mặt, vội vàng trấn tĩnh, rồi chào lại các cháu. Cả lớp ngồi xuống, các cháu tập trung nhìn tôi. Thầy giáo tạm dừng, rời bục giảng bước ra nhẹ nhàng, thầy nói: "thưa quý chú, quý chú có việc gì ạ". Tôi trả lời: "không, tôi không có việc gì cả, tôi chỉ đến thăm các cháu học thôi." Thấy vậy, thầy mời tôi vào lớp dự giờ, tôi khước từ. Thầy giáo lại nhẹ nhàng nói "thưa quý chú, tôi xin phép quý chú tiếp tục vào bài ạ!". Thấy mình đã làm phiền thầy giáo và các cháu học sinh, tôi cũng chào thầy giáo và các cháu ra về. Sau lần ấy, tôi rất say mê ngắm nhìn các cháu mỗi khi tan lớp. Những cái mà các cháu thực hiện hàng ngày, ngoài sự tưởng tượng và là niềm mơ ước của tôi. Cả một thập kỷ, tôi ngồi dưới mái trường xã hội XHCN nhưng chưa bao giờ chúng tôi làm được, đó là:

Với các cháu tiểu học, tất cả đều được mặc đồng phục nhìn rất đẹp. Mỗi khi tan học ra đường, các cháu đi thành hàng, thành lối rất tử tế. Khi qua các đường lớn tôi thấy hai cháu, mỗi cháu một biển chạy ra đặt biển giữa đường, lập tức các phương tiện tham gia giao thông, kể cả người đi bộ đều dừng lại nhường đường cho các cháu. Khi các cháu qua đường an toàn, hai cháu chạy ra thu biển, lúc đó các phương tiện tham gia giao thông mới tiếp tục hoạt động. Tôi nghĩ: đó là nếp sống văn hoá, văn minh, thật tuyệt vời. Khi tôi nhìn thấy những hình ảnh đó, tôi chưa được đọc các khẩu hiệu: "Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai" hoặc "Chúng ta hãy dành những gì tốt đẹp nhất cho trẻ em". Thật đau lòng, những nơi họ không đề ra được những khẩu hiệu hay như thế thì họ lại làm tốt vậy, còn những nơi đề ra nhiều khẩu hiệu hay như "rồng leo", nhưng không bao giờ có được những hình ảnh như tôi đã mô tả (!")

Với các cháu phổ thông cơ sở: Các cháu cũng ăn mặc đồng phục, con trai mặc quần soóc xanh - áo sơ my trắng, con gái mặc zíp xanh - áo sơ my trắng, trên ngực cháu nào cũng lấp lánh một tấm thẻ học sinh, khi tan học ra đường các cháu đi hàng đôi nhìn đội hình như một đoàn quân áo trắng. Hình như các cháu rất tự hào khi các cháu được đứng vào các hàng ngũ ấy. Gặp chúng tôi, các cháu khoanh tay chào rất lễ phép, tôi cho đó cũng là một nếp sống văn hoá rất đẹp. Một số đồng đội của tôi không đồng ý, họ cho đó là lễ giáo phong kiến của chế độ cũ để lại không thể chấp nhận được, thế mới biết ở đời khó quá!

Với các cháu Trung học phổ thông, cũng ăn mặc đồng phục, con trai com lê, con gái áo dài, ngực cũng đeo thẻ học sinh. Ôi! nhìn cứ như các diễn viên cả, làm tôi càng khao khát cảnh học trò. Cứ tưởng nơi đô thị như vậy" Không, tất cả các cháu ở nông thôn đi học cũng đều như vậy cả!

Sau ba thập kỷ, nhìn lại cảnh học trò hiện tại và chất lượng giáo dục hiện nay nó khác nhau một trời một vực. Từ tiểu học cho đến trung học phổ thông, mỗi khi tan học ra khỏi cổng trường cảnh lộn xộn còn hơn cả chợ. Chất lượng học tập hiện nay cả thế giới đã biết. Điều thật kỳ lạ là: học tới lớp 9 rồi mà chữ cái cắn làm đôi không biết(!) Hỏi ra mới biết, chỉ vì thành tích nên các thầy, cô giáo cứ phải đùn lên, cá biệt có những phụ huynh đến tận nhà thầy, cô giáo lậy lục cho con mình lưu ban lại cũng không được. Nếu nghe phụ huynh, giải quyết theo ý của phụ huynh để các cháu lưu ban lại thì các thầy, cô mất tiên tiến, mà đã mất tiên tiến là mất tiền lại còn bị phê bình, chỉ trích nữa chứ. Trong khi các thầy, cô đang phải sống bằng những đồng lương chết đói. Điều khó tin nữa là: Có những cán bộ tay cầm bằng "tiến sỹ" nhưng phép chia số nguyên không thạo, thậm chí không biết phép giao hoán là gì, số đo góc thì mù tịt v.v.và v.v... (!).

Ôi! hai chế độ, hai nền giáo dục khác nhau. Sống ở một chế độ bao năm dưới mái trường xã hội XHCN lại được "Đảng" lãnh đạo dìu dắt mà chưa bao giờ tôi được ngắm nhìn những cảnh tượng của các cháu học sinh các cấp như tôi và nhiều đồng đội của tôi đã từng được ngắm nhìn những cảnh tôi miêu tả trên. Nghĩ lại mà thèm!

Tự do - Dân chủ - Nhân quyền Muôn năm!

Dân tộc Việt Nam bất diệt!

Tổ Quốc Việt Nam Muôn năm!

Ngày 05 tháng 11 năm 2007

Trần Anh Kim

Uỷ viên Trung Ương Đảng Dân Chủ Việt Nam

Kiên quyết đấu tranh đòi quyền Tự do - Dân chủ - Nhân quyền

Cho Dân tộc Việt Nam.

Địa chỉ liên lạc: SN: 502, tổ 10, phố Trần Hưng Đạo, phường Quang Trung - Thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình, Việt Nam

Tel: 036642818.

Mobile: 0936669296.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.