Bạn,
Theo báo Tuổi Trẻ, tại các tỉnh vùng núi của miền Bắc Việt Nam, trong cộng đồng các sắc dân thiểu số, có một bộ tộc chỉ còn hơn 100 người. Hiện họ đang sống trong rừng sâu thuộc tỉnh Tuyên Quang. Đã có lúc bộ tộc này có nguy cơ bị tuyệt chủng. Báo Tuổi Trẻ ghi nhận về bộ tộc này qua đoạn ký sự như sau.
Từ thị xã Tuyên Quang, phóng viên tìm đường vượt núi về Chiêm Hóa, rồi vượt thêm gần 40km đường đèo dốc xuyên qua các cánh rừng vào thôn Thượng Minh, xã Hồng Quang. Mấy lần suýt bị lạc lối nơi rừng sâu. Đến cuối ngày, khi mặt trời đã chìm sau đỉnh núi, những mái nhà tranh ẩn mình trong sương chiều hiện ra: bản người Thủy là đây. Chiều đại ngàn thâm u tĩnh mịch, nhưng người dân đi rừng vẫn chưa về. Đám con nít thấy khách lạ, đứng lấp ló sau bậu cửa. Ở ngôi nhà giữa bản, thầy mo Mùng Văn Lủ đang ngồi một mình hướng mặt về núi.
Trong ký ức của già bản người Thủy, nguồn cội xa xưa chỉ còn được truyền lưu qua lời kể của tổ tiên. Khoảng sáu, bảy đời trước, cha ông người Thủy ở Thượng Minh ngày nay sống ở Quý Châu, Trung Quốc. Ngày ấy giặc loạn lạc nổi lên triền miên đã khiến một số người Thủy quyết định ly hương. Hành trình lưu vong cực kỳ khắc nghiệt, cả bộ tộc hàng ngàn người đến được vùng rừng núi Hà Giang, VN chỉ còn khoảng 80 gia đình với vài trăm người, số còn lại đã bỏ xác trên đường đi tìm đất sống. Cụ Bàn Văn Kim, 74 tuổi, già nhất bản người Thủy ở Thượng Minh, ngồi rít điếu cày nhả khói như sương, kể lại lời của cha ông trong những ngày đầu đến VN: Do ngôn ngữ, tập tục khác hẳn các dân tộc địa phương ở Hà Giang nên nhóm người Thủy lúc bấy giờ sống co cụm biệt lập. Họ dựng vợ gả chồng quanh quẩn trong bản làng. Chính tình trạng hôn nhân cận huyết, đói kém và bệnh tật nơi rừng thiêng nước độc đã làm người Thủy chết dần chết mòn. 80 gia đình đến được Hà Giang chỉ còn 9-10 gia đình rồi lưu lạc dần đến xã Hồng Quang (Chiêm Hóa, Tuyên Quang) ngày nay.
Đêm dần xuống, che phủ bản làng bộ tộc Thủy vào bóng tối của núi rừng. Bên bếp củi lập lòe ẩn hiện mặt người, thầy mo Mùng Văn Lủ lấy ra hòn đá thiêng. Theo ông, bộ tộc Thủy luôn tin tuyệt đối các vị thần thánh, ma rừng, ma núi để sinh tồn và mọi chuyện đều được xin "lời tiên tri" của hòn đá thiêng. Hòn đá được các thầy mo có uy tín trong bản chọn từ đá núi cao hoặc dưới lòng sông suối, nơi chưa có dấu chân người để tránh bị ô uế, mất linh thiêng.
Bạn,
Cũng theo báo TT, bộ tộc này hiện đã thoát khỏi nguy cơ diệt vong, và bắt đầu hồi sinh. Số trẻ sinh ra đã nhiều hơn số già lão chết đi. Hiện nay, bộ tộc người Thủy ở Thượng Minh đã có 18 mái nhà với hơn 100 người.
Send comment
